Χθες στην Τουρκία συνέβη το εξής παράδοξο: κανένας δεν ήξερε ακριβώς τι ώρα είναι. Αυτό επειδή ο πρόεδρος της χώρας αποφάσισε να παρατείνει τη θερινή ώρα για καμιά δεκαριά ημέρες, ενώ σε υπολογιστές, κινητά και ταμπλέτες τα ρολόγια άλλαξαν αυτόματα. Το αποτέλεσμα ήταν ένα γενικό μπέρδεμα, μπόλικη καζούρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ακόμη μία απόδειξη ότι ο Ταγίπ Ερντογάν σκέπτεται πολύ περισσότερο σαν σουλτάνος και σχεδόν καθόλου ως πρόεδρος. Ολα αυτά υποτίθεται ότι έγιναν για μια ώρα περισσότερο φως στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου. Θα μπορούσαν να είχαν προκληθεί το ίδιο από μια φιλοσοφική ενατένιση του χρόνου ή από μια διάθεση να διατηρηθεί ζωντανή η αίσθηση ότι το καλοκαίρι δεν έχει τελειώσει ακόμη.

Δεν έχει και τόση σημασία. Είτε η απόφαση εδράζεται στις εκλογικές σκοπιμότητες του προέδρου είτε στα βαθύτερα υπαρξιακά ζητήματα του σουλτάνου, το συμπέρασμα είναι ένα: το πρώτο πράγμα που γελοιοποιείται στις προβληματικές δημοκρατίες είναι η έννοια της εθνικής κυριαρχίας. Οι τούρκοι πολίτες υφίστανται τις επιπτώσεις μιας στρεβλής αντίληψης που λέει ότι αφού η Τουρκία είναι κυρίαρχο κράτος, τότε ο πρόεδρός της μπορεί να πηγαίνει μπρος-πίσω την ώρα όποτε νομίζει. Δεν είναι το χειρότερο πράγμα που έχει κάνει ο Ερντογάν. Αναμφισβήτητα όμως είναι το πιο αστείο.

Τουλάχιστον τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, η ελληνική δημοκρατία δεν υποφέρει όσο η τουρκική. Εκείνη η στρεβλή αντίληψη όμως που κάνει τα ρολόγια να τρελαίνονται, υπάρχει και στο εγχώριο πολιτικό σύστημα. Η έννοια της εθνικής κυριαρχίας υποφέρει κι εδώ. Δεν είναι μόνο ότι στο όνομά της δημιουργήθηκαν από την προηγούμενη Βουλή επιτροπές «αλήθειας του χρέους» και τροφοδοτήθηκαν διάφορες άλλες γραφικότητες. Είναι και ότι το αντιμνημονιακό αφήγημα πάτησε στην έννοια της εθνικής κυριαρχίας για να αποκτήσει και μια βολική εκλογικά αλυτρωτική διάσταση. Δεν είναι καν αστείο –αντίθετα ήταν το χειρότερο πράγμα που μπορούσε να κάνει το πολιτικό σύστημα. Κι όπως ίσως δεν υποψιάζεται ο Ερντογάν αλλά κατάλαβε ο Αλέξης Τσίπρας με το Μνημόνιο ΙΙΙ, ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω.

Τελευταία Νέα