Αναζήτηση
Ο θρησκευτικός ριζοσπαστισμός αντιμετωπίζεται συνήθως ως κακό που έρχεται «απέξω». Κάτι δηλαδή που έχει μεταδοθεί, κυρίως σε μερίδα της νεολαίας, ως ιός εξτρεμισμού. Ώς ένα σημείο αυτό είναι ένα μέρος της διάγνωσης. Το άλλο μέρος βρίσκεται στο «από μέσα» αυτών των ριζοσπαστών νέων. Γιατί αυτοί ναι μεν δέχονται μια προσφορά η οποία έρχεται ως απάντηση στη ζήτησή τους. Που είναι η ανάγκη ενός ιδεώδους.
Αντιστρέφοντας τον Νίτσε, η απαιτητική νεολαία επιστρέφει στο παλιό, δοκιμασμένο πάθος αναζήτησης νοήματος στη ζωή της. Οποτε υπήρξε σε ανάλογες ιστορικές περιόδους οπισθοδρόμηση ή δυσλειτουργία της ουσίας της συλλογικής ζωής, μερίδα των νέων αντιδρούσε με ακρότητα. Στη σημερινή «μετα-θρησκευτική» ευρωπαϊκή κοινωνία, όπως αρέσκεται να ονομάζεται, όπου η πνευματική ζωή περιθωριοποιείται, η χρηματοπιστωτική λαγνεία ενισχύεται κι η αδιαφορία για τις κλασικές αξίες είναι έντονη, ο νέος υποχρεούται να ζήσει σε μια «ανομία» συμβόλων. Δηλαδή να ζει την καθημερινότητά του δίχως πολιτικά ή θρησκευτικά σύμβολα που ενισχύουν συνήθως τον κοινωνικό ιστό.
Η νεωτερική εποχή (η περίοδος κυρίως του εικοστού αιώνα), η οποία αντικατέστησε τα θρησκευτικά ιδεώδη με την πολιτική ουτοπία, οδήγησε στην κυριαρχία της τεχνικής και στην «ανομική αυτοκτονία» όπως έλεγε ο Εμίλ Ντιρκέμ. Που σημαίνει: απώλεια συλλογικών σημείων αναφοράς στη βιομηχανική κοινωνία και στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα, απώλεια εμπιστοσύνης στις συμβολικές αξίες. Η δυσπιστία απέναντι στους θεσμούς που παράγουν νόημα, όπως το κράτος ή η Εκκλησία, οδηγεί καθέναν να ψάχνει μόνος του, μέσα από την προσωπική του ζωή, τον δρόμο των αξιών. Η «ανομία» ως μαζική συλλογική απώλεια αξιών έχει πιο δυσάρεστες επιπτώσεις στη νεολαία, η οποία ζει σε μοναξιά, άγχος, ατομικισμό, υλισμό, κυνικότητα. Οσοι απο τους μοναχικούς έχουν ναρκισσιστική βοήθεια από οικογένεια, επάγγελμα, σχέσεις προσπαθούν ν’ αναδομήσουν τα σημεία συμβολικής αναφοράς μέσα από την προσωπικη τους πορεία. Οσοι είναι πιο εύθραυστοι, λιγότερο προστατευμένοι, ξαναβρίσκουν τη συμβολική τους ισορροπία μέσα από εξτρεμισμούς.
Ο Δημοσθένης Δαββετας είναι καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητής, εικαστικός
