Τον Ιανουάριο του 1914 ο Χένρι Φορντ προκάλεσε παγκόσμια αίσθηση διπλασιάζοντας το ημερομίσθιο των εργαζομένων στην αυτοκινητοβιομηχανία του –από 2,34 δολάρια σε 5. Εφημερίδα του Κλίβελαντ χαρακτήρισε την ανακοίνωση ως «έναν εκτυφλωτικό πύραυλο που διέλυσε τα σκοτεινά σύννεφα της παρούσας βιομηχανικής ύφεσης». Η κίνηση αποδείχθηκε εξαιρετικά κερδοφόρα –οι καλύτεροι μηχανικοί έσπευσαν στο εργοστάσιο του Ντιτρόιτ, η παραγωγικότητα αυξήθηκε και οι εργαζόμενοι με τις αυξήσεις μπόρεσαν να αγοράσουν τα αυτοκίνητα που έφτιαχναν, εκτοξεύοντας τα κέρδη. Η ιδέα του Φορντ έμεινε ζωντανή για επτά δεκαετίες, όταν τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη η κυρίαρχη οικονομική πολιτική στράφηκε, το ’80, σε μια άλλη κατεύθυνση: την απόσπαση όλο και περισσότερων κερδών από τους εργαζομένους.

Σε μια μελέτη που έκαναν δύο καθηγητές του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, ένας οικονομολόγος και ένας ιστορικός, με τίτλο «Καπιταλιστές χωρίς κεφάλαιο», κατέρριψαν την άποψη ότι η δουλεία είναι ασυμβίβαστη με τον καπιταλισμό της ελεύθερης αγοράς, παρατηρώντας ότι οι δούλοι ως στοιχείο του επενδυτικού χαρτοφυλακίου του γαιοκτήμονα αύξαναν τα πλούτη του καθώς η αξία τους δεν χανόταν με τα χρόνια, αλλά μεγάλωνε. Τα όσα ζούμε σήμερα μας δείχνουν πόσο οι συνθήκες για τους εργαζομένους σε πολλές περιπτώσεις πλέον πλησιάζουν εκείνες της δουλοκτητικής κοινωνίας.

Μέσα στις ουρανομήκεις ιαχές για τον θρίαμβο του ελληνικού τουρισμού και τα χθεσινά ρεπορτάζ των εφημερίδων για τα υπερπολυτελή πάρτι στα κοσμικά νησιά του Αιγαίου με σαμπάνιες, Κοντσίτες, πούρα, παραξενιές πλουσίων που ικανοποιούνται πάση θυσία, πάρτι ποδοσφαιριστών με καλλονές που φθάνουν με ειδικά ναυλωμένα τζετ και προκλητικό ξόδεμα εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ στις ακτές της χώρας που έλαβε το μεγαλύτερο πακέτο διάσωσης στη σύγχρονη ιστορία της ανθρωπότητας, μπορεί κανείς να αφουγκραστεί εκείνους που δουλεύουν για όλα αυτά. Τους 254 εργαζομένους που δεν δηλώθηκαν από ξενοδόχο, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι απασχολεί μόνο 4 άτομα. Εκείνους που κραυγάζουν για την κιτσαρία της καθημερινότητας που υφίστανται ως κακοπληρωμένοι πωλητές πίσω από το λούστρο νησιών με διεθνή προβολή. Και φυσικά εκείνους που αμείβονται με 400 ευρώ για να δουλεύουν χωρίς ωράριο και χωρίς ασφάλιση.

Σε πρόσφατη έκθεση της εταιρείας οικονομικών συμβούλων Μακίνσεϊ με τίτλο «Νέοι τρόποι μέτρησης της επιχειρηματικής αποδοτικότητας», σημειώνεται ότι οι πιο αποδοτικές επιχειρήσεις είναι όσες κατορθώνουν να αντλούν τα περισσότερα κέρδη από κάθε εργαζόμενο. Εξετάζοντας τις 30 μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κόσμου από το 1995 έως το 2005, η Μακίνσεϊ διαπιστώνει πως η κερδοφορία του ανθρώπινου κεφαλαίου τους υπερδιπλασιάστηκε από 35.000 σε 83.000 δολάρια ανά εργαζόμενο.

Ακόμα λοιπόν και μέσα σε αυτό το λαμπρό καλοκαίρι της ελληνικής φιλοξενίας, η παραγωγή πλούτου αφορά λίγους. Οι αόρατοι δούλοι στον τομέα του τουρισμού είναι αδιάψευστοι μάρτυρες μιας «ανάπτυξης» που γίνεται χωρίς κανέναν κανόνα. Χύμα στο κύμα.

Τελευταία Νέα