Από πού πάνε για τον παράδεισο; Ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, λέει η οργάνωση Oxfam, θα χρειαζόταν 220 χρόνια για να ξοδέψει την προσωπική του περιουσία –κι αυτό υπό την προϋπόθεση ότι πρώτον θα ξόδευε ένα εκατομμύριο δολάρια την ημέρα και δεύτερον ότι δεν θα έκανε τίποτε απολύτως για να αυξήσει τα πλούτη του. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, το αρχικό ερώτημα μετατρέπεται ως εξής: πώς εξασφαλίζει κανείς την αθανασία; Εως ότου, όμως, απαντήσει η επιστήμη σε αυτό το νέο ερώτημα και μέχρι η φιλοσοφία να εξηγήσει τι ωθεί τον άνθρωπο στην υπερσυγκέντρωση πλούτου, η πολιτική οφείλει να απαντήσει σε κάτι άλλο, πολύ πιο επείγον: τι διορθώσεις πρέπει να γίνουν σε ένα οικονομικό σύστημα που κάνει τους φτωχούς φτωχότερους και τους πλούσιους πλουσιότερους και που με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί σε ένα δυστοπικό μέλλον;

Με άλλα λόγια, πριν αναλύσει κανείς το σύνδρομο Σκρουτζ Μακ Ντακ πρέπει να αναρωτηθεί αν μπορούν να μπουν στην ίδια ζυγαριά οι 57 εκατομμύρια ανήλικοι που δεν έχουν καμία πρόσβαση στην εκπαίδευση και οι 1.600 πλουσιότεροι ενήλικοι του πλανήτη που είδαν την περιουσία τους να αυξάνεται κατά 668 εκατομμύρια δολάρια την ημέρα. Και όμως, εάν οι 1.600 τόσοι πλουσιότεροι του πλανήτη φορολογούνταν με 1,5% θα εξασφαλίζονταν 74 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο –ένα ποσό ικανό για την εκπαίδευση των παιδιών και την υγειονομική περίθαλψη των κατοίκων στις πιο φτωχές χώρες του κόσμου. Είναι κι αυτός ένας χορός δισεκατομμυρίων. Μόνο που δεν αφορά μια χούφτα ανθρώπων αλλά ένα ευρύτερο σύνολο. Δεν είναι ένας τοξικός πλούτος που λιμνάζει σε υπόγεια θησαυροφυλάκια αλλά ένας πλούτος που αφενός ανακουφίζει τους μη έχοντες και αφετέρου αναδιανέμεται για να δημιουργήσει νέο πλούτο.

Ο Σκρουτζ Μακ Ντακ είναι η Disney εκδοχή του Εμπενίζερ Σκρουτζ, της εμβληματικής μορφής που δεν χαρακτήρισε μόνο τον μυθιστορηματικό κόσμο του Ντίκενς αλλά και την εποχή του. Εκείνη η εποχή φαίνεται να επιστρέφει –όχι επειδή η βιομηχανία καίει πάλι κάρβουνο, αλλά επειδή η ανισότητα αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς. Είναι κάτι που διαπιστώνει με στοιχεία και αριθμούς ο Τομά Πικετί στο «Κεφάλαιο τον 21ο αιώνα». Εκεί διατυπώνει και μια πρόταση: το πρόβλημα θα λυθεί όταν, αντί για την παραγωγή πλούτου αρχίσει να φορολογείται η συσσώρευσή του, δηλαδή όταν ανοιχτεί μια τρύπα στο θησαυροφυλάκιο. Παραδόξως, η πρόταση δεν έχει φθάσει ακόμη στα αυτιά της πολιτικής.

Τελευταία Νέα