Ερημιά. Στην άδεια Πανεπιστημίου εργάτες στοιβάζουν σ’ ένα φορτηγό σειρές από κιγκλιδώματα. Παρέες νεαρών αστυνομικών ανηφορίζουν τον πεζόδρομο. Εχουν ξεκουμπώσει την επίσημη στολή. Η αποστολή τους είχε εκτελεσθεί. Η παρέλαση είχε περιφρουρηθεί.

Ο υγρός αέρας χθες στο κέντρο της Αθήνας δεν μύριζε γιορτή –με περήφανους μπαμπάδες να χειροκροτούν και παιδάκια να κουνάνε πλαστικές σημαίες. Μύριζε 2011. Θύμιζε την επέτειο εκείνη που η χώρα βρέθηκε στον αέρα. Την 28η Οκτωβρίου που ένα ετερόκλητο πλήθος τυφλής αγανάκτησης ματαίωνε τη στρατιωτική παρέλαση στη Θεσσαλονίκη. Ηταν η επέτειος που είχε αποτυπωθεί στο σοκαρισμένο πρόσωπο του Κάρολου Παπούλια, ο οποίος, περικυκλωμένος στην εξέδρα των επισήμων, μονολογούσε μην μπορώντας να πιστέψει ότι κάποιοι έφτασαν να τον πουν «προδότη».

Κανένας Πρόεδρος της Δημοκρατίας στη μεταπολιτευτική Ιστορία δεν έχει ζήσει στιγμή τόσο οριακή. Εκείνη η ημέρα έχει τραυματίσει το πολιτικό σύστημα ανεξίτηλα. Ο θώκος στην εξέδρα των παρελάσεων πήρε έκτοτε χαρακτηριστικά ηλεκτρικής καρέκλας –σε σημείο που ορισμένοι απεύχονταν να πάρουν το χαρτοφυλάκιο της Παιδείας μόνο και μόνο για να μη βρεθούν ποτέ στη θέση αυτή.

Πόσα χρόνια μάς χωρίζουν στ’ αλήθεια από το 2011; Πόσο απέχουμε από τη χώρα όπου ακόμη και η εθνική επέτειος γινόταν θέατρο οδομαχιών και αντικοινοβουλευτικής μανίας;

Η χθεσινή εικόνα του Κάρολου Παπούλια στη Θεσσαλονίκη –στην εξέδρα και στις πανηγυρικές δηλώσεις με τους αξιωματικούς πίσω του –ήταν πάντως ανακουφιστικά εθιμοτυπική. Ηταν, για να το πούμε με τον όρο του πρωθυπουργικού αφηγήματος, σαν στιγμιότυπο της περιλάλητης κανονικότητας. Μιας κανονικότητας όπου οι επέτειοι δεν θα σημαίνουν πολιτικά τίποτε περισσότερο παρά την κυκλικότητα της δημόσιας ζωής.

Η θεσμική ρουτίνα επιστρέφει. Μένουν όμως τα κάγκελα. Μένει η αστυνομική υπεραντίδραση που μαρτυρά βαθιά ριζωμένη ανασφάλεια. Μαρτυρά το άγχος της Πολιτείας που δεν μπορεί παρά να βλέπει κίνδυνο στη γιορτή.

Τέτοια όμως είναι η εικόνα. Μεικτή. Από τη μια, η οικονομία δείχνει να ανακάμπτει. Από την άλλη, η κοινωνία δεν έχει αρχίσει να συνέρχεται. Το πολιτικό σύστημα έχει ξεπεράσει το σοκ. Αλλά εξακολουθεί να σκιάζεται από τον φόβο της υποτροπής.

Ποιος μπορεί μέσα σε αυτό το τοπίο να πει πώς θα είναι η 28η Οκτωβρίου του 2015; Ομως ένα μέρος του σκηνικού, χωρίς μεγάλο κίνδυνο να διαψευστεί, μπορεί να το φανταστεί: ό,τι κι αν έχει μεσολαβήσει, όσα Μνημόνια κι αν έχουν στο μεταξύ σκιστεί, τα κάγκελα θα είναι ακόμη εκεί. Θα είναι εκεί ως μέρος μιας νέας, μετατραυματικής κανονικότητας. Το 2011 διαρκεί.