Ο πολιτικός ηθικισμός (political moralism) διέπει ποικίλες πτυχές του δημόσιου βίου, αποτελώντας το θεωρητικό κρηπίδωμα της άποψης ότι το εθνικά κυρίαρχο, σύγχρονο κράτος μέλλει να αντικατασταθεί από μια ήδη αναφαινόμενη διεθνή τάξη με οικουμενικά αξιακό προσανατολισμό.

Kenneth Minogue prof. LSE

Αναρωτιούνται άραγε οι πολιτικοί αρθρογράφοι εφημερίδων ή γενικώς οι συγγραφείς βιβλίων σε ποιους απευθύνονται τα κείμενά τους; Δηλαδή αν οι αναγνώστες τους έχουν το μορφωτικό επίπεδο, την αντιληπτική ικανότητα, την «πολιτική συμμετοχή» ή την «πολιτική αποχή» και, προπαντός, την αναγκαία διάθεση και αντικειμενικότητα να δεχθούν μια άλλη, πιθανώς διαφορετική από τη δική τους, άποψη; Φοβάμαι πως μερικές φορές οι συγγραφείς θεωρούν ότι το αναγνωστικό τους κοινό είναι κάποιοι από τον κύκλο τους ή άτομα στα οποία μπορούν να προπαγανδίσουν τις ιδέες τους, όπως συχνά κατ’ επαγγέλμα κάνουν οι πολιτικοί. Πιθανολογώ μάλιστα ότι ενίοτε δεν κατανοούν και οι ίδιοι ορισμένα από τα γραφόμενά τους.

Ας μη συνεχίσω περαιτέρω για παρόμοιες συγγραφικές παθογένειες και ας αναφερθώ όσο μπορώ με συντομία και ευκρίνεια σε ένα θέμα της πολιτικής επικαιρότητας. Τον αυτοπροσδιορισμό και ετεροπροσδιορισμό της Αριστεράς, της Κεντροαριστεράς, της σοσιαλδημοκρατίας και άλλων ομοειδών μαρξιστικών απογόνων στη χώρα μας και διεθνώς. Κυκλοφορούν πολλά πολιτικά κείμενα σοβαρά, αλλά και ορισμένα σοβαροφανή, που δεν θα σας έφθανε ολόκληρο το καλοκαίρι να διεξέλθετε. Τελευταίως, δε, εμφανίστηκε και η ελληνική έκδοση του βιβλίου της Σέρι Μπέρμαν, καθηγήτριας Πολιτικής Επιστήμης του Κολούμπια της Ν. Υόρκης, με τίτλο «Τα πρωτεία της πολιτικής», που ασχολείται με τη σοσιαλδημοκρατία ως ελπίδα του 21ου αιώνα, με βασικό στόχο και επιδίωξη τον περιορισμό των επιπτώσεων του παντοδύναμου καπιταλισμού στην παγκόσμια κοινωνία.

Υποβαθμίζοντας τις κυρίαρχες και σφοδρές αντιθέσεις τους, η συγγραφέας χαρακτηρίζει ως δίδυμη αδελφή του φασισμού τη σοσιαλδημοκρατία, υποστηρίζοντας ότι γεννήθηκαν και οι δύο από τη μήτρα του μαρξισμού.

Σχετικά με τη χώρα μας, έχουμε ως αυτοπροσδιοριζόμενη Αριστερά (εκτός του ΚΚΕ) τον ΣΥΡΙΖΑ, που αναπτύχθηκε καταφεύγοντας σε έναν γκρίζο λαϊκισμό, γνωστό στην ιστορία της ανθρωπότητας ως καπηλεία των μεγάλων οικονομικών κρίσεων. Προσφάτως δε, για να κρατήσει το ενδιαφέρον των πολιτών μακριά από τα αναγκαία «μπάνια του λαού» και να αποκτήσει μεγαλύτερη πολυσυλλεκτικότητα, διακηρύσσει ότι αυτό ως κόμμα περιλαμβάνει και την πραγματική «Κεντροαριστερά των πολιτών» (sic). Ειλικρινά, δεν γνωρίζω αν ο νεαρός αρχηγός του, ως παλαιός κομμουνιστής, έχει διαβάσει κατά τη διάρκεια των επαναστατικών σχολικών καταλήψεων το βιβλιαράκι του Βλαντίμιρ Ιλιτς Ουλιάνοφ (γνωστού ως Λένιν) «Ο αριστερισμός, η παιδική αρρώστια του κομμουνισμού».

Οσον αφορά τη ΔΗΜΑΡ, θα αποφασίσει με δημοκρατικές διαδικασίες αν υφίσταται ως κόμμα, το δε ΠαΣοΚ αυτοετεροπροσδιορίζεται αναλόγως των ομάδων (φυλών) του, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και ο Αλ. Μητρόπουλος, που ηγείται ενός νέου ΠαΣοΚ εντός του ΣΥΡΙΖΑ!

Στο Ποτάμι παρατηρείται «συνωστισμός» αξιόλογων ακαδημαϊκών συναδέλφων (ιδίως μετά την εκλογική του επιτυχία), από τους οποίους αναμένεται ο καθορισμός του στίγματος ως προς την Κεντροαριστερά. Πάντως ο «επικεφαλής» Στ. Θεοδωράκης έχει καταργήσει προς το παρόν τον πολιτικό αυτόν όρο (sic).

Η «κινούμενη άμμος» της πολιτικής μας ζωής συνεχίζει να κινείται οριζοντίως και κατακορύφως και μετά τις πρόσφατες εκλογές. Επειδή όμως η επιστήμη έχει αποδείξει ότι η μυστηριώδης αυτή άμμος δεν καταπίνει ανθρώπους, διότι η συνολική πυκνότητα άμμου και νερού είναι σχεδόν διπλάσια από την πυκνότητα του ανθρώπινου σώματος, έτσι όλοι στη χώρα μας παραμένουμε απλώς βυθισμένοι κατά ένα μέρος του σώματός μας και μακάριοι περιμένοντας κάποιον Γκοντό να μας ανασύρει.

Ανάμεσα στα προσκλητήρια για «νέο ξεκίνημα» εμφανίσθηκε πρόσφατα και το ενδιαφέρον του Αλέκου Παπαδόπουλου («Το Βήμα» 13/7). Αποδέκτες στο «όσοι πιστοί προσέλθετε» φοβάμαι δύσκολα θα ανευρεθούν…

Ο Κυριάκος Κ. Παπαϊωάννου είναι ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ