βουβαμάρα. Λέγεται ότι εκπέμπεται από την περιοχή των δημοσκοπήσεων. Οι ερωτώμενοι εμφανίζονται να μην απαντούν ή, ακόμη χειρότερα, να απαντούν σε γλώσσα που δεν εννοούν οι ερωτώντες. Κάποιοι κάνουν λόγο για «βελούδινη επανάσταση» στον χώρο των γκάλοπ. Το φαινόμενο αποδίδεται σε διάφορους παράγοντες: σύνδρομο εαρινής διαταραχής, φύση του εκλογικού διακυβεύματος, αποπροσανατολιστική ποικιλία υποψηφιοτήτων (βλ. παρακάτω).

έαρ. Δεν είναι η καλύτερη εποχή για εκλογές, ισχυρίζονται ορισμένοι. Επισημαίνεται ότι είναι η δεύτερη φορά μέσα σε δύο χρόνια που έχουμε εκλογές μαγιάτικα. Ειδικά φέτος, καθώς έρχονται σχεδόν ταυτόχρονα με την έξοδο της χώρας στις αγορές, επιτείνουν τη συγκίνηση του κοινού και υπονομεύουν τη λογική τάξη που διέπει ανέκαθεν τις προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Η παρουσία της άνοιξης και ειδικότερα του Μαΐου στα ελληνικά πολιτικά δρώμενα συνδέεται βεβαίως εξ ορισμού με τον γενέθλιο Μάιο του 2010 οπότε υπεγράφη το πρώτο Μνημόνιο. Δεν ξέραμε τότε ότι ανοίγαμε λογαριασμούς με αυτόν τον μήνα, που βέβαια δεν είναι το ίδιο σκληρός όσο ο Απρίλης, καθώς δεν μας το λέει κανένας ποιητής, αλλά δεν μπορείς να τον πεις και μαλακό. Η ρευστότητα του συναισθηματικού σκηνικού των ανθρώπων είναι μια από τις αδιαφιλονίκητες σταθερές της άνοιξης. Δεν είναι εποχή για λογικές σταθμίσεις και για ακόμη λογικότερες απαντήσεις στις αδυσώπητα λογικές ερωτήσεις των δημοσκόπων. Γενικώς, την άνοιξη καθετί λογικό διέρχεται μία ύφεση. Αυτό πρέπει πάντα να το έχουμε υπόψη μας.

διακύβευμα. Οι ευρωεκλογές δεν είναι απλή υπόθεση. Ποτέ δεν ήταν και σήμερα πολύ περισσότερο. Αποδεικνύεται από τα προγράμματα και τις θέσεις των κομμάτων που φτάνουν στα σπίτια των ψηφοφόρων. Ο ευσυνείδητος πολίτης βρίσκεται αντιμέτωπος με έναν όγκο υλικού που καλύπτει μια αχανή έκταση θεμάτων πολλαπλού ενδιαφέροντος. Μόνο για να διατρέξει κανείς βιαστικά αυτό το υλικό χρειάζεται μια εβδομάδα. Για να μην υπολογίσουμε την πληροφόρηση που μας έρχεται καθημερινά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ο εντοπισμός του διακυβεύματος των ευρωεκλογών είναι μια πολύ απαιτητική υπόθεση για όλους τους ευρωψηφοφόρους, όχι μόνο για τους Ελληνες. Εντάξει, εμείς έχουμε τα δικά μας, αλλά και οι άλλοι δεν πάνε πίσω. Γι’ αυτό αναπτύσσονται, λέγεται, διάφορες τάσεις μέσα στο εκλογικό σώμα. Η πρώτη, που εκ παραδόσεως έχει την τιμητική της στο πλαίσιο του θεσμού, είναι η αποχή. Η δεύτερη είναι η υποκατάσταση του ανεύρετου διακυβεύματος με κάτι «γνωστό», «δικό μας», όπως είναι το Μνημόνιο, το Αντιμνημόνιο ή το τέλος του καπιταλισμού. Η αοριστία, κοντολογίς, του διακυβεύματος γεννά μια σημασιολογική ευρυχωρία που κάνει τις ευρωεκλογές να μοιάζουν με «ισπανικό πανδοχείο»: ο ταξιδιώτης βρίσκει εκεί μόνον ό,τι κουβαλά ο ίδιος.

ποικιλία. Ακαταμάχητος παράγοντας δυσκολίας στη συναλλαγή με τους δημοσκόπους αποδεικνύεται η καινοτομία που εισήχθη φέτος στο σύστημα εκλογής ευρωβουλευτών στην Ελλάδα. Για πρώτη φορά από καταβολής του θεσμού οι εκλογείς έχουν να επιλέξουν πρόσωπα, ενώ μέχρι τώρα διάλεγαν μόνο κομματικούς σχηματισμούς. Οι λίστες ήταν προϊόν κοπιώδους εργασίας των πολιτικών αρχηγών. Οι ψηφοφόροι τις έβρισκαν έτοιμες για την κάλπη. Η μόνη συζήτηση που γινόταν είχε ως αντικείμενο το αν η τάδε θέση ήταν εκλόγιμη ή όχι. Οι καιροί, όμως, άλλαξαν. Η κρίση γέννησε την ανάγκη για πολιτική έκφραση και περισσότερη δημοκρατία. Ετσι και οι υποψήφιοι (σχηματισμοί και πρόσωπα) πολλαπλασιάστηκαν και οι πολίτες-ψηφοφόροι επωμίζονται ευθύνες που αγνοούσαν κατά το παρελθόν. Εχουν να μελετήσουν τα βιογραφικά προσώπων και κομμάτων. Να ανακαλύψουν επιδόσεις και ποιότητες. Να κάνουν συγκρίσεις των στοιχείων. Είναι προετοιμασμένοι για μια τέτοια προσπάθεια; Δεν είναι επόμενο να παραμένουν αμήχανοι όταν τους ρωτάς ποιον προτιμούν; Προκύπτει, λοιπόν, εντελώς φυσιολογικά η εμπλοκή στο αλισβερίσι με τις εταιρείες δημοσκοπήσεων.

συμπέρασμα. Η αμηχανία και η ρευστότητα που χαρακτηρίζει το προεκλογικό τοπίο των φετινών ευρωεκλογών θα μπορούσε να θεωρηθεί προανάκρουσμα των εξελίξεων που υπόσχεται η προσεχής συνταγματική μεταρρύθμιση; Βρισκόμαστε μπροστά σε αλλαγή του κέντρου βάρους του πολιτικού συστήματος; Τελειώνει ο αρχηγός ως παντοκράτωρ; Αφήνουμε πίσω μας την εποχή των «μεγάλων» που μας επέτρεπαν να παραμένουμε «μικροί»; Αποχαιρετούμε το πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα; Τη φαρσοκωμωδία που τα ήθελε όλα «πολιτικά», ενώ δεν ήταν παρά συνενοχικά προϊόντα εκβιασμού στο έδαφος μιας ανύπαρκτης διοίκησης, που πολεμάμε, υποτίθεται, να φτιάξουμε από την εποχή του Καποδίστρια; Προαναγγέλλεται, λοιπόν, το τέλος του νεοελληνικού ανεκδότου;

Τελευταία Νέα