Ενα ταξίδι χιλίων χιλιομέτρων ξεκινά με ένα μόνο βήμα. Από αυτή την εβδομάδα αρχίζουμε να μετράμε χίλιες ημέρες με προορισμό ένα καινούργιο μέλλον. Στις 5 Απριλίου ο κόσμος θα ζήσει την πιο σημαντική στιγμή στην ιστορία της μεγαλύτερης και πιο επιτυχημένης προσπάθειας για την καταπολέμηση της φτώχειας. Θα απέχουμε χίλιες ημέρες από την ημερομηνία-στόχο για την επίτευξη των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας.

Οι 8 αυτοί συγκεκριμένοι στόχοι τέθηκαν το 2000, όταν ο μεγαλύτερος στην ιστορία αριθμός ηγετών συναντήθηκαν στα Ηνωμένα Εθνη και συμφώνησαν στη μείωση κατά το ήμισυ της ακραίας πείνας και φτώχειας, στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των ασθενειών, στην αντιμετώπιση του προβλήματος του ακατάλληλου νερού και της ανεπαρκούς υγιεινής, στην επίτευξη της καθολικής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και στο άνοιγμα των ευκαιριών για τα κορίτσια και τις γυναίκες.

Δεν ήταν ωστόσο η πρώτη φορά που οι ηγέτες έδιναν υψηλές υποσχέσεις. Οι κυνικοί περίμεναν να εγκαταλειφθούν οι Αναπτυξιακοί Στόχοι της Χιλιετίας, θεωρώντας τους υπερβολικά φιλόδοξους. Συνέβη το αντίθετο. Οι Στόχοι βοήθησαν να τεθούν παγκόσμιες και εθνικές προτεραιότητες, να υπάρξει κινητοποίηση και να επιτευχθούν εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Τα τελευταία 12 χρόνια, 600 εκατ. άνθρωποι ξέφυγαν από την ακραία φτώχεια. Πρόκειται για μείωση της ακραίας φτώχειας κατά 50%. Ο μεγαλύτερος ποτέ αριθμός παιδιών πηγαίνουν στο δημοτικό σχολείο, ενώ πρώτη φορά ο αριθμός των κοριτσιών και των αγοριών που πηγαίνουν σχολείο είναι ίδιος. Η μητρική και παιδική θνησιμότητα έχουν μειωθεί. Οι στοχευμένες επενδύσεις για την καταπολέμηση της ελονοσίας, του HIV/AIDS και της φυματίωσης έχουν σώσει εκατομμύρια ζωές. Τα τελευταία 6 χρόνια στην Αφρική, οι θάνατοι που σχετίζονται με το AIDS έχουν μειωθεί κατά το ένα τρίτο.

Υπάρχουν ασφαλώς στόχοι για τους οποίους χρειάζεται να πάμε καλύτερα. Πάρα πολλές γυναίκες εξακολουθούν να πεθαίνουν πάνω στη γέννα, όταν υπάρχουν τα μέσα για να σωθούν. Πάρα πολλές κοινότητες συνεχίζουν να στερούνται βασικές εγκαταστάσεις υγιεινής, καθιστώντας το ακατάλληλο νερό θανάσιμη απειλή. Σε πολλά μέρη του κόσμου οι ανισότητες μεταξύ πλουσίων και φτωχών αυξάνονται. Πάρα πολλοί εξακολουθούν να μένουν πίσω.

Για να επιταχύνουμε τη δράση, η διεθνής κοινότητα πρέπει να κάνει τέσσερα βήματα.

Πρέπει, πρώτον, να κλιμακώσουμε τις επιτυχίες μέσα από στρατηγικές και στοχευμένες επενδύσεις που έχουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, ενισχύοντας όλους τους υπόλοιπους τομείς. Χρειαζόμαστε ένα εκατομμύριο νοσηλευτικό προσωπικό στην Αφρική για τις απομακρυσμένες περιοχές, αλλά και για να βάλουν ένα τέλος στον θάνατο των μητέρων και των παιδιών από εύκολα αποτρέψιμες ή θεραπεύσιμες ασθένειες. Είναι απαραίτητη επίσης η αύξηση των επενδύσεων στις εγκαταστάσεις υγιεινής και η καθολική πρόσβαση στις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγείας, συμπεριλαμβανομένης της επείγουσας μαιευτικής φροντίδας. Σημαντικές είναι ακόμη οι επαρκείς προμήθειες για την αντιμετώπιση του ιού HIV και της ελονοσίας.

Η διασφάλιση της ίσης πρόσβασης των γυναικών και των κοριτσιών στην εκπαίδευση, στην υγεία, στη διατροφή και στις οικονομικές ευκαιρίες αποτελεί μία από τις πιο ισχυρές κινητήριες δυνάμεις προόδου για όλους τους Στόχους.

Δεύτερον, πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας στις φτωχότερες και πιο ευάλωτες χώρες, όπου ζουν περίπου 1,5 δισ. άνθρωποι. Οι χώρες αυτές συχνά μαστίζονται από την πείνα, τις συγκρούσεις, την κακή διακυβέρνηση και τη μεγάλης κλίμακας εγκληματική βία, με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται, παρά τις προσπάθειες, να σημειώσουν πρόοδο. Πολλές δεν έχουν επιτύχει ούτε έναν Αναπτυξιακό Στόχο της Χιλιετίας. Επενδύοντας σε περιοχές όπως το Σαχέλ, το Κέρας της Αφρικής και η Κεντρική Ασία, μπορούμε να προωθήσουμε έναν ενάρετο κύκλο οικονομικής ανάπτυξης, ανθρώπινης ασφάλειας και οικοδόμησης της ειρήνης.

Τρίτον, πρέπει να τηρήσουμε τις οικονομικές υποσχέσεις μας. Οι προϋπολογισμοί δεν μπορεί να γίνονται ισορροπημένοι στις πλάτες των φτωχότερων και πιο ευάλωτων. Είναι ηθικά απαράδεκτο και δεν βοηθά ούτε τους δωρητές ούτε τους παραλήπτες. Παρά τους χαλεπούς καιρούς, πολλές χώρες έδωσαν το παράδειγμα τηρώντας τις δεσμεύσεις τους. Νέοι δωρητές από τις αναδυόμενες οικονομίες έκαναν ένα βήμα μπροστά. Πρέπει να χειροκροτήσουμε τις προσπάθειες αυτές και να ενθαρρύνουμε ακόμα περισσότερες.

Τέταρτον, οι χίλιες ημέρες πρέπει να γίνουν μια έκκληση για δράση σε παγκόσμια κλίμακα. Πρέπει να αξιοποιήσουμε πλήρως τη δύναμη της τεχνολογίας και των κοινωνικών μέσων –δυνατότητες που δεν ήταν διαθέσιμες στην αρχή του αιώνα, όταν τέθηκαν οι στόχοι.

Οι Αναπτυξιακοί Στόχοι της Χιλιετίας έχουν αποδείξει ότι οι στοχευμένοι παγκόσμιοι αναπτυξιακοί στόχοι μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Μπορούν να κινητοποιήσουν, να ενώσουν και να εμπνεύσουν. Μπορούν να πυροδοτήσουν καινοτομίες και να αλλάξουν τον κόσμο.

Η επιτυχία για τις επόμενες χίλιες ημέρες δεν θα βελτιώσει απλώς τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, αλλά θα δώσει ώθηση και στα σχέδια και τις προκλήσεις για βιώσιμη ανάπτυξη και μετά το 2015.

Δεν θα τα πετύχουμε όλα. Αν όμως στρέψουμε το βλέμμα μας στους επόμενους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, θα μπορέσουμε να εμπνευστούμε, γνωρίζοντας ότι οι Αναπτυξιακοί Στόχοι της Χιλιετίας πως ότι με την κατάλληλη πολιτική θέληση, ο τερματισμός της ακραίας φτώχειας είναι στο χέρι μας.

* Ο Μπαν Κι Μουν είναι Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ

Τελευταία Νέα