Αναζήτηση
«Φτώχεια και φόβος –τα δύο από τα τρία «φ»». Ετσι συνόψιζε στο τέλος της περασμένης εβδομάδας την πολιτική κατάσταση πρόσωπο που έχει κρατήσει πολιτικές θέσεις επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, αλλά είναι τώρα στον ιδιωτικό τομέα.
Η φτωχοποίηση της ελληνικής κοινωνίας έχει επέλθει την τελευταία πενταετία με επιταχυντή το Μνημόνιο. Η φτώχεια έχει όμως λογαριασμό που τον πληρώνει τελικά το κράτος. Το σχετικό ρεπορτάζ που παρουσιάζουν σήμερα «ΤΑ ΝΕΑ» είχε ως αφορμή πρωτοσέλιδο καλοκαιρινό θέμα των βρετανικών «Sunday Times». Η κορυφαία κυριακάτικη εφημερίδα του Λονδίνου έλεγε ότι η «underclass» –το ταξικό ίζημα που έχει δημιουργήσει μια τριακονταετία φιλελεύθερων πολιτικών –κοστίζει δεκάδες δισ. στερλίνες στο βρετανικό Δημόσιο, που δεν μπορεί να αφήσει τις οικογένειες των μακροχρόνια ανέργων στον δρόμο ούτε τα παιδιά τους που δεν πάνε σχολείο χωρίς καμία αρωγή. Αντίστοιχα, ο λογαριασμός του Μνημονίου, το μίνιμουμ φροντίδας για όσους θα βρεθούν εκτός ταξικού συστήματος, θα μας έρχεται για πολλά χρόνια. Ολα τα χρόνια που θα πληρώνουμε φόρους με δόσεις. Διότι οι φόροι είναι το τρίτο «φ».
Οι φόροι –ιδίως δε ο ΕΝΦΙΑ του Αυγούστου –τραυμάτισαν πολιτικά τη συμπολίτευση και παγίωσαν τη διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ από τη ΝΔ στις δημοσκοπήσεις. Η φτωχοποίηση είχε ήδη προκαλέσει το πολιτικό «big bang» της ελληνικής Αριστεράς –δηλαδή το μπαμ που μεγάλωσε το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα. Οι φόροι έπληξαν τη σχέση της μεσαίας τάξης με την κυβέρνηση και αυτό γιατί ματαίωσαν την προσδοκία ότι η ανάκαμψη δεν θα περιοριζόταν στην ομαλοποίηση των δημοσιονομικών μεγεθών. Η αλήθεια είναι ότι Σαμαράς και Βενιζέλος, ιδίως ο πρώτος, είχαν, παρά την προσεκτική φρασεολογία, προεξοφλήσει τις καλύτερες ημέρες στην οικονομία.
Εκεί βρισκόμασταν όταν επανήλθε ο φόβος. Είναι τα επιτόκια της τάξεως του 9% και το «μίνι κραχ» της αγοράς ελληνικών ομολόγων που τον επανέφεραν. Θυμίζοντας ότι οι αγορές εξακολουθούν να έχουν βαρύνοντα λόγο σε ό,τι αφορά την Ελλάδα. Το ερώτημα τώρα είναι πώς επηρεάζει την ελληνική πολιτική ο συνδυασμός φτώχειας, φόρων και φόβου. Διότι η φτώχεια και οι φόροι ξέραμε πού οδηγούσαν –ο φόβος όμως αλλοιώνει τη δυναμική. Με απλά λόγια, ο φόβος δρα ως κόφτης της ενδυνάμωσης του ΣΥΡΙΖΑ. Και λειτουργεί ανασταλτικά στην εμφανή –κρίνοντας από την κινησιολογία και το στυλ εκφοράς του Αλέξη Τσίπρα στην πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή –προσπάθεια της Κουμουνδούρου να εγκαθιδρύσει όρους πολιτικής κυριαρχίας.
Ο φόβος μαζεύει τη διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ από τη ΝΔ και συγκρατεί τη ροπή προς την αυτοδυναμία. Απλώς, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η φτώχεια και οι φόροι παραμένουν. Ούτως ή άλλως, τα τρία «φ» θα ορίσουν τη σημασία των εξελίξεων των επομένων μηνών από την έξοδο από το Μνημόνιο ώς την προεδρική εκλογή.
