Το κλισέ είναι παλιό και ολίγον σεξιστικό. Η μετάφραση, λέει, είναι σαν τη γυναίκα: Οταν είναι πιστή δεν είναι ωραία και όταν είναι ωραία δεν είναι πιστή. Στα δίχτυα ενός τέτοιου ριψοκίνδυνου μεταφραστικού παιχνιδιού φαίνεται ότι πιάστηκαν οι δύο απεσταλμένοι του ΣΥΡΙΖΑ στο Σίτι του Λονδίνου, ο Γιώργος Σταθάκης και ο Γιάννης Μηλιός.

Οι οικονομολόγοι της Κουμουνδούρου ανέλαβαν να μεταφράσουν το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ στη γλώσσα των αγορών. Η περιπέτεια όμως ξεκίνησε πριν από δυόμισι μήνες, τον Σεπτέμβριο στη Θεσσαλονίκη. Τότε ο ΣΥΡΙΖΑ επιχείρησε τη μετάβαση από τον καταγγελτικό στον προγραμματικό λόγο, δοκιμάζοντας για πρώτη φορά να κοστολογήσει τις οικονομικές του εξαγγελίες.

Ανεξαρτήτως της ακρίβειας των προτάσεων, ο ΣΥΡΙΖΑ δεσμευόταν πια από ένα προγραμματικό corpus. Δεν μπορούσε εύκολα να λέει άλλα έξω κι άλλα μέσα. Η αλήθεια είναι ότι το τελευταίο για το οποίο θα μπορούσε κανείς να κατηγορήσει το δίδυμο Σταθάκη – Μηλιού είναι η διγλωσσία. Μετέφρασαν το πρόγραμμα της ΔΕΘ κατά λέξη. Και φαίνεται ότι έπεσαν θύματα αυτής της ειλικρίνειας.

Παύση ιδιωτικοποιήσεων, κρατικός έλεγχος στις τράπεζες με στόχο πιστωτική επέκταση 6%, κούρεμα του χρέους, αύξηση του κατώτατου μισθού στα 750 ευρώ. Και τα λοιπά, και τα λοιπά. Αυτά που το εσωτερικό ακροατήριο τα έχει εμπεδώσει, οι επενδυτές στο Λονδίνο τα άκουσαν με τα αφτιά τους για πρώτη φορά. Και ο απόηχος –ακόμη κι αν το e-mail που κυκλοφόρησε ως μαρτυρία ενός επενδυτή ήταν πλαστό –δεν ήταν ενθαρρυντικός. Σύμφωνα με την πιο επιεική εκδοχή, οι επενδυτές δεν πείστηκαν. Αμφισβητούν τις παραδοχές επί των οποίων βασίζεται το φιλόδοξο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ –και πρωτίστως τη βασική υπόθεση ότι μια μελλοντική ελληνική κυβέρνηση θα καταφέρει να κάμψει τις αντιστάσεις των δανειστών.

Αν πιστέψουμε τον Τζορτζ Στάινερ, ένα από τα βασικά στάδια της μετάφρασης είναι η ενσωμάτωση του κειμένου στην κουλτούρα υποδοχής. Εκεί προσέκρουσε το εγχείρημα των Σταθάκη και Μηλιού. Η πολιτική κουλτούρα του Βελλιδείου επιτρέπει να ακούγονται οι γενναιόδωρες εξαγγελίες, έστω και ως συγγνωστές προεκλογικές υπερβολές. Η κουλτούρα των αγορών δεν συγχωρεί. Οι αγορές ξέρουν αν «λεφτά υπάρχουν».

Το μήνυμα για τον ΣΥΡΙΖΑ δεν ήρθε μόνο από το Λονδίνο. Ηρθε και από το Παρίσι. Η γκρίζα έκβαση του ραντεβού με τους δανειστές απευθύνει και προς την Κουμουνδούρου αυτό που ομολόγησε ο Γκίκας Χαρδούβελης: ούτε η Ευρώπη ούτε το ΔΝΤ νοιάζονται για το ποιος κυβερνά στην Ελλάδα. Το κοστούμι δεν αλλάζει.

Το βέβαιο είναι ότι η προσπάθεια της αξιωματικής αντιπολίτευσης να χαρτογραφήσει τα νερά των εταίρων και των επενδυτών θα συνεχιστεί. Ο καιρός θα είναι άγριος. Η Ελλάδα φαίνεται ότι επανέρχεται ως κίνδυνος. Ο ΣΥΡΙΖΑ εξωτερικού θα κινείται πλέον με τη βιωμένη βεβαιότητα ότι είναι πολύ πιο εύκολο να αποσπάσεις την ευλογία του Πάπα παρά την εύνοια των αγορών.