Οπισθεν ολοταχώς

Η κατανόηση του αρμόδιου υπουργείου απέναντι στους γονείς που δεν επιθυμούν να εμβολιάσουν τα παιδιά τους –αρκεί να αναλαμβάνουν ενυπόγραφα την ευθύνη –μας ανάγκασε να υπερασπιστούμε τα θαυμαστά επιτεύγματα της ιατρικής επιστήμης, δίχως τα οποία ήπειροι ολόκληρες θα ξεκληρίζονταν ακόμα από επιδημίες.

Το εβδομαδιαίο υβρεολόγιο του κυρίου Πολάκη προκάλεσε σε θιγέντες και μη γνώριμα συναισθήματα. Ενα χαρμάνι αηδίας, ντροπής και ξεθυμασμένου –ύστερα από τόσα και τόσα παρόμοια καμώματα –θυμού.

Το παιδαριώδες σημείωμα του Ντόναλντ Τραμπ στο Μουσείο του Ολοκαυτώματος υπενθύμισε τη μηδενική συναισθηματική νοημοσύνη του, την έλλειψη ιστορικής συνείδησης και σεβασμού.

Εχουμε καταλήξει σταυροφόροι του αυτονόητου. Δίνουμε διαρκώς μάχες για το απολύτως προφανές. Οτι δεν είναι στο χέρι κανενός αμβλύνου να ρισκάρει να μετατραπεί το παιδί του σε κομάντο αυτοκτονίας, σε κινούμενη βόμβα ευλογιάς ή πολιομυελίτιδας. Πως δεν μπορεί ένας υπουργός να εκφράζεται σαν επιθεωρησιακό κουτσαβάκι. Οτι ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, ο ηγέτης κάθε χώρας, οφείλει να κλίνει με σεβασμό το γόνυ μπροστά στα εκατομμύρια θύματα του ναζισμού κι όχι να χαζοχαίρεται, λες και έχει επισκεφθεί την Ντίσνεϊλαντ.

Ζητήματα τελεσίδικα λυμένα, προϋποθέσεις όχι για την πρόοδο αλλά για την απλή συνύπαρξή μας, τίθενται υπό αμφισβήτησιν. Σε λίγο, έτσι όπως πάμε, θα λέμε ότι η γη είναι σφαιρική και ότι η ομοφυλοφιλία δεν αποτελεί ασθένεια και οι μισοί μας συμπολίτες θα μας κοιτάζουν καχύποπτα. Από παπάδες μέχρι συνωμοσιολόγοι και από χρυσαυγίτες έως αποχαυνωμένοι «εναλλακτικοί».

Εχει σαλπίσει στην παγκόσμια κοινή γνώμη ένα «όπισθεν ολοταχώς», το οποίο έρχεται σε άκρως επικίνδυνη αντίθεση με τον ξέφρενο καλπασμό της επιστήμης. Αποτέλεσμα; Το Διαδίκτυο που δημιουργήθηκε από τα πιο καινοτόμα μυαλά κατήντησε άντρο του σκοταδισμού, πλατφόρμα για να εξαπολύεται μίσος και να πυροδοτούνται τρομοκρατικές επιθέσεις. Ο μέσος άνθρωπος εκτίθεται ακατάπαυστα σε έναν ψηφιακό καταιγισμό ψεύδους και σάχλας ώσπου χάνει τις στοιχειώδεις ηθικές και αισθητικές συντεταγμένες του, γίνεται ένα ασπόνδυλο που καταναλώνει βουλιμικά «Survivor» και θεωρεί τον γάμο της Πίπα Μίντλτον κοσμοϊστορικό γεγονός.

Ανέκαθεν υπήρχαν –θα μου πείτε –μαζικά θεάματα, συνέρρεαν τα πλήθη στους δημόσιους αποκεφαλισμούς και στους πριγκιπικούς γάμους. Ποτέ όμως η ανοησία δεν επιβλήθηκε σε τέτοιο βαθμό. Δεν έγινε ο απόλυτος κανόνας. Ο συνδυασμός προσέτι της τεχνολογίας του 21ου αιώνα με ιδεοληψίες σχεδόν μεσαιωνικές εγκυμονεί καταστροφικά αποτελέσματα. Είναι σαν να οπλίζεις ένα τετράχρονο με μια χειροβομβίδα.

Ακόμα και το «μέτωπο της λογικής», στο οποίο ανακουφιζόμαστε ότι ανήκουμε, δεν συνιστά αισιόδοξη εξέλιξη.

Στην αγωνία μας να διαφυλάξουμε τα στοιχειώδη, να αποτρέψουμε την κατεδάφιση των βασικών αρχών του Διαφωτισμού, ξεχνάμε τις μεταξύ μας αντιθέσεις. Την ώρα που πρέπει να υπερασπιστώ τη Σώτη Τριανταφύλλου από τους διαστρεβλωτές του αντιρατσισμού, οι οποίοι τη σέρνουν στα δικαστήρια, δεν θα εκφράσω προφανώς την ένστασή μου απέναντι σε όσα γράφει. Οταν πετάνε λάσπη στον Γιώργο Λάνθιμο, η καλλιτεχνική αποτίμηση της ταινίας του μπαίνει σε δεύτερη –ή και σε τρίτη –προτεραιότητα. Η επέλαση, εν ολίγοις, της βλακείας και της μοχθηρίας μάς συσπειρώνει στον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή. Μειώνει επιπροσθέτως τις προσδοκίες μας. Οποιος σχεδόν κι αν διαδεχθεί τον κύριο Παύλο Πολάκη θα μας φανεί μάννα εξ ουρανού.

Οσον αφορά το «όπισθεν ολοταχώς», πρόκειται για μια προσωρινή αναδίπλωση της Ιστορίας, για μια σπασμωδική αντίδραση παραζαλισμένων πληθυσμών απέναντι σε μια καθημερινότητα που αλλάζει ραγδαία; Λουφάζει η χελώνα στο καβούκι της μέχρι να συνηθίσει το εκτυφλωτικό φως; Ενδεχομένως. Δεν αποκλείεται ωστόσο όταν θα ξαναβγάλει επιτέλους το κεφάλι της, να επικρατεί γύρω το πιο πηχτό σκοτάδι.