Παραφράζοντας τον στίχο του Διονύση Σαββόπουλου «το δικαστήριο λειτουργούσε μέσα εκεί, μα η δικαιοσύνη ήταν απέξω», στο Νταβός όπου σήμερα αρχίζουν οι εργασίες του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ συμβαίνει κάτι ανάλογο.

Και δεν είναι μόνο πως μόλις οκτώ πρόσωπα έχουν περιουσία που ισοδυναμεί με όσα έχει το φτωχότερο μισό της υφηλίου, όπως αποκάλυψε χθες η Oxfam. Είναι πάνω απ’ όλα η αναντιστοιχία και υποκρισία των ελίτ που διατυμπανίζουν σε όλους τους τόνους πως είναι ανήσυχες, την ίδια στιγμή που υποστηρίζουν ένα σύστημα που ακριβώς ενθαρρύνει ή έχει ως δομικά του στοιχεία αυτές τις ανισότητες.

Ταυτόχρονα, οι ελίτ –που πέρυσι δεν προέβλεπαν με τίποτε το φαινόμενο του λεγόμενου τραμπουτινισμού –θα υποδυθούν τις ανήσυχες για την άνοδο του λαϊκισμού. Ο δεύτερος ως όρος και ως συμπεριφορά της πολιτικής κεφαλαιοποίησης του χαμηλότερου ενστίκτου του κόσμου είναι επίσης ένα παράγωγο των δικών τους πολιτικών. Και σε καμία περίπτωση η εμβρυακή εκδοχή ενός εναλλακτικού συστήματος. Το σημειώνουμε αυτό αφού, παρ’ όλες τις ποιοτικά αλλαγές που θα έχουν η νέα στρατηγική των ΗΠΑ ή οι επιπτώσεις του καλπασμού της Κίνας –παρούσα στο Νταβός-, μιλάμε για τον παγκόσμιο καπιταλισμό, τις αντιφάσεις και τα αδιέξοδά του. Μιλάμε για τον τρόπο που οριοθετούνται αυτά εντός του ίδιου, όμως, πεδίου. Ακόμη κι αν οι δεξιότητες ή η διαφορετική τακτική αλλάζουν τους όρους.

Βεβαίως, μέρος των ελίτ θα επιμείνει πως η Παγκόσμια Διεθνής των τρολ είναι η αιτία των νέων πολιτικών αδιεξόδων ή και της ρωσικής ηγεμονίας (λες και η Δύση είναι αμέτοχη στον νέο παράδοξο πόλεμο) ή των καπιταλιστικών αδιεξόδων. Κοινώς, επιμένουν να μη βλέπουν τα προβλήματα αναδιανομής, συσσώρευσης, ροής της ίδιας της ζωής.

Ενα άλλο μέρος της θα εγκαλέσει τους λαούς για τις πολιτικές τους επιλογές ή ακόμη και για τον ίδιο τον λαϊκισμό (που, πάντως, πάντα είναι χαρακτηριστικό της εξουσίας, όχι των υποτελών). Το «ζείτε πάνω απ’ τις δυνατότητες σας», που χθες ακούσαμε πάλι από τον Γερούν Ντεϊσελμπλούμ είναι μια παραλλαγή του ίδιου πράγματος που με άλλο τρόπο λένε διάφοροι σε λαούς του δημοσιονομικού ζουρλομανδύα (όπως η Ελλάδα), ενοχοποιώντας τον τρόπο ζωής τους μεταπολεμικά.

Οι ελίτ σήμερα, προστατευμένες και πιο επιθετικές από ποτέ, είναι πολύ κοντά σε μια νέα συνθήκη όπου δεν θα μπορούν καν να συνυπάρχουν με τους λαούς. Κάθε κατάκτηση μεταπολεμικής συνθηκολόγησης μοιάζει να σπάει. Τώρα όμως τα τείχη που θα γκρεμιστούν δεν θα είναι των ανατολικών κρατών του πάλαι ποτέ σοσιαλισμού. Είμαστε κοντά σε πρώτη φάση σε μια κατάρρευση του υπαρκτού ευρωπαϊσμού.