Μικρή επανάσταση η συμφωνία της Λίμα για το κλίμα

Ηταν η συμφωνία την οποία όλοι ήθελαν αλλά τελικά δεν άρεσε σε κανέναν. Η ετήσια διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα στο Περού μεταξύ 196 χωρών ολοκληρώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής οδηγώντας σε έναν συμβιβασμό που δημιουργεί τις βάσεις για μια νέα παγκόσμια συμφωνία στο Παρίσι τον επόμενο χρόνο. Ωστόσο σχεδόν όλοι έμειναν δυσαρεστημένοι από το τελικό κείμενο.

Πολλοί όμως επικριτές της συμφωνίας βλέπουν το δέντρο και χάνουν το δάσος. Η συμφωνία της Λίμα είναι αδύναμη από πολλές απόψεις. Αποτελεί όμως μια μικρή επανάσταση ως προς τη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου παγκόσμιου καθεστώτος για το κλίμα, που μεταφράζεται σε επενδύσεις δισεκατομμυρίων για τα επόμενα χρόνια ( κλείσιμο ενεργοβόρων μονάδων, επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κ.ο.κ.).

Η σύνοδος είχε δύο στόχους. Ο πρώτος ήταν να υιοθετηθεί ένα περίγραμμα του κειμένου της συμφωνίας που προβλέπεται να υπογραφεί τον Δεκέμβριο του 2015 στο Παρίσι. Ο στόχος αυτός επιτεύχθηκε αλλά με τη δημιουργία ενός τεράστιου όγκου 37 σελίδων που εμπεριέχει κάθε είδους μέτρο το οποίο οι εμπλεκόμενες χώρες θα ήθελαν να δουν στο τελικό κείμενο. Ο δεύτερος στόχος ήταν να συμφωνηθούν οι όροι βάσει των οποίων οι χώρες θα αναλάβουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις. Εδώ ο συμβιβασμός ήταν έντονα αισθητός.

Οι αναπτυσσόμενες χώρες ήθελαν το κείμενο να περιλαμβάνει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τις ανεπτυγμένες προκειμένου να τις χρηματοδοτήσουν με συγκεκριμένα πακέτα. Από την πλευρά τους οι ανεπτυγμένες χώρες ήθελαν όλες οι αναπτυσσόμενες να δώσουν πληροφορίες αναφορικά με τα σχέδιά τους να περιορίσουν σε βάθος χρόνου τις εκπομπές ρύπων με απόλυτη διαφάνεια. Τα σημεία αυτά συμφωνήθηκαν αλλά μόνο ως βασικές κατευθυντήριες γραμμές. Χαρακτηριστικό είναι ότι η κοινή πρόταση της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των ΗΠΑ, τα σχέδια όλων των χωρών (σ.σ.: των αναπτυσσόμενων) να υπόκεινται σε ένα είδος επιθεώρησης, έπεσε στο κενό.

Τι έδειξε η διάσκεψη της Λίμα; Το πόσο σκληρές πρόκειται να είναι οι διαπραγματεύσεις στο Παρίσι την επόμενη χρονιά. Αλλά σε κάθε περίπτωση έγινε ένα εξαιρετικά σημαντικό βήμα. Εγκαταλείποντας την αυστηρή διάκριση μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών, ανοίγει ο δρόμος προς μια συμφωνία όπου όλες οι χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και Κίνας, θα μπορέσουν να υπογράψουν.

Ο Μίκαελ Γιάκομπς είναι επισκέπτης καθηγητής στο Ερευνητικό Ινστιτούτο για την Κλιματική Αλλαγή και το Περιβάλλον Grantham, στη London School of Economics