Δραχμή, έλεγχοι κεφαλαίων, εθνικοποίηση τραπεζών, τρόφιμα και καύσιμα με το δελτίο. Τα έχει πει και ξαναπεί ο Κώστας Λαπαβίτσας –ένας από τους αδικημένους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο Λαπαβίτσας και οι όμοιοί του ήταν δακτυλοδεικτούμενοι στην Κοινοβουλευτική Ομάδα, επειδή μιλούσαν ανοιχτά υπέρ της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα. Μπορεί, έλεγαν, να περάσουμε ένα εφιαλτικό εξάμηνο, αλλά μετά η οικονομία θα ξεκινήσει από την αρχή. Θα αναστηθούμε, αρκεί να έχουμε φροντίσει προηγουμένως να πεθάνουμε.

Το επόμενο στάδιο αυτής της ανάλυσης, που συνήθως αποσιωπάται χάριν συντομίας, είναι ότι η επανεκκίνηση θα γινόταν με βάση το σοσιαλιστικό υπόδειγμα της κρατικώς ποδηγετούμενης οικονομίας, σε ένα άλλο θεσμικό περιβάλλον. Θα γινόταν δηλαδή σύμφωνα με το προγραμματικό DNA τής καθ’ ημάς Αριστεράς, η οποία ποτέ δεν συμβιβάστηκε με τους περιορισμούς που της έθετε το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Η ΕΕ έχει συνταγματοποιήσει τη φιλελεύθερη πολιτική. Αρα είναι –και ήταν ήδη πριν από την κρίση –μια περιοχή ασύμβατη με τη Μεγάλη Ιδέα.

Η Αριστερή Πλατφόρμα και ο Λαπαβίτσας δεν ένιωσαν ποτέ την ανάγκη να μετριάσουν την πρότασή τους με εκλογικά γλυκαντικά. Γι’ αυτό και η κυρίαρχη πρόσληψη του ΣΥΡΙΖΑ τούς κατέτασσε ως ακραίους –ως σκιάχτρα που επέπρωτο να πεταχτούν από το τρένο όταν η πλειοψηφία του κόμματος θα τροχιοδρομούσε στις ευρωπαϊκές ράγες.

Τώρα φαίνεται γιατί αυτή ανάγνωση αδικεί τον Λαπαβίτσα. Τι διαφορετικό έλεγε ο βουλευτής Ημαθίας από τον υπουργό Οικονομικών που πανηγύρισε το σχίσμα με τους εταίρους ως μια «πολύ ωραία ημέρα»; Πόσο απέχει η δική του φόρμουλα από τον αναπληρωτή υπουργό Πολιτισμού που έλεγε προχθές ότι «αυτό, που ζούμε τώρα, είναι μια ιστορική δοκιμασία, που θα πρέπει να την περάσουμε»; Πόσο πιο «αριστερός» είναι ο Λαπαβίτσας σε σύγκριση με την Πρόεδρο της Βουλής που κηρύσσει την άρνηση πληρωμής του χρέους;

Η περιγραφή της κρίσης με όρους «υποταγής» ή «εθνικής υπερηφάνειας», «λαού» εναντίον «ολιγαρχίας», θα μπορούσε να εκληφθεί ως δογματικός αναχρονισμός λαπαβιτσικής εμπνεύσεως. Θα μπορούσε, αν δεν ήταν ο τρόπος με τον οποίο περιγράφει δημοσίως τα διλήμματά του ο ίδιος ο Πρωθυπουργός.

Ο Λαπαβίτσας είχε χλευαστεί περίπου ως ζωντανό απολίθωμα επειδή το βράδυ της 25ης Ιανουαρίου πανηγύριζε την εκλογική του επιτυχία τραγουδώντας τον ύμνο του ΕΑΜ. Υπό το φως των όσων ακολούθησαν, φαίνεται ότι απλώς εξέφραζε μια πιο καθαρή εκδοχή όχι μόνο ενός κοινού κυβερνητικού προγράμματος. Εξέφραζε μιαν αντίληψη του κόσμου, της οποίας οι θεμελιώδεις παραδοχές είναι μάλλον ομόφωνες στο κόμμα του.

Τέσσερα χρόνια τώρα ο ΣΥΡΙΖΑ φρόντιζε να δίνει την εντύπωση ότι ανταποκρίνεται στις ανάγκες των παρατηρητών του. Οτι ανταποκρίνεται δηλαδή στους ευσεβείς πόθους εκείνων –εντός και εκτός Ελλάδος –που επείγονταν να τον εντάξουν στο ευρωπαϊκό consensus. Ο Λαπαβίτσας ήταν τουλάχιστον πιο ειλικρινής.