Η γοητεία των δρόμων

Η πόλη είναι οι δρόμοι της. Σημαντικοί δρόμοι στις σύγχρονες πόλεις έχουν μια αυτόνομη, γοητευτική οντότητα. Διαμορφώνουν πολλές φορές, για λόγους ιστορικούς, εμπορικούς, αισθητικούς ή λειτουργικούς, μια αυθύπαρκτη αίγλη που κατορθώνει να γίνει επίκεντρο τουριστικού ενδιαφέροντος και υψηλής επισκεψιμότητας. Τέτοιοι δρόμοι – περιοχές γνωστοί σε όλους είναι για παράδειγμα η Oxford Street στο Λονδίνο, η Via del Corso στη Ρώμη, το Kurfurstendamm στο Βερολίνο, αλλά και πολλές άλλες περιοχές που διαθέτουν μια συμπαγή και ενιαία έκφραση και ανέρχονται με αυτοοργάνωση, επικοινωνώντας το ιδιαίτερο αποτύπωμά τους.

Η οδός Ερμού στην Αθήνα είναι ίσως μαζί με την οδό Τσιμισκήτης Θεσσαλονίκης οι πιο εμβληματικοί εμπορικοί δρόμοι της χώρας. Αναμετρώνται επάξια στην αναλογία τους με τους περίφημους εμπορικούς δρόμους των ευρωπαϊκών πρωτευουσών. Η ζωντάνια, το πολυσύχναστο, το εξαιρετικό κτιριακό απόθεμα, η εγγύτητα με τη θάλασσα, τα ίχνη της αστικής ιστορίας και τα brands των βιτρινών δημιουργούν ενδιαφέρουσες προϋποθέσεις για πρωτοπόρους και μεταμοντέρνους χειρισμούς.

Τα τελευταία χρόνια, οι κλασικά επώνυμοι ή ανερχόμενοι ευρωπαϊκοί δρόμοι αυτοδιαχειρίζονται την τουριστική, εμπορική τους εικόνα. Οι επιχειρηματίες αναθέτουν τη λειτουργική και επικοινωνιακή διαχείριση του δρόμου σε εταιρείες που αναλαμβάνουν για λογαριασμό τους να εκπονήσουν σχέδια λειτουργικής αναβάθμισης, να συντάξουν προτάσεις, να οργανώσουν υπαίθριες εκδηλώσεις πολιτισμού, να λειτουργήσουν με οργανωμένο γραφείο Τύπου, επιδιώκοντας διαρκώς την ανάδειξη και την αναβάθμιση της ελκυστικότητας του δρόμου στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.

Στην Ελλάδα κανείς ποτέ σε δημόσιο ή ιδιωτικό επίπεδο δεν προσέγγισε μέχρι σήμερα την κλίμακα ενός δρόμου ή μιας ορισμένης περιοχής με ένα παρόμοιο συντεταγμένο πρόγραμμα δράσης και μάρκετινγκ. Εγκλωβισμένοι μέσα στο δυσκίνητο μοτίβο της κεντρικής διοίκησης και της αυτοδιοίκησης και των διεκπεραιωτικών συλλογικών εκφράσεων των καταστηματαρχών υποτιμάται η δύναμη της καινοτομίας και της αυτοοργάνωσης. Μένουμε εγκλωβισμένοι σε ξεπερασμένα και αδιέξοδα διλήμματα περί «ανοικτών Κυριακών» και χάνουμε τις προκλήσεις μιας νέας αντίληψης, γνωστής ως open mall streets. Με όρους καθαρά επιχειρηματικούς ο τζίρος ενός εμπορικού δρόμου μπορεί να χρηματοδοτήσει την προβολή του. Δεν έχει κανείς παρά να δει τις εξαιρετικές μεταμορφώσεις σε αντίστοιχα αστικά πειράματα στο Λονδίνο και σε άλλες πρωτεύουσες. Η ιδέα είναι αφοπλιστική, γιατί είναι υπέροχα απλή, ειδικά σε μια στιγμή που το τουριστικό κύμα της χώρας ανασυγκροτείται δυναμικά. Πρόκληση για τους νέους δημάρχους που αναλαμβάνουν από Σεπτέμβριο…

Ο Σταύρος Κωνσταντινίδης είναι πολιτικός μηχανικός – συγκοινωνιολόγος