Τι εστί Κεντροαριστερά; –για να ανασύρουμε έναν τύπο ερωτήματος από τα λευκώματα των παλαιών εφήβων. Από όσα ακούστηκαν ώς τώρα, ο πιο περιεκτικός ορισμός προήλθε από τον Φώτη Κουβέλη: Κεντροαριστερά εστί «πολιτική δύναμη ικανή να μετατοπίσει τον άξονα των εξελίξεων σε προοδευτική κατεύθυνση». Τι εστί «προοδευτική κατεύθυνση» είναι άλλη υπόθεση.

Μόλις έντεκα λέξεις συμπυκνώνουν το ζητούμενο στις διεργασίες των τελευταίων χρόνων και εξηγούν γιατί η κυοφορία του νέου πολιτικού φορέα αποδεικνύεται διαρκώς ανεμογκάστρι. Αρέσει – δεν αρέσει, ο τρόπος με τον οποίο πολιτεύεται η ΔΗΜΑΡ, αυτό που λέει ο νηφάλιος επικεφαλής της είναι η απάντηση στο ερώτημα: Τι είναι αυτό που καθιστά Κεντροαριστερά την Κεντροαριστερά;

Τα υπόλοιπα έπονται, γιατί ανέκαθεν ο ρόλος της Κεντροαριστεράς αυτός ήταν. Να παρεμβαίνει στο πολιτικό εκκρεμές και να δεσμεύει πόρους υπέρ των προοδευτικών εξελίξεων. Ετσι όπως τις ορίζει η διαδρομή της ελληνικής Κεντροαριστεράς και της ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας. Μόνο τότε εμπνέει.

Με απλά λόγια, αυτό που λέει ο Κουβέλης σκιαγραφεί την ιδανική Κεντροαριστερά του μέλλοντός μας. Ενα κόμμα με τα χαρακτηριστικά που είχε μεταπολιτευτικά το ΠαΣοΚ και προδικτατορικά ο άξονας που διαμόρφωνε το μη κομμουνιστικό τμήμα της ΕΔΑ και η ριζοσπαστική πτέρυγα της Ενωσης Κέντρου. Δεν είναι σύμπτωση ότι οι δρόμοι όσων κινήθηκαν σε αυτούς τους χώρους συναντήθηκαν πολλές φορές τις επόμενες δεκαετίες.

Το κριτήριο που θέτει ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ παραδοσιακά οριοθετούσε την Κεντροαριστερά. Της έδινε δυναμική και προσανατόλιζε στις γραμμές της τα ριζοσπαστικά στοιχεία της κοινωνίας –ιδίως τους νέους. Οταν έχανε την ικανότητα να κινεί τον τροχό σε προοδευτική κατεύθυνση δεν ήταν Κεντροαριστερά –ή ήταν γιαλαντζί –και ηττήθηκε.

Η τελευταία φορά ήταν επί Σημίτη, όταν η δυναμική που της προσέδιδε η προσωπική παρουσία του στην πορεία της ευνουχίστηκε –για λόγους που δεν είναι του παρόντος. Και τελικά το ΠαΣοΚ ως φορέας της Κεντροαριστεράς κατέληξε καταπίστευμα. Για να παραδοθεί εν τέλει σε έναν πολιτικό που δεν ξεχώρισε εγκαίρως την υποχρεωτική συγκυβέρνηση με τη Δεξιά υπέρ του εθνικού συμφέροντος από την ιδεολογική επιμιξία, που το ορίζει μονοσήμαντα.

Η χώρα θα ωφεληθεί όταν αποκτήσει ισχυρό κεντροαριστερό πόλο που θα κινεί τα πράγματα κατά το ιστορικό φορτίο του και ταυτόχρονα θα στηρίζει την εξυγίανση και τις μεταρρυθμίσεις. Είναι ρεαλιστικό; Είναι, με την έννοια που έλεγε ο ιστορικός ηγέτης του Ισραήλ Νταβίντ Μπεν Γκουριόν: «Στο Ισραήλ, για να είσαι ρεαλιστής πρέπει να πιστεύεις στα θαύματα».