Η συνέντευξη Σόιμπλε ήταν μεταλλική, με μέριμνες για υστεροφημία. Απαντούσε στον Αλέξη Παπαχελά, στον Σκάι, με λογική και κριτική ακεραιότητα. Επανέλαβε το επιχείρημα: δεν φταίει ο δανειστής που σου προτείνει δάνειο, εσύ φταις που το ζητάς. Μην ψάχνετε φταίχτες αλλού, για τα αναπτυξιακά και διοικητικά λάθη που εσείς κάνατε. Μια χώρα με οικονομία που δεν είναι ανταγωνιστική, χωρίς μάλιστα τα εργαλεία νομισματικής υποτίμησης ή απομακρύνεται απ’ το κοινό νόμισμα ώστε να υποτιμά το δικό της (όπως έκανε η χώρα παλαιότερα και που κατά τη γνώμη πολλών στο Eurogroup με την πρόταση time out, έπρεπε να επαναλάβει) ή παραμένει στη νομισματική ένωση, περικόπτοντας τις ανάγκες της. Αυτό που αποφάσισαν όλες οι αλληλοδιάδοχες ελληνικές κυβερνήσεις από το 2010 και μετά. Ο Σόιμπλε «ενοχοποίησε» τον τρόπο ένταξης της Ελλάδας στην ΟΝΕ (με «μαγείρεμα» στατιστικών στοιχείων), δεν απάντησε στην ερώτηση πόσο κόστισε η πρώτη περίοδος διαπραγμάτευσης, εν τούτοις επανέλαβε πολλές φορές την (ορθή) απόφαση για εκλογές τον Σεπτέμβρη του 2015, εφόσον η κυβέρνηση είχε αναγκαστεί να αλλάξει πολιτική. Επιβεβαίωσε την απόπειρα Τσίπρα (του Γενάρη του ’15) για αναδιαπραγμάτευση της σαμαρικής, βενιζελικής κ.λπ. πολιτικής, χωρίς διάρρηξη της σχέσης με την Ευρώπη. «Σου εύχομαι να χάσεις τις εκλογές γιατί κάτι τέτοιο, χωρίς μεταρρυθμίσεις, δεν θα είναι δυνατόν».

Κάθε τόσο έγερνε, σκούπιζε με την ανάποδη του χεριού το χείλος του, ήταν ακαριαίος στις θέσεις ή τις υπεκφυγές. «Πότε θα τελειώσει ο εφιάλτης;» ρώτησε ο Αλέξης Παπαχελάς. «Μα τέλειωσε, πάτε πολύ καλύτερα, όλα τα στοιχεία το επιβεβαιώνουν. Θα βγείτε στις αγορές χωρίς νέα μέτρα». Ηταν μια σχεδόν φιλοκυβερνητική συνέντευξη λοιπόν; Δεν ξέρω αν αυτή η μερική, προσωπική, υψηλής πάντως σημασίας, αποδελτίωση της ιστορίας, που επιχείρησε ο Σόιμπλε στη συνέντευξή του, αφομοιώνει τα συμβαίνοντα στην ελληνική κοινωνία. Η μακροσκοπική ανάλυση, με δείκτες και ποσοστά, θετική και ελπιδοφόρα, δεν περιγράφει τη μαζική σκλήρυνση της ελληνικής κοινωνίας. Τον υφέρποντα, υποσυνείδητο εκφασισμό, την πολυεπίπεδη βία που διεγείρεται με κάθε αφορμή, τον εγωισμό (στην περιφρούρηση της κεκτημένης κορμάρας), τον υποπολιτισμό που μεταλλάσσει τις συλλογικές παραδοχές πολλών δεκαετιών οι οποίες συνθέτουν το εθνικό πρόσωπο.

Τα πρωτοφασιστικά φαινόμενα σήμερα μαζικοποιούνται, αλλά ενυπάρχουν στον πυρήνα του τύπου ανάπτυξης που επιλέξαμε: επιφανειακή, όχι παραγωγικού βάθους, κάρτας, όχι κόπου, μούφας, όχι αλήθειας, επίδειξης, όχι ουσίας. Η ίδια η διαστροφή περιεχομένων, η παραγωγική παρενδυσία, υπήρξε ο πυρήνας της κατάπτωσης, αλλά και της ερμηνευτικής διαστρέβλωσης. Το «δεν είστε ανταγωνιστικοί» που μεταχειρίστηκε ως κεντρική αξιωματική του ο Βόλφγκανγκ, δεν σημαίνει μόνο ότι δεν διαθέτουμε ένα προϊόν που να μην το αντι-διαθέτει ο άλλος, αλλά και το ότι δεν αποφασίζουμε να μεταχειριστούμε πρωτότυπα και άφθαρτα εργαλεία ανάλυσης, που θα επιτρέψουν και τη διαχείριση της απραξίας, του πολυφασισμού, της παραγωγικής ανακατεύθυνσης. Αν προσλάβουμε τον ενθαρρυντικό επίλογο του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, με τον αυτιστικό τρόπο με τον οποίο προσλάβαμε όλες τις ευρωπαϊκές ευκαιρίες, μάλλον θα αποτύχουμε. Οχι μόνο στο δράμα αλλά και στην τραγωδία που το ουσίωσε.

Ο Δημήτρης Σεβαστάκης είναι βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Σάμου, πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής