Εξαιρετική η ομώνυμη ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη και ίσως η καλύτερη κινηματογραφική ερμηνεία της Ελλης Λαμπέτη αλλά φοβάμαι ότι στη ζωή, τελευταίο ψέμα δεν υπάρχει. Γιατί το ψέμα μπορεί να έχει κοντά ποδάρια αλλά έχει ψηλή μύτη. Είναι ψηλομύτικο και ναρκισσιστικό. Το απαραίτητο προσόν του ψεύτη είναι άλλωστε η αυτοπεποίθηση. Αρχικά, απαραίτητη για να μπορεί να πλασάρει το ψέμα του. Να το κάνει πιστευτό. Και, όσο βλέπει ότι αυτό πιάνει, «ταΐζει» το μεγάλο ψέμα του με άλλα μικρότερα. Για να το συντηρεί. Και κάπως έτσι η αυτοπεποίθηση μεταλλάσσεται σε θράσος αυτοτροφοδοτούμενο. Το ψέμα ταΐζει το θράσος δηλαδή. Και το θράσος ταΐζει το ψέμα. Φαύλος κύκλος.

Δεν είμαι πολύ σίγουρη λοιπόν ότι ο ψεύτης (όπως και ο κλέφτης, κατά την παροιμία) μόνο τον πρώτο χρόνο χαίρεται. Οπως βλέπουμε, τουλάχιστον από αυτήν την κυβέρνηση, μπορεί να χαίρεται και τον δεύτερο και τον τρίτο. Οχι επειδή δεν αποκαλύπτεται το ψέμα του αλλά διότι ισχύει αυτό που έχει πει ο Μαρκ Τουέιν. Οτι, δηλαδή, είναι πιο εύκολο να εξαπατήσεις κάποιον από το να τον πείσεις πώς έχει εξαπατηθεί. Δεν είναι μόνο ο ψεύτης εθισμένος στο ψέμα του. Πίσω από ανάλογο εθισμό κρύβεται (και κρύβει τα ελλείμματά του) κι αυτός στον οποίον απευθύνεται το ψεύδος. Ο πιο σίγουρος τρόπος να αποκτήσεις εχθρούς είναι να προσπαθείς να διαλύσεις τις ψευδαισθήσεις των ανθρώπων.

Ποια είναι λοιπόν η ημερομηνία λήξης του ψέματος και του θράσους του ψευδόμενου; Οταν αρχίσουν οι άλλοι να μην τον πιστεύουν; Οχι. Οταν ο ίδιος εμφανίζεται να μην πιστεύει κανέναν. Αυτός που κατηγορεί τους άλλους ότι ψεύδονται είναι συνήθως ο μεγαλύτερος ψεύτης. Είναι ακριβώς το έργο που βλέπουμε εδώ και τρία χρόνια.