«[…] Γη του λίβα, τ’ άδικου χαμού

Τ’ άγριου καιρού, των ηφαιστείων

Χρυσοπράσινο φύλλο

Ριγμένο στο πέλαγο»

Γιώργος Σεφέρης

Παρακολούθησα, όπως κάθε χρόνο, κάποια βίντεο από το Νταβός. Νομίζω πως οι περισσότεροι από τους ομιλητές και όλοι σχεδόν οι πολιτικοί ήταν υποτονικοί και επιφυλακτικοί. Τα γεγονότα που σημάδεψαν την προηγούμενη χρονιά και οι προβλέψεις για το 2016 δεν δίνουν περιθώρια για οραματισμούς και αισιοδοξία. Προτίμησαν να μην ξύσουν πληγές. Και είναι λογικό.

1. Το 2015 έκλεισε με τη μικρότερη κερδοφορία για τα επενδυτικά κεφάλαια. Μετοχές, παράγωγα αλλά και αρπακτικά προϊόντα της σκιώδους τραπεζικής συνηθισμένα σε διψήφιους αριθμούς κερδών είδαν να εγγράφουν ζημιές ή χαμηλά κέρδη. Οι περισσότεροι αναλυτές εκτός Νταβός προβλέπουν την έλευση του τρίτου κύματος της κρίσης, που από το 2007 δεν λέει να σταματήσει. Και διαπιστώνουν «απώλεια δυναμισμού της παγκοσμιοποίησης» (Μάρτιν Γουλφ).

2. Η γεωπολιτική αναταραχή γενικεύεται. Η κρίση των αναδυομένων ενισχύεται και εξαπλώνεται. Η πτώση της τιμής του πετρελαίου δοκιμάζει τις χώρες παραγωγής –Κίνα και Σαουδική Αραβία αποσύρουν σημαντικά κεφάλαια από το πλεόνασμά τους και τις επενδύσεις τους για να καλύψουν ελλείμματα. Ο παγκόσμιος δανεισμός είναι στα ύψη, ενώ η ζήτηση όπως και οι ρυθμοί ανάπτυξης πέφτουν. Και οι τράπεζες του Πρώτου Κόσμου, στην άκρη της αλυσίδας της σεισμικής ρωγμής, στέκονται αμήχανες.

Το φετινό Νταβός ήταν αφιερωμένο στην Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση. Η γενική αισιοδοξία που προδικάζουν οι αλματώδεις εξελίξεις στον ψηφιακό χώρο πέρασε σε δεύτερη μοίρα. Και κυριάρχησε το πρόβλημα της μετανάστευσης και της προσφυγιάς. Ολοι οι ομιλητές στάθηκαν στις προκλήσεις της ευρωζώνης. Ολοι διαπίστωσαν ότι η Ευρώπη βιώνει από το 2009 διαδοχικές κρίσεις. Και όλοι δήλωσαν ότι χρειάζεται περισσότερη Ευρώπη για να λυθούν τα προβλήματα. Πλην όμως οι αντίρροπες δυνάμεις ενισχύονται.

Σε ό,τι με αφορά, η καλύτερη «ατάκα» ήταν της νεαρής Ιταλίδας Eμα Μαρσεγκάλια στο πάνελ με τον Τσίπρα και τον Σόιμπλε. Η επιχειρηματίας είπε: «Οι καινοτομίες είναι η απαραίτητη ενέργεια για την ανάπτυξη. Στην Αμερική λένε τι θα κερδίσουμε από αυτές. Στην Κίνα –και με συγχωρείτε –πώς θα τις μιμηθούμε. Και στην Ευρώπη πώς θα τις ρυθμίσουμε».

Τέλος, η πιο αισιόδοξη στιγμή ήταν η εκτός προγράμματος κοινή εμφάνιση Αναστασιάδη – Ακιντζί. Θύμισαν ότι στη Λευκωσία υψώνεται το τελευταίο τείχος της Ευρώπης. Υποσχέθηκαν πως θα κάνουν το παν για το γκρεμίσουν. Μια νότα αισιοδοξίας στο παγωμένο από το χιόνι και την απαισιοδοξία της παγκόσμιας επιχειρηματικής και πολιτικής κοινότητας Νταβός. Οι δυο πολιτικοί μάς θύμισαν γιατί ιδρύθηκε η Ευρώπη –που τόσοι αγωνίζονται να καταστρέψουν.