Αναζήτηση
Εχει ομολογουμένως ενδιαφέρον, ο Πολωνός Ντόναλντ Τουσκ να χαιρετά με γλυκόπικρο τόνο την πρώην αυτοκρατορία της Μεγάλης Βρετανίας με αφορμή το Brexit, που από χθες είναι γεγονός. «Μας λείπετε ήδη. Σας ευχαριστούμε και αντίο» είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Δεν ξέρω ποιος αποχαιρετά ποιον, άμεσα θα φανεί, αλλά χρειάζονται ορισμένες παρατηρήσεις με αφορμή την πιο ιστορική φυγόκεντρο δύναμη που εκδηλώνεται στην Ευρώπη λόγω του αντίο των Αγγλων.
Κατ’ αρχάς τα πρώτα οικονομικά στοιχεία από το αποτέλεσμα του ιστορικού δημοψηφίσματος που οδήγησε στην έξοδο δεν επιβεβαιώνουν κάποιου είδους κατάρρευση για τη Βρετανία. Αντίθετα, ακόμη και το πρώτο τρίμηνο μετά το Leave, τα στοιχεία δείχνουν ανάπτυξη. Ισχνή, μα ανάπτυξη. Η οικονομία αυτή και λόγω της επιλογής να μη διασυνδεθεί νομισματικά με τις άλλες χώρες της ευρωζώνης, έχει μεγαλύτερη θωράκιση ή εντελώς άλλα χαρακτηριστικά από αυτά που ορισμένοι νομίζουν.
Δύο ακόμη παρατηρήσεις έχουν επίσης το δικό τους ενδεχομένως ενδιαφέρον. Η πρώτη αφορά το ίδιο το Brexit. Επιλογή του βρετανικού λαού. Σεβαστή. Αφομοιωμένο δημοκρατικά πολιτικό σύστημα το βρετανικό δεν θα μπορούσε να το μεταποιήσει. Να το αλλάξει. Τα χθεσινά λόγια της Τερίζα Μέι –που δεν ήταν στους υποστηρικτές της αποχώρησης –δεν χωρούν αμφιβολία. Χρειάζεται όμως μια παραπάνω παρατήρηση για την επιλογή. Στη Βρετανία η πλατφόρμα του Οχι, παρότι υποστηρίχθηκε και από μέρος της Αριστεράς με το λεγόμενο Lexit (αριστερή έξοδος από την Ευρωπαϊκή Ενωση), δεν είχε ως κυρίαρχη θέση αυτό. Ηγεμονική άποψη στο Brexit ήταν άλλες δυνάμεις. Ο Φάρατζ έδωσε τον τόνο, για παράδειγμα. Βεβαίως, ο σημερινός αρνητικός συσχετισμός δυνάμεων δεν είναι μια στατική διαδικασία.
Προς το παρόν, όμως, στο εσωτερικό της Βρετανίας δεν έχει προκύψει η πλατφόρμα που θα θέτει και εργασιακά ζητήματα –σήμερα ακόμη το Brexit συνδέεται κυρίαρχα με τον σκεπτικισμό για τις ροές μεταναστών. Κάτι τελευταίο: η έξοδος της Βρετανίας πιθανώς θα επιταχύνει τη θεσμική ολοκλήρωση και το βάθεμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δεν θα είναι παράδοξο αν δούμε άμεσα δυνάμεις που θα εργαστούν για τη μη βελούδινη συνύπαρξη Αγγλίας – ΕΕ. Ο νοών νοείτω.
