Την περασμένη Παρασκευή, η Κάτω Βουλή της Πολωνίας ενέκρινε με τις ψήφους των βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος δύο νομοσχέδια για τη «μεταρρύθμιση» της Δικαιοσύνης που επιτρέπουν στους πολιτικούς να ασκούν μεγαλύτερο έλεγχο στο Ανώτατο Δικαστήριο και το Σώμα που διορίζει τους δικαστές. Είναι η δεύτερη φορά φέτος που γίνεται απόπειρα να καταλυθούν η διάκριση των εξουσιών και η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Την προηγούμενη είχαν αντιδράσει η κοινωνία των πολιτών και ο πρόεδρος Ντούντα. Τώρα μοιάζουν και οι δύο κουρασμένοι.

Η Ελλάδα δεν είναι φυσικά Πολωνία. Και δεν μπορεί να γίνει Πολωνία, όσο κι αν θα το ήθελαν ορισμένα στελέχη του κυβερνητικού στρατοπέδου. Δεν το επιτρέπει η Ιστορία της, δεν το επιτρέπουν οι θεσμοί της, δεν το επιτρέπουν τα μέσα ενημέρωσης. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να υπάρχει επαγρύπνηση απέναντι σε όσους, από άγνοια, αλαζονεία ή πρόθεση, πιστεύουν ότι μπορούν να ελέγξουν (όλους) αυτούς τους θεσμούς και (όλα) αυτά τα μέσα ενημέρωσης.

Ο Σταύρος Κοντονής έχει δίκιο όταν λέει ότι οι κρίνοντες κρίνονται. Για το πόθεν έσχες των δικαστών μπορεί πράγματι να εκφέρει άποψη οποιοσδήποτε πολίτης. Εκτός από τον ίδιο. Οχι μόνο επειδή οι δικαστικές αποφάσεις πρέπει να γίνονται σεβαστές. Αλλά και επειδή αν δεν υπήρχαν αυτές οι δικαστικές αποφάσεις, ο υπουργός Δικαιοσύνης θα μπορούσε με τις δηλώσεις του να τις επηρεάσει, να τις καθοδηγήσει ή να τις αλλοιώσει.

Αν ο ίδιος είχε αγνές προθέσεις, και η παρέμβασή του στη Γενική Συνέλευση της Ενωσης Εισαγγελέων Ελλάδος είχε στόχο –όπως ισχυρίστηκε –την προστασία του κύρους της Δικαιοσύνης, θα έπρεπε να προσέξει τόσο το ύφος όσο και το περιεχόμενο των δηλώσεών του. Το ύφος ήταν ιταμό. Και το περιεχόμενο, ισοπεδωτικό και σε πολλά σημεία ανακριβές.

Αλλά και η κυβέρνηση την οποία υπηρετεί έχει βαρύ πολιτικό μητρώο. Αν η αντιπαράθεσή της με τους δικαστικούς λειτουργούς έφτασε σε παροξυσμό με αφορμή το φιάσκο του νόμου για τις τηλεοπτικές άδειες, οι προσπάθειές της να παρέμβει στην ουσία και τον χρόνο έκδοσης δικαστικών αποφάσεων είναι ανησυχητικά συχνές. Οχι, αυτό που παρακολουθούμε τις τελευταίες ημέρες δεν είναι μια ανοιχτή κόντρα Κοντονή – Σακελλαρίου. Είναι ένας ανοιχτός πόλεμος της κυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ με τη Δικαιοσύνη.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει απευθύνει από το καλοκαίρι επίσημη προειδοποίηση στην πολωνική κυβέρνηση να σταματήσει τις παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη, ενώ ο επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ανθρώπινα δικαιώματα δηλώνει πως οι νόμοι που ψηφίστηκαν από το πολωνικό Κοινοβούλιο θα υπονομεύσουν ακόμη περισσότερο την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Ανάλογες κινήσεις δεν έχουν γίνει (ακόμη) προς την Ελλάδα. Ισως και να μη χρειάζονται. Γιατί σε αντίθεση με την Πολωνία, η κοινωνία των πολιτών είναι εδώ ενεργή και ακούραστη.