Η Κύπρος έχει τις προϋποθέσεις και διαθέτει τις δυνάμεις να ξεπεράσει τη σημερινή κρίση αν διαχειρισθεί καλύτερα το μέλλον, τονίζει η διευθύνουσα σύμβουλος του μεγάλου επενδυτικού ομίλου IKOS Ελενα Αμβροσιάδου.

Αφού εντοπίζει τα λάθη και τις παραλείψεις που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση, αναλύει τους λόγους για τους οποίους η Κύπρος μπορεί να διατηρήσει τη σημερινή οικονομική της θέση «και να χτίσει ένα επιτυχημένο μέλλον». Οπως σημειώνει, απαραίτητες προϋποθέσεις για να γίνουν όλα αυτά είναι να αξιοποιήσει αποτελεσματικά τη θέση της στο θέμα των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου, προχωρώντας στον σωστό σχεδιασμό των υποδομών και στην επιτυχημένη διαχείριση των έργων, και επίσης να στηρίξει την ανάκαμψή της στην ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας της. «Η κρίση είναι ένας καταλύτης που μπορεί να αλλάξει την Κύπρο και να ευνοήσει την ανάπτυξη πολιτικής βούλησης προς τη σωστή κατεύθυνση», τονίζει χαρακτηριστικά. Αφού περιγράφει τις συνθήκες και τις διαδικασίες που οδήγησαν την Κύπρο στα πρόθυρα της ολοκληρωτικής χρεοκοπίας, η αρθρογράφος καταπιάνεται με την επόμενη ημέρα. Γράφει:

«Αυτό που συμβαίνει τώρα είναι μια τραπεζική αναδιάρθρωση, η οποία περιλαμβάνει κυρίως δύο τράπεζες: τη Λαϊκή Τράπεζα (που επλήγη περισσότερο) και την Τράπεζα Κύπρου. Κάθε καταθέτης στη Λαϊκή Τράπεζα έχει εξασφαλισμένα μέχρι και 100.000 ευρώ, τα οποία θα μεταφερθούν στην Τράπεζα Κύπρου. Επιπλέον, η Τράπεζα Κύπρου θα ανακεφαλαιοποιηθεί μέσω μιας κεφαλαιακής μετατροπής των μη ασφαλισμένων καταθέσεων, με την πλήρη συμμετοχή των κατόχων μετοχών και ομολόγων. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα το κούρεμα των καταθέσεων που υπερβαίνουν τα 100.000 ευρώ σε ποσοστό 30% έως 40% και την πτώση του δείκτη Core Tier 1 για την Τράπεζα Κύπρου στο 9%. Τα ασφαλισμένα δάνεια της Λαϊκής Τράπεζας θα μεταφερθούν και αυτά στην Τράπεζα Κύπρου.

Αντίθετα, τα μη ασφαλισμένα δάνεια, κάποια περιουσιακά στοιχεία και όλες οι καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ θα παραμείνουν στη Λαϊκή Τράπεζα και θα τεθούν υπό καθεστώς εκκαθάρισης. Εκτιμάται ότι μόλις το 30% αυτών θα επιστραφεί στους καταθέτες σε 5-7 χρόνια. Να υπενθυμίσουμε εδώ πως η Λαϊκή Τράπεζα εξαγοράστηκε πρόσφατα από την κυβέρνηση. Η κυπριακή κυβέρνηση ως μέτοχος πρέπει να επαναδιαπραγματευτεί τη λήξη των ομολόγων που έχει υπό την κατοχή της. Το δάνειο-γέφυρα που χρειάζεται είναι της τάξης των 3 δισ. ευρώ. Είναι εξόχως σημαντικό να εξασφαλιστεί αυτή η χρηματοδότηση ώστε να επέλθει σταθερότητα και να αποφευχθεί η καταστροφή. Μια τέτοια συμφωνία θα δώσει πολύτιμες ανάσες και χρόνο για να ενσωματωθούν σιγά σιγά κι άλλες λύσεις, όπως η δημιουργία ενός Ειδικού Ταμείου (Special Situation Fund). Αναφορικά με τις προσωπικές τραγωδίες ανθρώπων που επλήγησαν σημαντικά από την κρίση, ας αναφέρουμε μόνο την περίπτωση ενός επιχειρηματία ο οποίος αφού πούλησε την επιχείρησή του έναντι 7 εκατομμυρίων ευρώ και διατηρούσε τα χρήματά του στη Λαϊκή Τράπεζα, βρέθηκε πλέον με καταθέσεις μόλις 100.000 ευρώ στην Τράπεζα Κύπρου με ελεγχόμενη εκταμίευση. Πολλοί άνθρωποι ακόμα έχασαν τα χρήματα που συντηρούσαν τις επιχειρήσεις τους ή και οικονομίες μιας ζωής.

Εκείνο που πρέπει να σημειωθεί είναι πως κανείς στην Κύπρο δεν επιθυμεί την αποχώρηση της χώρας από την ευρωζώνη. Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου οφείλει να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες ώστε να βρεθούν βιώσιμες λύσεις για τον ντόπιο οικονομικό πληθυσμό, σύμφωνες πάντα με τις διεθνείς απαιτήσεις για τον εξορθολογισμό της οικονομίας.

Παρά το θολό τοπίο των προηγούμενων ημερών, πολλές εταιρείες έδειξαν την πίστη τους στην Κύπρο, στους πελάτες τους και τις τοπικές υπηρεσίες. Ακόμα και μετά την αύξηση (12,5%) του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις, η Κύπρος εξακολουθεί να παραμένει μία από τις πιο φιλικές προς επένδυση χώρες στην ΕΕ λόγω της σχέσης κόστους – αποδοτικότητας και των εταιρικών δομών. Επιπλέον, είναι θετικό το ότι τομείς όπως η εκπαίδευση, η νομοθεσία και η δημόσια διοίκηση ακολουθούν τα βρετανικά πρότυπα. Για την Ευρώπη, είναι πολύ σημαντικό οι χώρες που βρίσκονται στην περιφέρειά της να παραμένουν οικονομικά βιώσιμες μέσα από τις δικές τους δυνάμεις, καθώς έτσι συνεισφέρουν τα μέγιστα στο εμπορικό ισοζύγιο και τη γενικότερη ευημερία της.

Η Κύπρος έχει τις προϋποθέσεις και διαθέτει τις δυνάμεις να ξεπεράσει τη σημερινή κρίση αν διαχειρισθεί καλύτερα το μέλλον, τονίζει η διευθύνουσα σύμβουλος του μεγάλου επενδυτικού ομίλου IKOS Ελενα Αμβροσιάδου.

Αφού εντοπίζει τα λάθη και τις παραλείψεις που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση, αναλύει τους λόγους για τους οποίους η Κύπρος μπορεί να διατηρήσει τη σημερινή οικονομική της θέση «και να χτίσει ένα επιτυχημένο μέλλον». Οπως σημειώνει, απαραίτητες προϋποθέσεις για να γίνουν όλα αυτά είναι να αξιοποιήσει αποτελεσματικά τη θέση της στο θέμα των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου, προχωρώντας στον σωστό σχεδιασμό των υποδομών και στην επιτυχημένη διαχείριση των έργων, και επίσης να στηρίξει την ανάκαμψή της στην ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας της. «Η κρίση είναι ένας καταλύτης που μπορεί να αλλάξει την Κύπρο και να ευνοήσει την ανάπτυξη πολιτικής βούλησης προς τη σωστή κατεύθυνση», τονίζει χαρακτηριστικά. Αφού περιγράφει τις συνθήκες και τις διαδικασίες που οδήγησαν την Κύπρο στα πρόθυρα της ολοκληρωτικής χρεοκοπίας, η αρθρογράφος καταπιάνεται με την επόμενη ημέρα. Γράφει:

Η συμφωνία για το οικονομικό πακέτο στήριξης της Κύπρου, αν και επαχθής, θα επαναφέρει τη σταθερότητα στην αγορά, ειδικότερα μετά την ενεργοποίηση του μηχανισμού Επείγουσας Βοήθειας Ρευστότητας. Οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες με βάση την Κύπρο αναγνωρίζουν ότι ανοίγεται μια τεράστια ευκαιρία και πως η κρίση μπορεί να αποτελέσει το όχημα για τον ταχύτερο εκσυγχρονισμό της χώρας. Η Κύπρος είναι μια χώρα που χαρακτηρίζεται από την ομαδική δουλειά, τη δίψα για αναγνώριση και τη ροπή προς την επιτυχία και διαθέτει όλα τα απαραίτητα εφόδια για να τα καταφέρει. Από την άλλη, όμως, απαιτούνται εγγυήσεις από πλευράς κυβέρνησης: ένα σταθερό φορολογικό περιβάλλον, διαφάνεια και συντονισμένος σχεδιασμός για επενδύσεις σε έργα υποδομής.

Λόγω της ιδιαίτερης γεωγραφίας του νησιού παρατηρείται μια αποκέντρωση στην Κύπρο, με τις δραστηριότητες να μοιράζονται γύρω από τις τέσσερις μεγάλες πόλεις (εκτός από το κατεχόμενο βόρειο τμήμα). Ετσι, η οικονομική ανάπτυξη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διαρκή ανάπτυξη καθεμιάς από αυτές τις περιοχές. Η έλλειψη συντονισμένου πλάνου και επενδύσεων σε μεγάλα έργα υποδομής ήταν παραπάνω από εμφανής τα τελευταία χρόνια, με την κυβέρνηση να παραμένει χαρακτηριστικά αδρανής. Γι’ αυτό και η ανάκαμψη της Κύπρου πρέπει να βασιστεί στην ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα. Η κρίση είναι ένας καταλύτης που μπορεί να αλλάξει την Κύπρο και να ευνοήσει την ανάπτυξη πολιτικής βούλησης προς τη σωστή κατεύθυνση.

Τι θα συμβεί τώρα στον κυπριακό τραπεζικό τομέα; Το μόνο σίγουρο είναι πως η προγραμματισμένη συρρίκνωση του τραπεζικού τομέα θα μειώσει την ικανότητα της χώρας να αποπληρώσει το χρέος, αλλά θα τον καταστήσει πιο αποδοτικό και αποτελεσματικό, όπως και τον υπόλοιπο δημόσιο τομέα με επικείμενες ιδιωτικοποιήσεις.

Τέλος, είναι εξίσου σημαντικό να αναφερθούμε και στο φυσικό αέριο (τα περίπου 40 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια εντός της Οικονομικής Ζώνης της Κύπρου). Η χώρα έχει ήδη παραχωρήσει άδειες για γεώτρηση, καθώς και άδειες εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στις εταιρείες Noble, Total SA (FP) και σε μια κοινοπραξία της Eni SpA (ENI) με την Korea Gas Corp.

Από εδώ και πέρα, η Κύπρος πρέπει να ανησυχεί λιγότερο για τις δύο προβληματικές τράπεζές της και να διαχειριστεί καλύτερα το μέλλον, βελτιστοποιώντας τη θέση της στο θέμα των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου. Ο σωστός σχεδιασμός των υποδομών, η επιτυχημένη διαχείριση των έργων (τόσο αναφορικά με το κόστος τους όσο και με την τήρηση του χρονοδιαγράμματος) και η διατήρηση ενός ανοικτού και διαφανούς διαλόγου με τους πολίτες και τους οικονομικούς φορείς θα επιφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα προς όφελος όλων.

Η Κύπρος έχει όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις να διατηρήσει την οικονομική της θέση και την επινοητικότητα να χτίσει ένα επιτυχημένο μέλλον.

Το πραγματικό ερώτημα ωστόσο παραμένει: διδάχθηκε κάποιος κάτι από αυτά τα λάθη; Και αν ναι, αρκεί αυτό για να κάνει τη διαφορά;».

Φιλική προς τους επενδυτές

Παρά το θολό τοπίο των προηγούμενων ημερών, πολλές εταιρείες έδειξαν την πίστη τους στην Κύπρο, στους πελάτες τους και τις τοπικές υπηρεσίες. Ακόμα και μετά την αύξηση (12,5%) του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις, η Κύπρος εξακολουθεί να παραμένει μια από τις πιο φιλικές προς επένδυση χώρες στην ΕΕ λόγω της σχέσης κόστους – αποδοτικότητας και των εταιρικών δομών