Ολοι οι τίτλοι αφιερώθηκαν στην εξαγγελία του Χαράλαμπου Αθανασίου ότι πρόκειται να ετοιμάσει ρύθμιση που θα επιτρέπει στους κρατουμένους να συνευρίσκονται με τους/τις συντρόφους τους στα σωφρονιστικά καταστήματα. Δεν ήταν όμως αυτή η μόνη είδηση από τη Βουλή. Από χθες συζητείται στην αρμόδια επιτροπή ένα πολυαναμενόμενο νομοσχέδιο που έχει καταθέσει ο υπουργός Δικαιοσύνης. Εκείνο που επιτρέπει σε όσους έχουν ζημιώσει το Δημόσιο να φέρουν πίσω τα λεφτά, με αντάλλαγμα την ηπιότερη ποινική τους μεταχείριση.

Η ρύθμιση αποκρυσταλλώθηκε μετά από μακρά κυοφορία. Ο λόγος είναι προφανής. Ενας νόμος που δίνει τη δυνατότητα ποινικής συνδιαλλαγής σε ενόχους διαφθοράς θα μπορούσε να υποδαυλίσει τη διάχυτη αντισυστημική οργή. Πρόκειται για την οργή που βρήκε την αντανάκλασή της σε αποφάσεις οι οποίες τιμώρησαν εγκλήματα «λευκού κολάρου», σαν να ήταν ανθρωποκτονίες –και χωρίς κανένα όφελος για το Δημόσιο.

Παρά τη δηλητηριασμένη ατμόσφαιρα, η ρύθμιση προχώρησε. Το νομοσχέδιο δεν αποποινικοποιεί κανένα έγκλημα. «Σπάει» τα ισόβια και ελαφραίνει κλιμακωτά τις ποινές για όσους σπεύσουν να αποκαταστήσουν εγκαίρως –και κυρίως τοις μετρητοίς –τη ζημιά που προκάλεσαν στο Δημόσιο. Από τις ευεργετικές διατάξεις εξαιρέθηκαν, βέβαια, οι πολιτικοί σε όλη την πυραμίδα, από τον Πρωθυπουργό έως τους αντιδημάρχους.

Η κυβέρνηση εκτιμά ότι χάρη στη ρύθμιση μπορεί να εισρεύσουν στα ταμεία του κράτους έως και δύο δισεκατομμύρια ευρώ. Ο στόχος ακούγεται υπεραισιόδοξος. Ομως εδώ το ζήτημα δεν είναι εισπρακτικό. Το ζήτημα είναι πότε πραγματικά αποκαθίσταται η δικαιοσύνη; Οταν η Πολιτεία απλώς στερεί την ελευθερία σε αυτόν που την έκλεψε; Ή όταν, ταυτόχρονα, επιστρέφει τον κλεμμένο πλούτο στο κοινωνικό σύνολο;

Πότε εξυπηρετείται καλύτερα το δημόσιο συμφέρον; Οταν μοιράζουμε ισόβια; Ή όταν αναγκάζουμε τους ενόχους να βγάλουν τα λεφτά από τις υπεράκτιες κρυψώνες τους;

Προφανώς, το ερώτημα δεν είναι νομικίστικο. Είναι επιλογή θεσμική που δεν μπορεί παρά να προκύπτει από την αντίληψη που έχουμε για το κράτος δικαίου. Επιλογή μεταξύ της ιεραποστολικής ηθικολογίας κατά της διαφθοράς –«όλοι μέσα!» –και μιας ρεαλιστικής προσέγγισης –του τύπου «φέρτε πίσω τα λεφτά». Η συζήτηση γι’ αυτή την επιλογή είναι μάλλον δύσκολο να γίνει υπό το παρόν πολιτικό κλίμα.

Οπως και να ‘χει, το επόμενο διάστημα το δικαστικό σύστημα καλείται να μεταρρυθμιστεί –αφομοιώνοντας πριν απ’ όλα τη ριζική αναμόρφωση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Είναι το δεύτερο νομοσχέδιο που ο Αθανασίου έχει φέρει στη Βουλή, προκαλώντας την μήνιν –και την τριήμερη αποχή –των δικηγόρων.

Ο πρώην δικαστικός λειτουργός από τη Λέσβο μετρά δυόμισι χρόνια στην πολιτική. Το τοπίο μέσα στο οποίο καλείται να κινηθεί δεν έχει προηγούμενο. Αλλαγές που έπρεπε να είχαν γίνει χθες πρέπει να προωθηθούν σε μια ατμόσφαιρα ηλεκτρισμένη από δεκάδες υποθέσεις υψηλού πολιτικού φορτίου. Είναι ένα περιβάλλον όπου το θεσμικό βάρος δεν αρκεί αν δεν συνδυάζεται από πολιτική ευελιξία.

Τελευταία Νέα