Ο στόχος των ηγετών που θα συγκεντρωθούν στο Παρίσι αυτήν την εβδομάδα προκειμένου να συμμετάσχουν στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα είναι να φθάσουν σε μια συμφωνία για τη μείωση των εκπομπών των αερίων. Ενα θετικό αποτέλεσμα θα αποδείκνυε ότι οι χώρες μπορούν να συνεργαστούν για το καλό του πλανήτη και θα έστελνε ένα ισχυρό μήνυμα ελπίδας στον κόσμο –αλλά και στον λαό του Παρισιού που δεν λύγισε από τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις.

Οι δεσμεύσεις για το κλίμα πρέπει να ληφθούν στη βάση των Εθνικά Καθορισμένων Προθέσεων Συνεισφορών (INDC), δηλαδή των δεσμεύσεων που έχουν αναλάβει οι χώρες οι οποίες ευθύνονται για το 80% των ρύπων. Και η πεποίθησή μου είναι ότι οι τιμές των εκπομπών πρέπει να βρεθούν στο επίκεντρο αυτών των δεσμεύσεων. Για να πετύχουμε τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου με το χαμηλότερο δυνατό κόστος θα πρέπει πρώτα να πετύχει μια επανάσταση στη χρήση και στην παραγωγή της ενέργειας. Μια βαθμιαία αύξηση που θα έχει γνωστοποιηθεί εγκαίρως στα τιμολόγια της κατανάλωσης ενέργειας θα προσέφερε ισχυρά κίνητρα για τους καταναλωτές να καταναλώνουν λιγότερο. Την ίδια ώρα, μια σωστή τιμή του άνθρακα θα οδηγούσε σε βαθμιαία εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων προς όφελος των επενδύσεων στην καινοτομία.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο συνιστά μια στρατηγική τριών φάσεων για την αντιμετώπιση του προβλήματος: «Κοστολόγησέ το σωστά, φορολόγησέ το έξυπνα, κάν’ το τώρα». Κάθε ένα από τα αυτά στοιχεία είναι κεφαλαιώδους σημασίας.

Πρώτον, κοστολογώντας σωστά τα ορυκτά καύσιμα σημαίνει ότι θα έχουμε λάβει υπόψη μας το πραγματικό περιβαλλοντικό τους κόστος. Οι τιμές δεν πρέπει να είναι μόνο συνάρτηση της παραγωγής και της κατανάλωσης αλλά και της ζημιάς που προκαλούν στο περιβάλλον.

Δεύτερον, η αλλαγή στις τιμές θα επιτευχθεί φορολογώντας την ενέργεια και χρησιμοποιώντας εργαλεία που είναι και πρακτικά και αποτελεσματικά. Η καλύτερη επιλογή είναι να αυξήσουμε τον υπάρχοντα φόρο και να επιβάλουμε παρόμοιους φόρους στο κάρβουνο, στο φυσικό αέριο και σε άλλα πετρελαϊκά προϊόντα.

Οι συνέπειες μιας τέτοιας πολιτικής θα ήταν σημαντικές. Εάν οι χώρες που εκπέμπουν μεγάλες ποσότητες αερίων κοστολογούσαν τον τόνο διοξειδίου του άνθρακα στα 30 δολάρια θα εισέπρατταν φόρους που θα ισοδυναμούσαν με το 1% του ΑΕΠ τους. Αυτά τα έσοδα θα μπορούσαν να κατευθυνθούν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αλλά και να ισοσκελίσουν τη μείωση των φόρων στην αγορά εργασίας και στις επιχειρήσεις, οι οποίοι λειτουργούν ανασχετικά στην οικονομική δραστηριότητα και βλάπτουν την ανάπτυξη. Με άλλα λόγια, η τιμολόγηση του άνθρακα σχετίζεται με την έξυπνη φορολόγηση και όχι την υψηλότερη φορολόγηση.

Τρίτον, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Οι κυβερνήσεις πρέπει να δράσουν άμεσα. Δεδομένης της πτώσης των τιμών του πετρελαίου, δεν υπήρξε ποτέ πιο κατάλληλος χρόνος για να ξεκινήσει η διαδικασία της μετάβασης σε μια έξυπνη, αξιόπιστη και αποτελεσματική τιμολόγηση του άνθρακα. Ούτε θα έπρεπε να περιμένουν κάποιες χώρες να κάνουν οι άλλοι το πρώτο βήμα.

Υπάρχουν πολλά που πρέπει να κερδηθούν αυτήν την εβδομάδα στην Πόλη του Φωτός. Το Παρίσι πρόσφατα γνώρισε το χειρότερο πρόσωπο της ανθρωπότητας. Στη Διάσκεψη για το Κλίμα αυτή η ανθρωπότητα έχει την ευκαιρία να επιδείξει το καλύτερο πρόσωπο που διαθέτει.

Η Κριστίν Λαγκάρντ είναι η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου