Το 1967 οι Doors τραγουδούσαν «αυτό είναι το τέλος» και το 1977 οι Eagles ανακάλυψαν ότι από το «Hotel California» «δεν μπορείς ποτέ να φύγεις». Το 2015 κάποιοι σκέφτηκαν ότι το τέλος μπορεί να το δώσει ένα δημοψήφισμα κι άλλοι λένε ότι από τις αυταπάτες σου δεν μπορείς ποτέ να δραπετεύσεις. Οι συνταξιούχοι στις ουρές των τραπεζών δεν έχουν διάθεση να ακούσουν τίποτε από αυτά.

Ούτε το πρόωρο τέλος του Τζιμ Μόρισον τους αφορά, ούτε ένα ξενοδοχείο στο οποίο ποτέ δεν θα πάνε, ούτε οι αυταπάτες κάποιων, ακόμα κι αν τα κίνητρά τους είναι άγια.

Η Δευτέρα που έρχεται μοιάζει με τον θαμμένο εφιάλτη ενός ανατριχιαστικού παρελθόντος που πάμε να ξαναβρούμε. Θα είναι το εύρημα μιας ανασκαφής στο ταφικό μνημείο του κάτω κόσμου. Εκεί που περιμένει να μας σφίξει με θέρμη τα χέρια ο διχασμός. Ολα τα άλλα, οικονομικά και λοιπά, που θα ακολουθήσουν θα είναι το λιγότερο μπροστά στην εθνική διχόνοια που ήδη γονιμοποιήθηκε.

Στο δημοψήφισμα δεν πρέπει να φθάσουμε ή, αν θέλετε, δεν πρέπει να φθάσουμε με δύο επιλογές. Οποια κι αν επικρατήσει, εδώ που είμαστε, αύριο θα είμαστε όλοι χαμένοι. Οπως κάποτε οι πατεράδες μας, με τα όσα συνέβησαν μετά τον πόλεμο. Σήμερα, οι ιδεολογικοί απόγονοι των τότε ηττημένων, που είχαν υποστεί όσα ξέρουμε και καταγγέλλαμε επί δεκαετίες, έχουν υποχρέωση να εμποδίσουν να συμβούν τα ίδια. Αν λέμε λοιπόν ένα «όχι», αυτό είναι το «όχι στον νέο διχασμό». Ας μην ξεχνιόμαστε: οι εθνικοί διχασμοί τελείωσαν πάντοτε με εθνικές τραγωδίες.

Aν φθάσουμε στο δημοψήφισμα, θα αφήσουμε στην άκρη τα νομικά, τα συνταγματικά και τα συναισθηματικά. Θα αφήσουμε στην άκρη το κείμενο του ψηφοδελτίου (τέτοιες ώρες, τέτοια λόγια), για να δούμε ποια είναι η λιγότερο κακή επιλογή, διαβλέποντας τις εξελίξεις που θα δρομολογήσει το αποτέλεσμα.

Με το «όχι» είναι βέβαιο ότι θα έρθουν χρήματα στις τράπεζες; Η απάντηση είναι «όχι». Με το «όχι» είναι βέβαιο ότι θα παραμείνουμε στο ευρώ; Η απάντηση είναι «όχι». Με το «όχι» είναι βέβαιο ότι θα παραμείνουμε στην Ευρωπαϊκή Ενωση; Η απάντηση είναι πάλι «όχι». Με το «ναι» εξακολουθούμε να διαπραγματευόμαστε μέσα στο ευρώ και μέσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση;

Η απάντηση είναι «ναι». Με το «ναι» υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να αποκτήσει η οικονομία και πάλι χαρτονομίσματα; Η απάντηση είναι «ναι». Με το «ναι» αποφεύγουμε την επαναβαλκανοποίησή μας και τη διεθνή απομόνωση; Η απάντηση είναι πάλι «ναι». Ας τα μετρήσουμε με προσοχή αυτά πριν ψηφίσουμε. Είναι λογικές προβλέψεις και όχι πολιτική κινδυνολογία.

Ο Ντίνος Ρόβλιας είναι πρώην υπουργός