Πάγιο εθνικό μας στερεότυπο: Εμείς και οι άλλοι. Εμείς το «εθνικό είναι». Οι άλλοι το «οτιδήποτε άλλο». Ή κατά προσέγγιση. Εμείς το «δημοκρατικό γίγνεσθαι». Οι άλλοι το αβέβαιο ή το περίπου. Οπόταν και από την κατανοητή (και γόνιμη) πολιτική αντιπαλότητα διολισθαίνουμε προς υποτροπιάζουσες εκδοχές της. Που τελικά προσδιορίζονται με όρους ασύμμετρης εχθρότητας και ανήκεστου εν πολλοίς διχασμού. Με προφανείς δυναμικές που ανάγουν σε παθογενώς εμφυλιοπολεμικές παλινδρομήσεις.

Και με όλες εκείνες τις μετρήσιμες συνέπειες που βιώνονται ως επώδυνο κόστος. Και πριν. Και τώρα. Ενδεχομένως και αύριο. Εάν δηλαδή τα νέα παθήματα δεν αποδώσουν επαρκέστερα εθνικά μαθήματα. Και το πρώτο (με απλουστευτικό σκεπτικό) μάθημα: Το «εμείς» χωρίς τους «άλλους» είναι αφ’ εαυτού ανεπαρκές. Και τανάπαλιν φυσικά. Οι άλλοι δηλαδή χωρίς εμάς αποβαίνουν εθνικώς λιποβαρείς. Ιδιαίτερα σε συνθήκες όπως αυτές που διαμορφώνονται σήμερα. Υπό το βάρος αναπαραγόμενων χρεοκοπικών συνεπειών που ανατροφοδοτούνται από επάλληλες ενδοελληνικές αγκυλώσεις. Και υπό την απειλή έως και απευκταίου πτωχευτικού επιλόγου. Που αποδομεί δυνατότητες και ακυρώνει προοπτικές. Η πικρή αλήθεια.

Και είναι υπό το φως μιας τέτοιας γενναιόφρονος αυτοσκοπήσεως που είναι ανάγκη ν’ αντιμετωπισθεί κάθε παράμετρος της αυριανής λαϊκής ετυμηγορίας. Και από την ηγεσία (σε όλο της το φάσμα) και από τους πολίτες σε όλη την κοινωνική κλίμακα. Οχι γιατί δεν υπάρχουν υπολογίσιμα περιθώρια ως προς το πρακτέον σε σχέση με την (πέρα και από δεινή) κατάσταση της οικονομίας, αλλά και γιατί στο ευρύτερο γεωπολιτικό τοπίο επιτείνονται (κι επίκεινται) καλπάζοντα γεγονότα που εκφεύγουν του ελέγχου μας. Και τα οποία:

1 Σχετίζονται αφενός με απειλητικές διαθέσεις σε ό,τι αφορά την εθνική κυριαρχία και την άσκηση συγκεκριμένων δικαιωμάτων εντός των ορίων του εθνικού χώρου. Σε μέρος των οποίων κι επαπειλούνται μέχρι και τετελεσμένα. Οπως στις αιγαιωτικές παρυφές. Και αφετέρου με ζωτικές εκκρεμότητες σε άλλες περιοχές. Οπως είναι το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων. Που συνάπτεται (είτε θέλουμε είτε όχι) με αλυτρωτικά σύνδρομα του κρατιδίου. Τα οποία και δεν επικαλύπτονται άλλωστε. Πέραν του Κυπριακού που κατολισθαίνει προς δυσοίωνες υποτροπές.

2 Αφορούν ευρύτερες και εκ των πραγμάτων καταλυτικές γεωστρατηγικές εξελίξεις στην περιοχή. Εκκινώντας από τις διακεκαυμένες ζώνες της Μέσης Ανατολής. Και προεκτεινόμενες μέχρι και την Ευρώπη. Οπου ένοπλοι βραχίονες του ισλαμικού φονταμενταλισμού επαπειλούν τη δημιουργία χάους και αναστατώσεων τέτοιων, που (αν τα καταφέρουν) δεν θ’ αφήσουν αλώβητες τις παραμέτρους ασφαλείας και γενικότερα τις στρατηγικές δομές βασικών δυτικών κέντρων. Με την Ελλάδα στις οδούς διελεύσεως.

Εάν δε σ’ αυτά τα προφανή προστεθούν οι καθ’ όλα ρευστές εξελίξεις στις ευρασιατικές παρυφές, με την επαναγεωγράφηση που επιχειρείται (Ουκρανία) μόνο χώρες χωρίς ενδογενείς περισπασμούς μπορούν ν’ αντεπεξέλθουν υποφερτά. Ν’ ανθέξουν δηλαδή. Και ν’ αποτρέψουν αρνητικές συνέπειες ως αποτέλεσμα όλων αυτών. Των οποίων τη συνέχεια μπορούμε μεν να υπολογίζουμε, αλλά τους επιλόγους καθόλου δεν γνωρίζουμε.

Και οι οποίοι ακριβώς θα προσδιορισθούν κυρίως από τον βαθμό των εθνικών αδυναμιών ή αντιθέτως των δυνατοτήτων. Για την αποσόβηση μοιραίων τροπών. Και τον αποκλεισμό έως και ολέθριων εκπτώσεων.

Αυτά (και οι εύλογες συναρτήσεις των) συγκροτούν τους προβληματισμούς και των αυριανών επιλογών και των μετεκλογικών συμπεριφορών. Και για «εμάς». Και για τους «άλλους».

Ο Ανθος Λυκαύγης είναι δημοσιογράφος – πολιτικός αναλυτής

Τελευταία Νέα