Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο λόγος που οι Εβραίοι της Παλαιάς Διαθήκης άντεξαν τη μακρά πορεία στην έρημο δεν ήταν μόνο το ηγετικό χάρισμα του Μωυσή ούτε τα θαύματα που φρόντιζε ο Κύριος να πραγματοποιεί σε κρίσιμες στιγμές. Ο πραγματικός λόγος της επιμονής ενός δοκιμαζόμενου λαού ήταν η τελική ανταμοιβή των θυσιών του: η άφιξη στη Γη Χαναάν, όπου έρρεαν μέλι και γάλα, όπου τα όπλα θα γίνονταν αλέτρια και η ευημερία θα αντικαθιστούσε τη στέρηση και τον πόνο.

Η πορεία του ΠαΣοΚ ομοιάζει αισθητά με εκείνη των αρχαίων Εβραίων, αλλά μόνο κατά το σκέλος ότι εδώ και πέντε χρόνια παραπαίει αποδεκατιζόμενο στην έρημο. Ανεξαρτήτως των ηγετικών χαρισμάτων των προέδρων του ΠαΣοΚ, η περιπέτεια της παράταξης στην έρημο έχει άλλες δύο κρίσιμες διαφορές. Οτι ο Θεός της Ελλάδος παρεμβαίνει μόνο σε θέματα εθνικού και όχι κομματικού ενδιαφέροντος και ότι η Γη Χαναάν μετατοπίστηκε βορειότερα, με πρωτεύουσα το Βερολίνο.

Το ΠαΣοΚ σήμερα στερείται του ζωτικού μύθου, δηλαδή του προγραμματικού λόγου και της συνεκτικής ανάδειξής του από πειστικά πολιτικά στελέχη, ώστε να εμπνέει, να συσπειρώνει και να οδηγεί προς την υπέρβαση της συνθήκης της ερήμου. Αλλά για εκείνους που εστιάζουν την κριτική τους μόνο στο ΠαΣοΚ, τα ίδια ακριβώς γνωρίσματα διατρέχουν όλα τα κομματικά σχήματα της πολιτικής ζωής της χώρας. Το κυρίαρχο γνώρισμα της κρίσης είναι η κρίση πολιτικής αντιπροσώπευσης, σε συνδυασμό με την έλλειψη κράτους δικαίου και κοινωνικής συνοχής. Είναι αυτή η κρίση που αναδεικνύει ως μείζονα κίνδυνο την εγκληματική ναζιστική Χρυσή Αυγή, που δεν είναι, όπως βλακωδώς υποστηρίζεται, φαινόμενο εφήμερο και περιστασιακό. Πρόκειται για παλινδρόμηση σε βαθιά στερεότυπα, σε αναβίωση παλαιών δεσμών αίματος και δικτύων δράσης, που αναδύονται υπό τον μανδύα της οικονομικής και της κοινωνικής κρίσης. Αν ο πραγματικός πολιτικός πρόγονος του Κουφοντίνα είναι η ΟΠΛΑ, ο πρόγονος του Μιχαλολιάκου είναι οι συμμορίες του Βόιδαρου και του Τσαούς Αντών.

Ωστόσο, μέσα στην καθολική απαξίωση της πολιτικής και των πολιτικών, το ΠαΣοΚ κατέλαβε, για άλλη μία φορά στην ιστορία του, «προνομιούχο» θέση: ενώ όλα τα κόμματα μετείχαν στη διαμόρφωση των συνθηκών χρεοκοπίας της χώρας, ενώ ο τελικός δημοσιονομικός εκτροχιασμός συνέβη με τη διακυβέρνηση της ΝΔ, είναι το ΠαΣοΚ που μετετράπη στον αποδιοπομπαίο τράγο του πολιτικού συστήματος. Ετσι ώστε να κινδυνεύει σήμερα από το χειρότερο είδος πολιτικού τέλους, που είναι η στιγμή που σου στερούν όχι μόνο την αξιοπρέπεια της σημερινής σου παρουσίας αλλά και την αξιοπρέπεια της ιστορίας σου. Είναι όμως το ΠαΣοΚ ανεκκλήτως καταδικασμένο; Σήμερα το απόγευμα στο Μουσείο Μπενάκη ο πρόεδρος και τα στελέχη του ΠαΣοΚ πρέπει να εξηγήσουν καθαρά την πορεία των πέντε τελευταίων χρόνων. Με την παραδοχή ότι όντως έγιναν τεράστια λάθη, αλλά για έναν μείζονα σκοπό: η χώρα υπάρχει ως βαριά τραυματισμένη, αλλά όχι ως κατεστραμμένη κοινωνία. Η Ελλάδα είναι σήμερα εθνικά ακέραιη γιατί η χρεοκοπία και η ασύντακτη πτώχευση δεν θα φέρουν μόνο τον οικονομικό και κοινωνικό Αρμαγεδδώνα, αλλά και εθνικό ακρωτηριασμό. Η χώρα υπάρχει σήμερα με δυνατότητα ανασύνταξης μέσα στον σκληρό πυρήνα της ΕΕ. Εκτός του σκληρού πυρήνα, η χώρα είναι καταδικασμένη σε πλήρη περιθωριοποίηση με απόλυτη πτώχευση του συνόλου της κοινωνίας για απρόβλεπτο χρονικό διάστημα.

Το ΠαΣοΚ πρέπει να εξηγήσει καθαρά ότι η τελευταία πράξη κατοχύρωσης των συμφερόντων της Ελλάδας και των Ελλήνων είναι να ανοίξει, το αργότερο τον Νοέμβριο, η επαναδιαπραγμάτευση του χρέους. Οτι αυτή η επαναδιαπραγμάτευση –εφόσον είναι επιτυχής –είναι η μόνη ουσιαστική προϋπόθεση ανάκαμψης και ανάπτυξης. Οτι γι’ αυτόν τον λόγο θα παραμείνει στην κυβέρνηση με τη ΝΔ. Αλλά ότι, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, ο Ευ. Βενιζέλος θα ζητήσει από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη σύγκληση του Συμβουλίου Αρχηγών για τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας, με πλήρη και ισότιμη συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ, και Εθνική Ομάδα Διαπραγμάτευσης.

Και να ξεκαθαρίσει σήμερα δύο επιπλέον θέσεις. Πρώτον, ότι μόλις τελειώσει η επιτυχής διαπραγμάτευση του χρέους επιβάλλεται να προκηρυχθούν εκλογές, καθώς για την κατοχύρωση της ανάπτυξης με κοινωνική δικαιοσύνη χρειάζεται αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών στη διακυβέρνηση. Και, δεύτερον, ότι πριν από τις εθνικές εκλογές θα προκηρύξει ανοιχτό Συντακτικό Συνέδριο για όλες τις δυνάμεις, πέρα και από την Ελιά, που θα δημιουργήσουν ένα νέο ελληνικό σοσιαλιστικό κόμμα, οργανικό μέλος του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, σε μία από τις τελευταίες του συνεντεύξεις, ανέφερε ένα αξίωμα που ταιριάζει απόλυτα στη σημερινή συγκυρία: «Στην πολιτική, το μέγεθος του ρόλου δεν προσδιορίζεται από την έκταση της σκηνής». Ακόμα περισσότερο μάλιστα όταν τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου έδειξαν ότι η σκηνή μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερη από τη γωνίτσα που τα άλλα κόμματα επιφυλάσσουν για το ΠαΣοΚ.

Ο Πέτρος Ευθυμίου είναι πρώην υπουργός