Στη συνέντευξή του στους «Τάιμς» ο Ντόναλντ Τραμπ είπε ότι η ΕΕ θα διαλυθεί, ότι το ΝΑΤΟ είναι απαρχαιωμένος θεσμός, ότι το Brexit είναι ό,τι καλύτερο μπορούσε να συμβεί στους Βρετανούς και ότι ο επόμενος μεγάλος σύμμαχος των ΗΠΑ είναι η Ρωσία. Αυτή όμως είναι η μισή εικόνα του κόσμου που αλλάζει. Την άλλη μισή μπορεί να τη δει κανείς σήμερα στο Νταβός: στις εργασίες του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ θα συμμετάσχει για πρώτη φορά στην ιστορία ένας κινέζος πρόεδρος. Και τι θα κάνει εκεί ο Σι Τζινπίνγκ; Θα μιλήσει για τα καλά της παγκοσμιοποίησης και του ελεύθερου εμπορίου, θα επισημάνει τα κακά που θα επιφέρει στην ανάπτυξη ο προστατευτισμός.

Σε αυτή τη μεγάλη εικόνα αποτυπώνεται ανάγλυφα η πρώτη τεκτονική αλλαγή του 21ου αιώνα. Η πιο ισχυρή δημοκρατία του πλανήτη χάνει εκείνη την εξωστρέφεια που τη χαρακτήρισε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την επιθυμία της να κάνει τον κόσμο πιο μικρό. Γίνεται εσωστρεφής, φοβική, αντιδραστική. Και το πιο ισχυρό κομουνιστικό καθεστώς του πλανήτη ανακαλύπτει στην παγκοσμιοποιημένη καπιταλιστική οικονομία μια πηγή προόδου, ευημερίας και ισχύος. Οι ΗΠΑ του Τραμπ αποστρέφονται τον πολύ οικονομικό φιλελευθερισμό. Και η Κίνα του Σι θέλει λίγο οικονομικό φιλελευθερισμό ακόμη.

Αυτός είναι ένας κόσμος ανάποδα, μια τάξη που έρχεται τούμπα με καύσιμο υλικό μια γενική δυσαρέσκεια, την αίσθηση του αποκλεισμού, την ιδέα ότι η εθνική ταυτότητα απειλείται κι έναν φόβο απέναντι στις μεταναστευτικές ροές που επίσης χαρακτηρίζουν τον 21ο αιώνα. Αυτό είναι το υλικό που φέρνει τον κόσμο ανάποδα. Μόνο που δεν λείπει τίποτε από αυτά που είχε ζήσει ο κόσμος στο πιο αιματηρό του παρελθόν.