Είναι άξια παρατηρήσεων η προσπάθεια των ακροδεξιών της ΝΔ να βρουν συμψηφισμούς στα κλισέ της σχολικής ιστορίας ώστε, ψηφίζοντας το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο, να μην ψηφίσουν απροϋπόθετα ότι το Ολοκαύτωμα ήταν ένα ιστορικό επεισόδιο που προσβάλλει κάθε ανθρώπινη αξία. Αξια παρατηρήσεων είναι, επίσης, η ρητορική ορισμένων κληρικών, η αντίληψη των οποίων για τη διαφορετικότητα δεν διαφέρει και πολύ από τη θέση των Ταλιμπάν και των επιγόνων τους –αλλά αυτή τη φορά δεν είναι όπως το θέμα των ταυτοτήτων, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο έχουν απέναντί τους σχεδόν ολόκληρο το πολιτικό σύστημα (με εξαίρεση προφανώς τη Χρυσή Αυγή και, για τους δικούς του λόγους, το ΚΚΕ, που πάντως δεν ομνύει στα ίδια ιερά και όσια).

Οπως και να ‘ναι, πάντως, ένα νομοσχέδιο κατά του ρατσισμού στην πραγματικότητα έχει έναν και μόνο στόχο: τους εχθρούς της σύγχρονης δημοκρατίας, τους αντιπάλους ενός πολιτεύματος ανοχής, που στο όνομα της προστασίας των βασικών δικαιωμάτων προστατεύει τη διαφορετικότητα και τις ελευθερίες. Ολα αυτά, και η ανοιχτή κοινωνία μας, δεν απειλούνται από πιθανές αναγνώσεις της εθνικής ιστορίας μας που δεν εγκρίνουν, π.χ., η τιτάνια ιδιοσυγκρασία της Τάνιας Ιακωβίδου ή η λογιοσύνη του Δάνη Τζαμτζή. Απειλούνται όμως από τον εξτρεμισμό της ολοκληρωτικής ιδεολογίας οπαδών του ναζισμού και των μεθόδων του. Από εκείνο τον δολοφονικό εξτρεμισμό που, πριν βυθίσει την ανθρωπότητα στον όλεθρο του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, είχε κερδίσει νομιμοποίηση από πολύ μεγάλη πλειοψηφία του γερμανικού λαού.

Ο εξτρεμισμός εκείνος έθεσε στόχους κοινωνικές και εθνοτικές ομάδες (τους Εβραίους πρωτίστως, αλλά και τους Τσιγγάνους, τους ομοφυλόφιλους, νοσηλευόμενους σε ψυχιατρεία και ομάδες προσώπων που η κοινωνία μας τα ονομάζει «με ειδικές ανάγκες»). Μεθοδικά και ψυχρά, το χιτλερικό καθεστώς συνέβαλε ώστε οι Εβραίοι να θεωρηθούν αποσυνάγωγοι (διότι στόχος τους υποτίθεται ότι ήταν η κυριαρχία επί του κόσμου, μέσω του χρήματος που κατείχαν). Και, πριν αναλάβουν δράση οι επιτελείς του καθεστώτος που οργάνωσαν τη βιομηχανική εξόντωση ενός ολόκληρου λαού, ήδη είχε αναλάβει δράση ο λαός. Διά της μίας και μοναδικής μεθόδου: του πογκρόμ, που το όπλισαν το εντέχνως τροφοδοτημένο μίσος και η αγανάκτηση για όσα προετοιμάζονταν να κάνουν. Κι ύστερα, της καχυποψίας, της προκατάληψης, του αποκλεισμού, της βίας.

Οι βίαιες ιδέες που όπλισαν τους Ναζί, είτε οι ίδιες είτε παρόμοιες, αποδείχθηκε ότι όπλισαν τον εγχώριο ρατσισμό –ιδίως μετά την εκδήλωση της κρίσης και την άνοδο της Χρυσής Αυγής. Τις πρακτικές που οι ιδέες αυτές «δικαιολογούν» στοχεύει ένας αντιρατσιστικός νόμος. Τις πρακτικές αυτές υπερασπίζονται εξ αντικειμένου όσοι ψάχνουν αντιπερισπασμούς που σχετικοποιούν ή αθωώνουν τα ρατσιστικά εγκλήματα.