Είναι η Ευρώπη που ετοιμάζεται να μας σπρώξει ενώ βρισκόμαστε στην άκρη του γκρεμού ή εμείς που ετοιμαζόμαστε να κάνουμε το άλμα στο κενό; Είναι θέμα οπτικής γωνίας. Γιατί μπορεί να ερμηνεύσει κανείς ως διπλό χτύπημα το Grexit που επανέφερε χθες εμμέσως ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τα νέα μέτρα που ζητάει η Κομισιόν για το 2016. Και μπορεί να το εντάξει στο αφήγημα του αιώνιου θύματος, το οποίο εξάλλου αποτελεί ιδρυτικό μύθο αυτού του κράτους. Ή μπορεί να εντάξει το Grexit, τα νέα μέτρα και τη νιοστή τους επιστροφή στην πολιτική ατζέντα σε ένα άλλο αφήγημα, πιο άβολο: αυτό του ιδανικού αυτόχειρα.

Την ημέρα ενός τέτοιου κοινωνικού αναβρασμού θα μπορούσε να μπει κανείς στον πειρασμό να δει τις αναμνήσεις του Σόιμπλε από το 2011 και την έκθεση της Κομισιόν σαν μαχαίρι που στριφογυρίζει ξανά και ξανά σε μια ανοικτή πληγή. Στην πραγματικότητα όμως, αυτό δεν είναι παρά ένα ακόμη επεισόδιο στην πορεία μιας ιδανικής αυτοχειρίας που ξεκίνησε πριν από έξι χρόνια. Σήμερα γίνεται όλο και πιο φανερό ότι το πολιτικό σύστημα και συνεκδοχικά η κοινωνία δεν διχάστηκαν ανάμεσα στους μνημονιακούς και στους αντιμνημονιακούς, ούτε στους λαϊκιστές και στους αντιλαϊκιστές. Αλλά ανάμεσα σε αυτούς που επιχείρησαν να αποτρέψουν την αυτοκτονία έστω και βαρυγκoμώντας και σ’ εκείνους που περιέγραψαν το άλμα στο κενό σαν πέταγμα στον ουρανό.

Η αλήθεια είναι όμως ότι καμία πτήση, όσο ασφαλής και ευχάριστη κι αν είναι, δεν μπορεί να αψηφήσει τους νόμους της βαρύτητας που σε αυτήν την περίπτωση καθορίζονται από τη διεθνή συγκυρία, τους συσχετισμούς, την ισορροπία δυνάμεων, την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας. Αυτά είναι που μας τραβούν προς τα κάτω και αυτά κάλεσε τους πολίτες να αψηφήσουν η κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου. Με όρους φυσικής, είναι σαν να κάθεται ο Ισαάκ Νεύτων κάτω από το δέντρο. Και αντί για μήλο να του πέφτει στο κεφάλι μια ολόκληρη χώρα.