Θυμάμαι την πρώτη φορά που είδα τη διαφθορά κατά πρόσωπο. Ηταν το 2010 και ήμουν επικεφαλής της επιτροπής της λιβεριανής κυβέρνησης που ήταν επιφορτισμένη με τη μεταρρύθμιση του συστήματος των διεθνών υποτροφιών. Είχαμε ανακαλύψει τότε ότι κάποιοι 18χρονοι είχαν χαλκεύσει τα γραπτά τους στις εθνικές εξετάσεις για να κερδίσουν μια υποτροφία στο Μαρόκο. Το γεγονός εκείνο δεν μου είχε προκαλέσει καμιά έκπληξη. Η απάτη αποτελεί πλέον εθνικό σπορ στη Λιβερία. Εάν είσαι ηθικός και έντιμος σε θεωρούν χαζό. Εάν είσαι ανελέητος, άπληστος και επιτήδειος σε αντιμετωπίζουν σαν εθνικό ήρωα.

Στην επινίκια ομιλία της, το 2006, η Πρόεδρος Ελεν Τζόνσον Σίρλιφ είχε δηλώσει ότι θα αντιμετώπιζε τη διαφθορά ως τον υπ’ αριθμόν έναν εχθρό, παρά τη μακρά ιστορία της χώρας στον φαβοριτισμό και τη δωροδοκία. Επτά χρόνια μετά, η διαφθορά παραμένει σε δημόσια θέα και κανένας δεν μπορεί να την αντιμετωπίσει. Πριν από λίγο καιρό, για παράδειγμα, ο επικεφαλής του γενικού λογιστηρίου του κράτους παραιτήθηκε επειδή αποδείχθηκε ότι είχε εταιρεία η οποία έκανε δουλειές με το κράτος. Πριν από μερικούς μήνες, ένα μέλος του Κοινοβουλίου που συνελήφθη να δωροδοκείται παραμένει στη θέση του.

Τα τελευταία δέκα χρόνια η Λιβερία έχει λάβει δισεκατομμύρια δολάρια διεθνούς βοήθειας. Ανακύπτουν, ωστόσο, πολλά ερωτήματα ως προς τον τρόπο που δαπανώνται αυτά τα χρήματα. Το μόνο που μας απομένει να κάνουμε λοιπόν είναι να διδάσκουμε τα παιδιά μας πώς να αναγνωρίζουν τη διαφθορά, να την απορρίπτουν και να καταδικάζουν τους παλαιοτέρους. Οταν καλέσαμε τους 18χρονους που έκλεψαν στις εξετάσεις να παραδεχθούν την πράξη τους, στην αρχή μάς κοίταζαν ανέκφραστοι. Στο τέλος, ένας από αυτούς έσπασε. «Ναι, εγώ το έκανα» είπε. Το ενοχλητικό της υπόθεσης, όμως, δεν ήταν το κλέψιμο, αλλά το γεγονός ότι αυτά τα παιδιά πίστευαν ότι δεν είχαν κάνει κάτι κακό. Οτι η παραποίηση των γραπτών τους ήταν μια νόμιμη πράξη –αρκεί να μη σε έπιαναν. Είχαν ξεπατικώσει το είδος της διαφθοράς που είχαν δει στο σχολείο, στη δημόσια διοίκηση, στον ιδιωτικό τομέα.

Για αυτό πρέπει να εξοπλίσουμε τα παιδιά με τα κατάλληλα εργαλεία. Ενα από αυτά τα εργαλεία είναι ειδικά παιδικά βιβλία. Εγώ έκανα την αρχή γράφοντας το «Gbagba». Τα παιδιά της Λιβερίας –και όλης της Αφρικής –μπορούν να γίνουν ένα ισχυρό όπλο στον πόλεμο εναντίον της διαφθοράς, το οποίο αγνοούμε εδώ και καιρό. Μόνο εάν τα διδάξουμε ότι η διαφθορά δεν είναι αναπόφευκτη θα αρχίσουν τα παιδιά πιέζουν τους ενηλίκους να κάνουν το σωστό.

Η Robtel Neajai Pailey είναι λιβεριανή δημοσιογράφος και υποψήφια διδάκτωρ

Τελευταία Νέα