Ο Ντίνος Σιώτης βρίσκεται στον αντίποδα της σύγχρονης ψευδοσεφερικής ποιητικής, η οποία έχει ως γνωρίσματα τον άναρχο και αδιαμόρφωτο ελεύθερο στίχο, και την απουσία μίας προσωπικής αίσθησης της γλώσσας. Σε κάθε συλλογή ξετυλίγει ένα ελεύθερο αφήγημα, το οποίο συμμορφώνεται προς το σχήμα τρίστιχων ενοτήτων. Στο συγκεκριμένο είδος κατέληξε επηρεασμένος από την πολυετή επαφή του με την αμερικανική ποίηση, ειδικότερα από τα στοιχεία προφορικότητας της τελευταίας, από τη γλωσσική και συναισθηματική ροή, για παράδειγμα, των έργων των Beat. Επηρεάστηκε επίσης από τα ποιήματα του Νάνου Βαλαωρίτη, αυτά κυρίως που δομούνται με τετράστιχες ενότητες. Η γλώσσα στις συνθέσεις του είναι άνετη, απρόσκοπτη, ευαίσθητη, στρωμένη ελληνική, μη εμβριθής ούτε λαϊκίζουσα και η συνεκτικότητα εξασφαλίζεται χάρη στην «ακουστική φαντασία», βάσει της ορολογίας του Ελιοτ, η οποία περιλαμβάνει ακουστικές ποιότητες πέρα από όσες προσδίδουν το μέτρο και η ρίμα.

Η χρονική στιγμή της γέννησης ενός ανθρώπου σημειώνεται στο ατομικό ωροσκόπιό του, το οποίο χρησιμοποιείται από τους αστρολόγους για την ανάλυση του χαρακτήρα, καθώς και για την πρόγνωση του μέλλοντός του. Στα υποτιθέμενα ωροσκόπια των νεκρών καταγράφεται λογικά η στιγμή του θανάτου τους και χαρτογραφείται η κατάβασή τους στον άλλο κόσμο. Ετσι εδώ δρομολογείται η εξίσωση ζώντων και θανόντων ή, καλύτερα, η υποκατάσταση των πρώτων από τους δεύτερους. Προστίθεται όμως μία επιπλέον διάσταση, η σύλληψη της ποίησης ως ιδιότυπης νέκυιας, τελετουργικής δηλαδή επαφής με ζωντανούς θανόντες. Μία τέτοια προσέγγιση της ποιητικής πράξης επιτρέπει την αδύνατη αλλιώς αποκάλυψη και μέτρηση τόσο του βαθμού της αποτυχίας του σύγχρονου επικοινωνιακού μοντέλου όσο και του σημείου της ανθρώπινης φθοράς, η οποία προξενείται από τη σταδιακή και αέναη απώλεια. Επιπρόσθετα, επιτρέπει στη νοσταλγία και στη μνήμη να αποκτήσουν αυθύπαρκτη παρουσία. Αυτή η σύλληψη έχει ως συνέπεια την πρόκριση της συγκεκριμένης συλλογής του Ντίνου Σιώτη έναντι των προηγουμένων: Ενώ έχει δημιουργηθεί με την ίδια τεχνική της συγκέντρωσης είτε νέων είτε αναπροσαρμοσμένων ποιημάτων γύρω από τον πυρήνα μίας κοινής λέξης ή φράσης ή μοτίβου, χαρακτηρίζεται από διαφορετική διάθεση, επειδή τον μηχανισμό συγκρότησής της ενεργοποιεί η τραγικότητα, η οποία παραμένει πάντοτε ημιφανής χάρη στο άσβεστο χιούμορ.

Τα Ωροσκόπια νεκρών συνιστούν τη συνέχεια μιας προσπάθειας να μετατραπεί σε ποιητικό λόγο το αμάλγαμα που σχηματίζεται από το τεράστιο πλήθος των καθημερινών ομιλιών και των εκφορών στα media. Το εγχείρημα ανάγεται στη θεωρία των ρώσων φορμαλιστών και στο αίτημά τους για την άρση του απλού, μεσολαβητικού ρόλου της καθημερινής επικοινωνίας και για την προβολή της ιδιαίτερης ποιότητάς της. Στόχο του εγχειρήματος αποτελεί η ταυτόχρονη με τη μετατροπή του λόγου απάλειψη των αδιέξοδων και εφιαλτικών μορφών της ιστορικής, κοινωνικής, πολιτικής και οικολογικής πραγματικότητας. Ο Ντίνος Σιώτης παλεύει διαρκώς ενάντια στην παραδοχή ότι τέτοιοι στόχοι επιτυγχάνονται μόνο στο επίπεδο της λογοτεχνίας. Στη συλλογή, μέσω των μοτίβων της κατάβασης στον άλλο κόσμο και της νέκυιας και μέσω της επικέντρωσης των συνθέσεων στη φράση του τίτλου, παρουσιάζεται ο αρνητικός απολογισμός των σύγχρονων τεκταινομένων και όσων καταχωρίσθηκαν ήδη στην Ιστορία. Συγχρόνως, προωθείται επιτατικά η υπέρβασή τους χάρη σε έναν λόγο, ο οποίος τείνει να διευρυνθεί μέχρι τα όρια μιας δυνητικής κοινωνιολέκτου προορισμένης για τους ανθρώπους που βγήκαν οριστικά από την κατάσταση της επιβεβλημένης νεκροφάνειας.

Ντίνος Σιώτης

Ωροσκόπια νεκρών

Εκδ. Καστανιώτη 2017, σελ. 92

Τιμή: 8,50 ευρώ