Μάρκος Μέσκος

Αλφα Βήτα

Εκδ. Κίχλη, 2015, Σελ. 84

Τιμή: 10 ευρώ

Με ατόφιο χρυσάφι θα παρομοίαζε κανείς τα 62 ποιήματα του τελευταίου ποιητικού βιβλίου του κορυφαίου ποιητή Μάρκου Μέσκου «Αλφα Βήτα». Δεν χρειαζόταν να αγγίξει την ηλικιακή του ωριμότητα ο δημιουργός του «Μαύρου δάσους» και των «Χαιρετισμών» για να αποκτήσουν οι στίχοι του τον αποσταγμένο τους χαρακτήρα, όπως ακριβώς το παρατηρούμε στα «Τρία κρυφά ποιήματα» του Γιώργου Σεφέρη σε σχέση με τα προηγούμενα βιβλία του νομπελίστα ποιητή. Ενας διάλογος τελικά τα ποιήματα του «Αλφα Βήτα», που φαίνεται να συνάπτεται εσωτερικά (γι’ αυτό και πολύ πιο κρίσιμος) στο σύνορο που παρεμβάλλεται ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο. Θα ‘λεγες πως όσο πυκνώνει το μαύρο του γνωστού κόσμου που έχει προηγηθεί, τόσο περισσότερο ξαστερώνει ο ουρανός στην αντίπερα όχθη όπου πρόκειται να μετακομίσει ο ποιητής. Τα τιμαλφή μιας ζωής που ασκήτεψε μέσα στην ποίηση σαν να μεταφέρονται ατόφια σε έναν χώρο όπου «Εσύ / ξένος εξόριστος στη χώρα πρόσεχε / τον ανώνυμο βυθό της μνήμης / το συχνό ψέμα της αλήθειας / τις στάχτες που τραβούν τη φλόγα σβήνοντάς την».

Κυριάκος Ευθυμίου

Κυρτός αλατοπώλης

Εκδ. Εντευκτήριο, 2015, Σελ. 72

Τιμή: 9 ευρώ

Με ένα προηγούμενο ποιητικό βιβλίο με τον τίτλο «Επιάστηκεν το φεγγάρι» αλλά και θεατρικά έργα, σενάρια, μεταφράσεις και επιμέλειες ψηφιακών δίσκων των ποιητών Κ.Π. Καβάφη, Παντελή Μηχανικού, Θεοδόση Νικολάου, Κυριάκου Χαραλαμπίδη και Κώστα Μόντη, μας συστήνεται ο κύπριος ποιητής Κυριάκος Ευθυμίου, έτσι ώστε το νέο του ποιητικό βιβλίο με τον ευρηματικό τίτλο «Κυρτός αλατοπώλης» να δημιουργεί μια ευάρεστη προσδοκία. Ενδεικτικό του μετασχηματισμού της σε βεβαιότητα το ποίημα «Γερμανικό τοπίο». «Ο αξιωματικός που πυροβόλησε πρώτος / στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο / πέθανε ειρηνικά την περασμένη Τρίτη / κι ετάφη, το δειλινό της επομένης, / στο μικρό κοιμητήριο του Ντίλσμπεργκ. / Τίποτα βεβαίως δεν γνώριζαν οι επιβάτες / του αμέριμνου τουριστικού λεωφορείου / που διέσχιζε την ώρα της κηδείας την κοιλάδα. / Και θαύμαζαν απ’ τα παράθυρα / οι Νέοι Εβραίοι / το φιλήσυχο γερμανικό τοπίο. / Μερικοί σχολίαζαν ζωηρά / τη νίκη της Μακάμπι μ’ ένα μηδέν / επί της Μπάγερν Μονάχου».

Διονύσης Καρατζάς

Ακοιμήτων

Εκδ. Μετρονόμος, 2015, Σελ. 32

Τιμή: 7,50 ευρώ

Τρεις φορές η λέξη «νερό» («Απ’ το νερό κι από την πέτρα», «Ανάμεσα νερό και μαύρο αποφασίζω το κόκκινο», «Στα νερά βαθαίνει ο ουρανός») και δυο φορές η λέξη «βροχή» («Μέρες βροχής ή Τα χαλασμένα παιχνίδια», «Τα δέντρα κράτησαν βροχή, τ’ αστέρια την καρδιά μου») σε πέντε τίτλους ισάριθμων ποιητικών βιβλίων του Διονύση Καρατζά (με το σύνολό τους να φτάνει τον αριθμό δεκαεννέα), είναι ένα πολύ καίριο στοιχείο για να εκτιμήσεις την ευρύτατη, ωστόσο, εμβέλεια μιας εντελώς ξεχωριστής ποιητικής φωνής. Οπως επιβεβαιώνεται με τα ποιήματα του τελευταίου του βιβλίου με τον τίτλο «Ακοιμήτων», με το σύνορο ανάμεσα στο να ζεις ή να έχεις πεθάνει, στο να κοιμάσαι ή να είσαι ξύπνιος να συνιστά ένα μαγικό, κάθε άλλο παρά ζοφερό, πέρασμα. «Παρέδωσε το πνεύμα του κι ύστερα πήγε στου Νώντα να πιει τα τσίπουρά του. Πρώτη του φορά είδε ανοιχτό τον ουρανό. Ελαμπαν μέσα του πρόσωπα και πράγματα, μνήμες και αγάπες».

Αργύρης Μαρνέρος

Η αφή των λέξεων

Αυτοέκδοση

Απόηχος μιας ρομαντικής εποχής που μπορούσε να συνδυάζει την επαναστατικότητα με την κάθε είδους προσωπική ιδιορρυθμία, ο Αργύρης Μαρνέρος με το όγδοο ποιητικό του βιβλίο «Η αφή των λέξεων», αλλά και με όσα έχουν προηγηθεί (ενδεικτικοί τίτλοι «Σκοτεινός θάλαμος», «Υπόνομος», «Χειροκροτήστε»), φέρνει σαφώς τα σημάδια μιας ποίησης που φιλοδοξούσε να αλλάξει τον κόσμο, ενώ τώρα γράφεται με τη βεβαιότητα πως «το βάρος των λέξεων / αλλάζει συνεχώς / μες στη ροή της αγοραίας / ιστορίας των γεγονότων του ανθρώπου». Με τον ίδιο τον Αργύρη Μαρνέρο, μια καλοθύμητη παρουσία των δρόμων της Αθήνας, να πουλάει μόνος τα βιβλία του στην Πανεπιστημίου αλλά και σε μπουάτ ή σε χώρους συναυλιών, αφού «τα βιβλιοπωλεία πουλάνε μόνο τα βιβλία που θέλουν τα γνωστά κυκλώματα».

Λευτέρης Ξανθόπουλος

Οι εχθροί και οι φίλοι μου

Εκδ. Γαβριηλίδης, 2015, Σελ. 70

Τιμή: 8,50 ευρώ

Ταυτόχρονα ποιητής, πεζογράφος, σκηνοθέτης του κινηματογράφου, συνάμα όμως λειτουργώντας και ως ένας «ταχυδρόμος» από το παρελθόν, ο Λευτέρης Ξανθόπουλος θα μπορούσε εύκολα να χαρακτηριστεί ως πολυπράγμων αν δεν υπήρχε η ενοποιός δύναμη μιας συχνά σπάνιας ποιητικής εμπνοής, όπως τουλάχιστον μας την αποκαλύπτει το τελευταίο ποιητικό του βιβλίο «Οι εχθροί και οι φίλοι μου». Αν ενδεικτικό της ποιητικής του τέχνης θα μπορούσε να λογαριαστεί το ποίημα «Μυστικός δείπνος» («Τους πλένει τα πόδια / τα στεγνώνει με το /μαλακό πεσκίρι / πιο πέρα/ όπως σκύβει / ταπεινωμένος ξανά / να ήξερε τάχα / τι τον περιμένει»), είναι μια πλειάδα ποιημάτων του που τον αναδεικνύουν ως έναν συγκινητικά λεπταίσθητο «χορηγό» της ευρύτερης οικογένειας των ποιητών. Ετσι όπως «στεγάζει» μέσα τους τον Μίλτο Σαχτούρη, τον Ε.Χ. Γονατά, τον Νίκο Εγγονόπουλο, τον Ανδρέα Παγουλάτο, αλλά και τον Φρανσουά Βιγιόν, τον Λεονάρντο ντα Βίντσι, τον Σάμιουελ Μπέκετ, τον Χρήστο Καπράλο.

Βασίλης Καραβίτης

Απόηχα

Εκδ. Μελάνι, 2015, Σελ. 42

Τιμή: 8 ευρώ

Εχει την ωραία του ιστορία στον χώρο της νεοελληνικής ποίησης ο Βασίλης Καραβίτης με τα εννέα ποιητικά βιβλία, τα δύο πεζογραφήματα και τις άψογες μεταφράσεις της ξένης μεταπολεμικής ποίησης στις αποσκευές του. Ενώ ως χαρακτηριστικό του τελευταίου του βιβλίου «Απόηχα» θα αναγνώριζε κανείς το κυριότερο στοιχείο της ποίησης γενικότερα, το να λειτουργεί δηλαδή ως παρηγοριά βαθαίνοντας μέσα στον σπαραγμό του πένθους για τον θάνατο προσφιλών ανθρώπων ή για τον επικείμενο θάνατο του ίδιου του ποιητή, εξοπλίζοντάς τον ταυτόχρονα με μια αξιοπρέπεια απέναντι στην τελεσίδικη απώλεια. Οπως ακριβώς μας το «περιγράφει» το ποίημα «Απορία κρίσιμη»: «Πόσους θανάτους / πρέπει ακόμη να ψηλαφίσω / για ν’ αντικρύσω κατάματα / τον δικό μου θάνατο; / Ξαφνικά απρόσμενα οικείο / σχεδόν τρυφερό σαν /ξεχασμένο φίλο / που από καιρό με περιμένει / και τώρα, φοβάμαι, / αρχίζει να αδημονεί».

Δημήτρης Αγγελής

Ενα ελάφι δακρύζει πάνω στο κρεβάτι μου

Εκδ. Πόλις, 2015, Σελ. 56

Τιμή: 10 ευρώ

Και χωρίς το έκτο ποιητικό του βιβλίο «Ενα ελάφι δακρύζει πάνω στο κρεβάτι μου», γνωρίζαμε ήδη πόσο σοβαρά έχει υιοθετήσει την υπόθεση της ποίησης ο Δημήτρης Αγγελής. Με πολύ σημαντικά αποτελέσματα, συνεπικουρούμενα στην περίπτωσή του και από μια θεωρητική επάρκεια όσον αφορά την προσέγγιση ιδεολογικών και αισθητικών προβλημάτων όπως έχουν καταγραφεί, άλλοτε επιβεβαιωμένα και άλλοτε αμφισβητούμενα, στις δέλτους τις Ιστορίας. Με το πρόσφατο όμως «Ελάφι» του χαράσσει το εντελώς προσωπικό του αποτύπωμα χάρη σε έναν ανυπότακτο στίχο, ο οποίος συγκεράζει την ονομαστική αναφορά ποιητών ή δημιουργών που το εξαγόμενο της ύπαρξής τους υπήρξε ατόφια ποίηση (Μπέργκμαν, Μοράβια, Τρακλ, Αχμάτοβα, Μαγκρίτ) με ένα προσωπικό αίσθημα επεξεργασμένο στις πιο απόκρημνες εκδοχές των λέξεων και στις πιο μυστικές στοές των νοημάτων. Ενδεικτικό: «Γιατί κάθε πρωί έχει το παιδί του, τον ποιητή και τον μετανάστη του. / Και κάθε βράδυ τον αναπόφευκτο τοίχο του, το πικρό του βιβλίο, τον βάναυσο οπλονόμο του».

Τελευταία Νέα