Η μακρά παράδοση μίσους και διχασμών στον τόπο θα περίμενε κανείς ότι τελείωσε με τη Μεταπολίτευση. Ακόμη περισσότερο μετά το 1981, οπότε και αποκαταστάθηκε πλήρως και η δημοκρατική ομαλότητα, αλλά κυρίως η ισορροπία ανάμεσα στις διαχρονικά αντίπαλες πολιτικές παρατάξεις. Η συμβολή ενός εκάστου σε αυτή την πορεία δημοκρατικού βίου είναι γνωστή και θα καταγραφεί από τους ιστορικούς όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου.

Σε αυτή τη διαδρομή υπάρχουν φυσικά νησίδες σκοτεινές που σημάδεψαν την πορεία της χώρας και ενίοτε δηλητηρίασαν τον δημόσιο βίο. Για σχεδόν τρεις δεκαετίες η εγχώρια τρομοκρατία, εκτός από τις στυγερές δολοφονίες, προκάλεσε ομηρικές πολιτικές συγκρούσεις μέχρι που αποδείχθηκε ότι δεν ήταν παρά μια εγκληματική οργάνωση. Κάπου εκεί πιστέψαμε ότι η χώρα άρχισε να αποκτά την ευρωπαϊκή της κανονικότητα που, σε συνδυασμό με την οικονομική της ευημερία, δημιουργούσε προσδοκίες για να ξεπεράσει το αμαρτωλό παρελθόν της.

Ολα αυτά όμως αποδείχθηκε ότι δεν είχαν στέρεες βάσεις και με αφορμή την οικονομική κρίση αναζωπυρώθηκε το μίσος και επανήλθαν στον δημόσιο λόγο η χυδαιότητα και ο τραμπουκισμός. Από τις διαβόητες πλατείες του μίσους που ποτίστηκαν με δηλητήριο έως τα πανεπιστήμια που εξέθρεψαν τη λανθάνουσα βία και της προσέφεραν ενίοτε πολιτική κάλυψη, φθάσαμε στην αναγέννηση μιας νέας μορφής τρομοκρατίας σχεδόν μαζικών και πάντως ανεξέλεγκτων διαστάσεων. Οι πρωτεργάτες της πλατείας ανήλθαν στην εξουσία και με τις μεταμορφώσεις τους και την απίστευτη ψευδολογία τους κατά των πολιτικών τους αντιπάλων δίχασαν εκ νέου τον τόπο. Μπορεί αυτό το εθνολαϊκιστικό σύστημα εξουσίας να μην έχει πια την απήχηση που είχε στην κοινωνία, αλλά τα απόνερα του μίσους τους ταξιδεύουν ακόμη.

Οι λεκτικές αθλιότητες του 2011-2012, όταν ευθέως αποκαλούσαν τα κυβερνητικά στελέχη εκείνης της περιόδου, μεταξύ των οποίων και τον Λουκά Παπαδήμο, «όχι και τόσο Ελληνες» θα έπρεπε να τους κάνουν σήμερα να κοκκινίζουν από ντροπή. Δυστυχώς είναι αμετανόητοι και όχι μόνο δεν βρήκαν μια λέξη συγγνώμης για τη στοχοποίηση των αντιπάλων τους, αλλά δεν είχαμε ούτε μια παραίτηση για λόγους ευθιξίας μετά τη δολοφονική επίθεση εις βάρος του πρώην πρωθυπουργού. Υποχρέωση των πολιτών δεν είναι μόνο να κρίνουν και να αποδίδουν ευθύνες, αλλά πρωτίστως να προασπίζουν με κάθε τρόπο το δικαίωμα στην ασφάλεια και να απαιτούν την πάταξη της βίας.