Σαν χθες πριν από 175 χρόνια ο βρετανός κουάκερος Τζόζεφ Σταρτζ μαζί με μερικούς ακόμη υποστηρικτές της κατάργησης της δουλείας ίδρυσαν την πρώτη οργάνωση υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Σταρτζ ήταν πασιφιστής και είχε δώσει σκληρές μάχες υπέρ των δικαιωμάτων των εργαζομένων και της χειραφέτησης των σκλάβων. Η οργάνωσή του, που σήμερα είναι γνωστή ως Διεθνής Κατά της Δουλείας, δραστηριοποιήθηκε αρχικά στη βρετανική κοινοπολιτεία πριν επεκτείνει τη δραστηριότητά της και σε άλλες χώρες.

Την επέτειο της ίδρυσης της οργάνωσης θυμήθηκε ο Στιβ ΜακΚουίν, σκηνοθέτης της ταινίας «12 χρόνια σκλάβος». Οταν ιδρύθηκε η οργάνωση, υπενθυμίζει ο ίδιος στον Γκάρντιαν, η δουλεία είχε μόλις καταργηθεί στη Βρετανία. Ο Σταρτζ και οι συνοδοιπόροι του, όμως, κατάλαβαν πολύ σύντομα ότι η τυπική κατάργηση της δουλείας δεν προστάτευε τους ανθρώπους από την καταναγκαστική εργασία. Ηξεραν ότι είχαν χρειαστεί περισσότερα από 50 χρόνια αγώνων για να σταματήσει το διατλαντικό δουλεμπόριο.

Μπορούσαν, όμως, ποτέ να φανταστούν ότι 175 χρόνια από τότε θα ζούσαν σε συνθήκες δουλείας σήμερα 21 εκατομμύρια άνθρωποι;

Στην ταινία του, ο Στιβ ΜακΚουίν διηγείται την αληθινή ιστορία του Σόλομον Νόρθαπ, ενός Αφροαμερικανού που ζούσε ελεύθερος στη Νέα Υόρκη πριν απαχθεί από δουλεμπόρους και πουληθεί ως σκλάβος σε μια φυτεία του Νότου. Υπάρχει, όμως, ένα νήμα που συνδέει το τότε με το τώρα. Στα γυρίσματα της ταινίας, ο σκηνοθέτης δεν είχε στο μυαλό του μόνο τον Νόρθαπ. Οι σκηνές με τους σκλάβους που μαζεύουν βαμβάκι τού θύμισαν τους δεκάδες χιλιάδες Ουζμπέκους που υποχρεώνονται από την κυβέρνησή τους να κάνουν την ίδια δουλειά. Τα χτυπήματα και οι μαστιγώσεις τού θύμισαν έναν 10χρονο οικιακό βοηθό που ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από τους εργοδότες του και τους ινδούς εργάτες που υπέφεραν τα πάνδεινα από τους δικούς τους εργοδότες επειδή αρνήθηκαν να εργαστούν σε απάνθρωπες συνθήκες.

Σε κάθε κινηματογραφική σκηνή του χθες, αντιστοιχεί μια πραγματική σκηνή του σήμερα. Τι διαφορά είχαν οι σκλάβοι που εργάζονταν σε συνθήκες καύσωνα από τους εργάτες που χτίζουν κάτω από τον καυτό ήλιο τα γήπεδα του Κατάρ που θα φιλοξενήσουν το Παγκόσμιο Κύπελλο το 2018; Απολύτως καμία. Η σύγχρονη δουλεία, σημειώνει ο ΜακΚουίν, υπάρχει γιατί το επιτρέπουμε εμείς. Οι κυβερνώντες δεν έχουν την πολιτική βούληση και το ηθικό θάρρος να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που τη γεννούν: τη φτώχεια, την έλλειψη προστασίας, τις διακρίσεις και την κατάρρευση του κράτους δικαίου.

Εκείνο το παλιό δόγμα της μεγιστοποίησης του κέρδους όποιο κι αν είναι το ανθρώπινο κόστος, εξακολουθεί να κυριαρχεί ακόμη και σήμερα. Και δεν θα νικηθεί χωρίς τη σπίθα ενός Τζόζεφ Σταρτζ.

Τελευταία Νέα