Αναζήτηση
Θέλω ειλικρινά να καθησυχάσω τη Ρένα Δούρου και τον Νίκο Κοτζιά. Αν αποτύχει ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να έλθει η Χρυσή Αυγή.
Θα έλθουν απλώς κάποιοι άλλοι, κατά πάσα πιθανότητα οι προηγούμενοι, λιγότερο ή περισσότερο διαφορετικοί ή αλλαγμένοι.
Διότι έτσι συμβαίνει συνήθως στις δημοκρατίες. Φεύγει ο ένας, έρχεται ο άλλος, φεύγει ο άλλος, έρχεται ξανά ο ένας ή κάποιος παραπλήσιος.
Δεν ξέρω πόσο εξοικειωμένος είναι με τη σχετική διαδικασία ο Κοτζιάς –αν δεν με απατά η μνήμη μου υπήρξε παλαιότερα διαπρύσιος υποστηρικτής του σοβιετικού καθεστώτος στο οποίο η δημοκρατική εναλλαγή στην εξουσία μάλλον δεν αποτελούσε τρέχουσα πρακτική.
Αλλά περίμενα τουλάχιστον από τη Δούρου να το γνωρίζει.
Στη Γαλλία, ας πούμε, έφυγε ο Σαρκοζί, ήλθε ο Ολάντ, τώρα δείχνει να επιστρέφει ο Σαρκοζί –και βλέπουμε.
Στην Ισπανία και στην Πορτογαλία, έφυγαν οι Σοσιαλιστές, ήλθαν ο Ραχόι και ο Κοέλιο, τώρα μάλλον επιστρέφουν οι Σοσιαλιστές.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, έφυγαν οι Εργατικοί, ήλθαν οι Συντηρητικοί, την ερχόμενη εβδομάδα μπορεί να επιστρέψουν οι Εργατικοί.
Ετσι στη δημοκρατία καμία αποτυχία κανενός κυβερνητικού κόμματος δεν φέρνει το χάος. Φέρνει απλώς την αντιπολίτευση στην κυβέρνηση ώσπου με τη σειρά της επιστρέψει στην αντιπολίτευση.
Απλά πράγματα. Και δεδομένα αρκετές δεκαετίες τώρα. Με την προϋπόθεση βεβαίως ότι οι ενδιαφερόμενοι διαθέτουν επαρκή δημοκρατική παιδεία για να τα κατανοήσουν.
Οταν όμως οι υπουργοί αποκαλούν τους αντιπάλους τους «πέμπτη φάλαγγα της τρόικας» ή «εκπροσώπους των δανειστών», αυτό δεν σημαίνει ότι πάσχουν από έλλειψη πολιτικού πολιτισμού. Σημαίνει κυρίως ότι διαθέτουν ασθενή δημοκρατική παιδεία.
Διότι ξέρετε τελικά τι προϋποθέτει η δημοκρατία;
Την ισότητα των απόψεων. Δεν υπάρχουν απόψεις ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο νόμιμες. Ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο ηθικές. Ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο διαβλητές. Ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο ευαίσθητες.
Οι απόψεις θεωρούνται όλες ίσες και ηθικά ισοδύναμες. Απλώς είναι αντίθετες.
Και η πλειοψηφία επιλέγει όχι ποιος έχει δίκιο αλλά ποιες απόψεις θα τεθούν σε εφαρμογή κατά τη διακυβέρνηση της χώρας ώσπου επιλέξει κάτι άλλο.
Θέλω να θυμίσω, ας πούμε, ότι με εκλογές έπεσε ο Βενιζέλος το 1920. Με δημοψήφισμα επέστρεψε ο βασιλιάς. Η πλειοψηφία αποφάσισε. «Λαϊκή εντολή» δόθηκε. Αλλά αυτό δεν εμπόδισε ούτε τη Μικρασιατική Καταστροφή ούτε το Γουδή.
Υπό αυτήν την έννοια, στην κοινοβουλευτική δημοκρατία που ζούμε δεν υπάρχει τίποτα το μεταφυσικό ή το υπερβατικό.
Τίποτα το οριστικό και τίποτα το αμετάκλητο.
Ούτε οι πλειοψηφίες. Ούτε οι μειοψηφίες. Ούτε καν οι «λαϊκές εντολές».
Πόσω μάλλον εκείνοι που αναλαμβάνουν να τις εκτελέσουν!
