Λέγεται ότι ο πολιτισμός μιας κοινωνίας αποτυπώνεται και στο κατά πόσο προστατεύει παιδιά και ηλικιωμένους. Ελπίζω να είναι φήμες διότι τα τελευταία χρόνια στην ελληνική κοινωνία αυτές οι δύο ομάδες έχουν αφεθεί στο έλεος της οικονομικής κρίσης. Σε τέτοιες συνθήκες, το αυτονόητο, δηλαδή ο κρίσιμος ρόλος του οικογενειακού περιβάλλοντος, γίνεται επιτακτική ανάγκη. Γι’ αυτό και η εικόνα δεκατριάχρονων που, φανατισμένα από τους γονείς τους, διαμαρτύρονται για τη δημιουργία hotspots στην περιοχή τους δεν είναι μόνο θλιβερή. Είναι απειλητική για το μέλλον. Ενα μέλλον υποθηκευμένο στη μικροψυχία και την εσωστρέφεια από αυτούς –και είναι πολλοί –που εγκλωβίζουν τα παιδιά τους στα κλειστά σύνορα των δικών τους φόβων και ιδεοληψιών απ’ όπου αναδύονται και οι φασματικοί εχθροί τους.

Τα προσφυγόπουλα που πνίγονται στο Αιγαίο είναι βεβαίως τα τραγικά θύματα αυτού του παραλογισμού γιατί χάνουν τη ζωή τους. Αλλου είδους θύματα όμως είναι και αυτά τα οργισμένα παιδιά, «όμηροι του πεπρωμένου» όπως λέει ο Ουγκώ, γιατί χάνουν την ευψυχία τους. Πιτσιρίκια που σηκώνουν σημαίες και λάβαρα σε διαδηλώσεις και πορείες –δεν έχει σημασία για ποιον λόγο γίνονται εφόσον, σε αυτές τις ηλικίες, δεν μπορούν να τον αφομοιώσουν ιδεολογικά –μπορεί να είναι πιασάρικη εικόνα αλλά δεν είναι ελπιδοφόρα ένδειξη ωριμότητας των μικρών. Είναι απελπιστικό δείγμα ανεπάρκειας των μεγάλων. Γιατί το να καλλιεργείς σε ανήλικα την εμπάθεια είναι πολύ εύκολο. Τα παιδιά, βλέπετε, αγαπάνε τα παραμύθια και ιδιαίτερα αυτά που έχουν δράκους. Και μάλιστα από τους φτηνούς.