Τα ευρήματα πρόσφατων δημοσκοπήσεων είναι αποκαλυπτικά για τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί στην ελληνική κοινωνία λόγω της οικονομικής κρίσης. Κυρίως όμως επιβεβαιώνουν την πλήρη διάρρηξη των σχέσεων του πολιτικού κόσμου με τους πολίτες, καθώς τα λεγόμενα κόμματα εξουσίας δεν υπερβαίνουν και τα δύο μαζί το 40%. Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι πρώτη φορά ένα πολύ σημαντικό ποσοστό που φτάνει στα επίπεδα του 50% ανέχεται, για να μην πω επιδοκιμάζει, τις πράξεις βίας εναντίον βουλευτών και υπουργών.

Βέβαιο είναι ότι τίποτε δεν θυμίζει το χθες. Το μεταπολιτευτικό πολιτικό σύστημα καθώς και το αναπτυξιακό οικονομικό μοντέλο που ακολούθησε, φαίνεται να έχουν κάνει τον κύκλο τους. Ωστόσο η νέα περίοδος δεν έχει ακόμη αποκρυσταλλώσει τα δικά της χαρακτηριστικά, θα έλεγα ότι τώρα βιώνουμε τις ωδίνες της νέας εποχής. Σε αυτή τη μεταβατική φάση, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια πρωτοφανή και ανεξέλεγκτη οικονομική κρίση. Επειτα από πάρα πολλές δεκαετίες, το φάντασμα της χρεοκοπίας είναι πάνω από την Ελλάδα και, βεβαίως, δεν μπορούμε να το ξορκίσουμε με θρησκευτικές και μεταφυσικές τελετές.

Το παράδοξο όμως είναι ότι ενώ η διεθνής πολιτική σκηνή, αγωνιώντας για τη συνοχή της ευρωζώνης και τον κίνδυνο ενός ντόμινο στην παγκόσμια οικονομία, ενδιαφέρεται για τη σωτηρία της Ελλάδας, η εγχώρια ελίτ δεν φαίνεται να έχει αντιληφθεί την τραγικότητα της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας.

< Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες δίνουν μάχες οπισθοφυλακής για τη διατήρηση των προκλητικών συντεχνιακών συμφερόντων τους.

< Οι εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων αδυνατούν να χαράξουν μια εμπροσθοβαρή στρατηγική αντιμετώπισης της κρίσης.

< Οι πολιτικοί, ανήμποροι και αμήχανοι, αναλώνονται σε ένα άχαρο παιχνίδι αναζήτησης και μετακύλισης ευθυνών.

Ως άβουλοι, μοιραίοι και ανήμποροι, οι εκπρόσωποι των δύο μεγάλων κομμάτων επιδίδονται σε αψιμαχίες, σε μικροκομματικούς ανταγωνισμούς, σε άγονες και επικίνδυνες αντιπαραθέσεις.

Από τη μια η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, δέσμια των αντιφάσεών της αλλά και της αδυναμίας της να διαχειριστεί και να ελέγξει στοιχειωδώς τις δυσμενείς οικονομικές εξελίξεις, οδηγεί τη χώρα στο χάος και την οικονομία στο βάραθρο. Τα λάθη που έκανε στην εφαρμογή του Μνημονίου επαναλήφθηκαν και τώρα στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, αφού δεν μπόρεσε να ξεφύγει από τη φορομπηχτική συνταγή και τις κοντόφθαλμες προσεγγίσεις. Η παρουσία του Ευάγγ. Βενιζέλου στο πηδάλιο του υπουργείου Οικονομικών, ο ανασχηματισμός αλλά και η συναίνεση που επιδιώκει δεν αρκούν για να αντιμετωπιστούν η αναποτελεσματικότητα της ίδιας και των πολιτικών της.

Από την άλλη η αξιωματική αντιπολίτευση, υποκινούμενη από λαϊκίστικη ρητορεία και με σημαία της έναν επιζήμιο αντιμνημονιακό λόγο, οδηγείται σε έναν παράδοξο οικονομικό και πολιτικό εξτρεμισμό. Η ΝΔ του μεσαίου χώρου μετεξελίσσεται σε εξτρέμ μιας κλειστοφοβικής και ανερμάτιστης Δεξιάς. Φαίνεται να ξεχνά ότι όταν το καράβι βουλιάζει, είναι ανορθόδοξο και ανεπίτρεπτο να δείχνουμε τον υπεύθυνο του ναυαγίου. Μπορεί η Ελλάδα με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα να έθεσε ψηλά τον πήχυ έναντι των κοινοτικών εταίρων της και των δανειστών της, μπορεί να απέσπασε θετικές αποφάσεις στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής για την ευρωζώνη, ωστόσο λαμβανομένης υπόψη της κυβερνητικής ανεπάρκειας εύλογα είναι τα ερωτήματα που τίθενται:

< Εχει τη δυνατότητα η κυβέρνηση να εξασφαλίσει το σημαντικό ποσό των 6,8 δισ. ευρώ μέχρι τα τέλη του 2011; Μπορεί να τρέξει τις ιδιωτικοποιήσεις – μία κάθε μήνα, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της; Η πορεία των πραγμάτων δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας. Αντιθέτως, κάνει εμφανή την αδυναμία του μεταπολιτευτικού πολιτικού συστήματος και του κυρίαρχου μέχρι στιγμής δικομματισμού.

Αλλά τα δύο μεγάλα κόμματα ό,τι είχαν να δώσουν το έδωσαν. Ο,τι είχαν να πάρουν το πήραν. Σήμερα ο δικομματισμός βρίσκεται σε συνεχή υποχώρηση, καθώς τις κάθετες διαχωριστικές γραμμές εξοβελίζουν ολοένα και περισσότερο η οριζόντια διασύνδεση των προβλημάτων και η αδυναμία των μονοκομματικών κυβερνήσεων να δώσουν λύσεις στα μεγάλα προβλήματα της χώρας.

Συνεπώς καθίσταται ζωτική ανάγκη η ανασύνθεση του πολιτικού συστήματος χωρίς τους πολιτικούς φορμαλισμούς του παρελθόντος και μακριά από τις ιδεοληπτικές εμμονές.

Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις χτύπησαν ήδη τα πρώτα καμπανάκια. Τα ρεύματα δυσαρέσκειας και αγανάκτησης δεν χτυπούν μόνο την κυβέρνηση ή τα δύο μεγάλα κόμματα αλλά ολόκληρο το πολιτικό σύστημα. Το πρόβλημά μας όμως δεν είναι και δεν πρέπει να είναι αυτό. Το μεγάλο μας μέλημα οφείλει να είναι η σωτηρία της χώρας. Γι’ αυτήν οφείλουμε να παραμερίσουμε τους κομματικούς ανταγωνισμούς και να σοβαρευτούμε. Οι έκτακτες συνθήκες:

< Επιζητούν την εκπόνηση ενός σχεδίου μακρο-στρατηγικής που θα θέτει τον νέο εθνικό στόχο: την ανάκαμψη της οικονομίας, λαμβάνοντας υπόψη τις δημοσιονομικές ανάγκες και την ανάπτυξη.

< Επιβάλλουν την επιστράτευση των δυνάμεων που θα συνδυάζουν την πολιτική ικανότητα με την τεχνοκρατική επάρκεια.

< Απαιτούν κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης. Κυβέρνηση εθνικής συνύπαρξης που θα στηρίζεται σε ευρύτερες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις, έχοντας αποστολή την αποτροπή της χρεοκοπίας.

Η Ελλάδα χρειάζεται ένα νέο πολιτικό εποικοδόμημα. Χρειάζεται μια στρατηγική που θα την επαναφέρει βήμα βήμα στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών διεργασιών.

Η Αλεξάνδρα Πάλλη είναι γενική γραμματέας του ΕΒΕΑ, μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου

της Δημοκρατικής Συμμαχίας

Τελευταία Νέα