Αρκεί να ανακαλέσει κανείς στη μνήμη του μερικά στιγμιότυπα της τελευταίας εβδομάδας –την εξαγωγή γκρίνιας της ΝΔ στη Μαδρίτη και τις πτήσεις με διαφορετικά αεροπλάνα, τις πενταροδεκάρες του υπουργού Φίλη και τον ψηφοθηρικό κυνισμό του εικαστικού Σεβαστάκη, τις υπερσυγκεντρωτικές διαθέσεις του Νίκου Παππά απέναντι στα μέσα ενημέρωσης, τη δικαστικού τύπου ετυμηγορία της κυβερνητικής εκπροσώπου για την επικεφαλής της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, τις συναντήσεις των υπουργών με τους εκπροσώπους των δανειστών σε ξενοδοχεία και το μισάωρο της καθυστέρησης του Αλέκου Φλαμπουράρη στο ραντεβού.

Χρειάζεται κανείς περισσότερα για να συμπεράνει ότι η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα στην Ευρώπη με ανθρωπολογικό ενδιαφέρον, για να αντιληφθεί ότι η ουσία αυτών των γεγονότων δεν διακριβώνεται με πολιτικούς όρους, αλλά ότι πρέπει να επιστρατευθεί μια επιστήμη που διερευνά το φάσμα της ανθρώπινης συμπεριφοράς και δραστηριότητας για να εξηγήσει πολιτισμικά και κοινωνικά φαινόμενα; Μάλλον όχι. Η χαλαρή στάση του έλληνα Πρωθυπουργού κατά την ανάκρουση της «Μασσαλιώτιδας» στο μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη, κι ενώ ο γάλλος πρόεδρος στεκόταν προσοχή, δεν παρήγαγε κανένα πολιτικό αποτέλεσμα. Δεν είχε καν χαρακτήρα πολιτικής συμπεριφοράς. Αφού όμως δεν έχει πολιτικό νόημα, η στάση του σώματος του έλληνα Πρωθυπουργού –τα ανοικτά πόδια ή ελαφριά λόρδωση του κορμού, τα σταυρωμένα χέρια –μετατρέπεται σε ένα χάι λάιτ της κοινωνικής ανθρωπολογίας. Τα ερμηνευτικά εργαλεία βρίσκονται εκεί.

Υπάρχει ωστόσο κι ένα βασικό πολιτικό συμπέρασμα. Και λέει ότι το πολιτικό σύστημα έχει χάσει τον προσανατολισμό του, κινείται χωρίς μπούσουλα και υποφέρει από έλλειψη προορισμού. Οι δύο του βασικές συνιστώσες σήμερα, η ριζοσπαστική Αριστερά και η Κεντροδεξιά, εκκινούν ασφαλώς από διαφορετικές αφετηρίες. Αλλά το μόνο σημείο όπου τέμνονται περιστρέφεται γύρω από την εξουσία: από τη σχέση εξάρτησης που ανέπτυξε πολύ γρήγορα η πρώτη και το σύνδρομο στέρησης που εμφάνισε ταχύτατα η δεύτερη. Μοιάζει ακόμη πιο παράδοξο αν σκεφθεί κανείς ότι μετά το τρίτο Μνημόνιο το πεδίο της εφαρμοσμένης πολιτικής είναι πλέον το ίδιο. Τι χωρίζει ακριβώς και σε τέτοιο βάθος τον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ;

Ολα αυτά δεν είναι αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης. Είναι όμως της πιο ισχυρής παρενέργειας που είχε η κρίση για το πολιτικό σύστημα. Του γεγονότος, δηλαδή, ότι εκχώρησε μέρος της εξουσίας του στους δανειστές και ότι η εκχώρηση αυτή δημιουργεί την υποχρέωση να μεταρρυθμιστεί. Αυτό που βλέπουμε είναι μια σπασμωδική αντίδραση σε αυτή την υποχρέωση, μια επιμονή να παραμείνουν ζωντανές όλες οι μεταπολιτευτικές του έξεις. Τα υπόλοιπα θα μπορούσε να τα εξηγήσει μόνο ο Κλοντ Λεβί-Στρος.

Ο Δημοσθένης Κούρτοβικ κάνει χρήση της αδείας του.

Τελευταία Νέα