Η κρυφή γοητεία του λαϊκισμού –κι ας μην είναι κρυφή, ούτε βεβαίως αληθινή γοητεία –δεν παύει να εκπλήσσει τους αφ’ υψηλού παρατηρητές των ανθρωπίνων πραγμάτων. Το τελευταίο επεισόδιο παίχτηκε αυτές τις μέρες στην Αμερική.

Ολοι περίμεναν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα σκόνταφτε στο Συνέδριο των Ρεπουμπλικανών. Οτι θα τον απέρριπτε το κόμμα του ως παρείσακτο. Αντί γι’ αυτό, την πάτησε η Χίλαρι Κλίντον. Τι και αν κατέβαλε υπεράνθρωπες προσπάθειες; Τι και αν φόρεσε το πιο εγκάρδιο πρόσωπο –ή προσωπείο της; Τι κι αν είχε στο πλάι της χαρισματικούς υποστηρικτές, από τη Μέριλ Στριπ και τη Μισέλ Ομπάμα μέχρι τον σύζυγό της; Πάλι δεν τα κατάφερε να αποφύγει τα γιουχαΐσματα ουκ ολίγων υποστηρικτών του Μπέρνι Σάντερς…

Τα χιλιάδες e-mail που διέρρευσαν από τον server του Δημοκρατικού Κόμματος απέδειξαν κάτι που όλοι υποψιάζονταν: πως ο κομματικός μηχανισμός στις προκριματικές για το χρίσμα κινήθηκε μεροληπτικά εναντίον του Σάντερς.

Η ανάλυση των εισοδημάτων των Κλίντον δεν στάθηκε περισσότερο κολακευτική. Ηρθαν στο φως αμοιβές εκατομμυρίων δολαρίων προς το ζεύγος από εταιρείες τις οποίες ο μέσος Αμερικανός θεωρεί υπεύθυνες για την κρίση. Ώς και ο πρώην υπουργός του Κλίντον, ο Ρόμπερτ Ράιχ, αναρωτήθηκε δημόσια: «Γιατί τα κάνουν αυτά ο Μπιλ και η Χίλαρι; Αφού είναι ήδη πλούσιοι!».

Τόσο εκτός πραγματικότητας βρίσκεται η Κλίντον; Ωστε να θησαυρίζει δουλεύοντας για το 0,1% του πληθυσμού, με κίνδυνο να στείλει τους μη προνομιούχους πολίτες – ψηφοφόρους στην αγκαλιά πρώτα του Σάντερς και τελικά του Τραμπ;

Οι δυνάμεις του ονομαζόμενου «λαϊκισμού» ξεσπαθώνουν παντού. Στην πατρίδα μας, στην Ιταλία, στην Αγγλία, στην Αμερική. Γιατί άραγε;

Στις στατιστικές της Fed, της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, ανακαλύπτουμε εκπληκτικά στοιχεία. Το 47%, για παράδειγμα, των Αμερικανών δηλώνει πως εάν του προκύψει μια απρόβλεπτη ανάγκη της τάξης των 600 δολαρίων, θα πρέπει –για να την αντιμετωπίσει –είτε να δανειστεί είτε να πουλήσει άρον άρον κάποιο περουσιακό του στοιχείο. Το 47% –η ραχοκοκαλιά, θεωρητικά, της μεσαίας τάξης! Δεν έχει στην άκρη 600 δολάρια για κάποια αρρώστια ή ατύχημα!

Στο Πανεπιστήμιο Μποκόνι, δύο καθηγητές μελέτησαν ενδελεχώς τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το συμπέρασμά τους; Το Brexit κέρδισε όχι στις περιοχές που κατακλύζονται από μετανάστες, αλλά σε εκείνες που έχουν πληγεί βαρύτερα από την παγκοσμιοποίηση. Εκεί που η τοπική οικονομία έχει γονατίσει εξαιτίας των κινεζικών εισαγωγών.

Το ίδιο συμβαίνει και στην ηπειρωτική Ευρώπη: Οπου επιβάλλεται οικονομικά η παγκοσμιοποίηση, εκεί δυναμώνουν τα αντισυστημικά κόμματα.

Τα κέρδη και οι ζημιές της παγκοσμιοποίησης δεν μοιράστηκαν δίκαια. Οι πολιτικοί συσχετισμοί αρχίζουν να το αντικατοπτρίζουν.

Απέναντι στους ηττημένους, στριμωγμένους, πτωχευμένους από την παγκοσμιοποίηση οι συστημικές πολιτικές δυνάμεις έχουν παρατάξει στρατιές επαϊόντων και τεχνοκρατών. Για να τους πείσουν πως δεν έχουν λόγο να παραπονιούνται για την καθημερινότητά τους. Οτι ο εθνικολαϊκισμός, έστω, είναι απείρως βλαβερότερος από την παγκοσμιοποίηση. Από τα πρόσφατα αποτελέσματα στις κάλπες προκύπτει πως οι ειδικοί χάνουν τα λόγια τους.

Πιστεύουν τα θύματα της παγκοσμιοποίησης πως θα σωθούν από πολιτικούς σαν τον Ντόναλντ Τραμπ; Οχι απαραίτητα. Ο Τραμπ όμως και ο Φάρατζ και ο Μπέπε Γκρίλο τούς πλησιάζουν, αναγνωρίζουν τη δεινή τους θέση, συνομιλούν εγκάρδια μαζί τους. Παριστάνουν τους αγίους των νεόπτωχων. Και οι νεόπτωχοι τους ανάβουν κεριά.

Μακάρι να εμφανιστεί κάποιος πολιτικός υπεύθυνος, με αμεσότητα συνάμα, με ικανότητα να αφουγκράζεται και να κινητοποιεί την κοινωνία. Μακάρι να φανεί ένας χαρισματικός ηγέτης του ορθού λόγου και να γίνει η έμπρακτη και σαρωτική απάντηση στους απατεώνες του λαϊκισμού.

Θα είμαστε τόσο τυχεροί; Παρακολουθώντας τους δύο υποψηφίους για την προεδρία της Αμερικής, κλαίω σχεδόν που φεύγει ο Ομπάμα.

Τελευταία Νέα