Η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών πριν από τα τέλη του 2015 αποσόβησε τα χειρότερα για τους καταθέτες. Ο κίνδυνος του bail in είναι πλέον παρελθόν και το ενδεχόμενο κουρέματος δεν είναι ορατό.

Εν τούτοις, οι καταθέτες συνεχίζουν να εμφανίζονται εξαιρετικά διστακτικοί στο να επιστρέψουν τα χρήματά τους στις τράπεζες. Τα όποια ποσά έχουν γυρίσει στο σύστημα αφορούν πληρωμές υποχρεώσεων, ενώ τα περισσότερα μετρητά παραμένουν κάτω από το στρώμα.

Αυτό ακριβώς είναι ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα των τραπεζών αλλά και του οικονομικού επιτελείου για τη νέα χρονιά: να πείσουν τους καταθέτες να εμπιστευθούν ξανά τις τράπεζες και να επιστρέψουν σε αυτές τα χρήματα που σήκωσαν το 2015, πριν από την επιβολή των capital controls.

Eίναι ένα στοίχημα εξαιρετικά δύσκολο, όπως παραδέχονται και οι ίδιοι οι τραπεζίτες. «Οταν ραγίσει το γυαλί, δύσκολα κολλάει. Και με τα capital controls, όχι απλώς ράγισε, αλλά θρυμματίστηκε» αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Η ανακεφαλαιοποίηση είναι σίγουρα ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Με βάση όμως τα μέχρι στιγμής στοιχεία, χρειάζεται ακόμη πολύς δρόμος μέχρις ότου ανακτηθεί η εμπιστοσύνη. Εφόσον ο μέσος καταθέτης θεωρεί ασφαλέστερο να κρύβει τα χρήματα στο σπίτι του, παρά να τα έχει στον λογαριασμό του, μαζική επιστροφή μετρητών δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί.

Οσο για τα μέτρα φορολογικής «αμνηστίας» για όσους επιστρέψουν καταθέσεις από το εξωτερικό, αυτά σκοντάφτουν στην έλλειψη εμπιστοσύνης απέναντι στο κράτος.

Στο παρελθόν, κάθε φορά που οι φορολογούμενοι έδιναν οικειοθελώς στοιχεία για να νομιμοποιήσουν κάποια παράνομη δραστηριότητα, αυτά χρησιμοποιούνταν στη συνέχεια για την επιβολή κάποιοι νέου φόρου.

Ετσι, παρά τα ευεργετήματα που φαίνεται να φέρνει η καινούργια διάταξη, ελάχιστοι είναι εκείνοι που σκέφτονται σοβαρά να επαναπατρίσουν τα χρήματά τους.

Ο δρόμος λοιπόν της επιστροφής των καταθέσεων περνά ξεκάθαρα μέσα από την ανάκτηση της εμπιστοσύνης προς τις τράπεζες και προς το κράτος. Και ως εκ τούτου, είναι μακρύς και δύσβατος.