Στις ρύμνες μιας πλούσιας ζωής

Τέλος Ιουνίου, λίγο πριν από την προκήρυξη του δημοψηφίσματος και την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων, σε ένα κλίμα γενικευμένης αγωνίας για τις πολιτικές εξελίξεις, κυκλοφόρησε ένα βιβλίο του Μανώλη Γλέζου. Δεν ήταν πολιτικό, ήταν αναπάντεχα λογοτεχνικό. Ενα παλιό του σχέδιο έπαιρνε σάρκα και οστά στην πιο κρίσιμη πολιτικά περίοδο των τελευταίων χρόνων για την Ελλάδα αλλά και για την Αριστερά. Τότε το βιβλίο δεν προσέχθηκε, κανένα σχεδόν βιβλίο δεν προσέχθηκε εκείνη την περίοδο, όμως εκ των υστέρων αν το δει κανείς, θαυμάζει την ψυχραιμία και την απόσταση του Γλέζου από τα πράγματα, την ώρα ακριβώς που βρισκόταν και ο ίδιος μέσα στη φωτιά.

Το βιβλίο είναι ένας τόμος με ποιήματα. Ποιήματα όχι σκόρπια, ποιήματα που αφορούν όλα τις Κυκλάδες, τον τόπο του, ποιήματα άλλοτε δωρικά και άλλοτε λυρικά, πάντα ενδιαφέροντα και καλογραμμένα, ποιήματα που περιγράφουν τα νησιά, αλλά κυρίως την ιστορία τους, τους αγώνες τους και τους ανθρώπους τους –γνωστούς και αγνώστους, στους οποίους μάλιστα αφιερώνει κάθε φορά ένα από αυτά. Χειρίζεται μάλιστα ο Γλέζος ένα λεξιλόγιο θαυμαστό, που χρειάζεται γλωσσάρι (στο τέλος του βιβλίου) για να μπορέσει κανείς να παρακολουθήσει πλήρως τα νοήματα και τις ποιητικές εικόνες. Είναι η γλώσσα των Κυκλάδων, γλώσσα που έχει ομοιότητες και με τα κρητικά, εξού και κάποιοι ειδικοί, γράφει ο ίδιος ο ποιητής, την ονομάζουν κυκλαδοκρητικό ιδίωμα.

Ολα τα νησιά

Τα 120 ποιήματα του τόμου είναι χωρισμένα με βάση τα νησιά στα οποία αναφέρονται. Οι Κυκλάδες έχουν όλες την τιμητική τους, κάθε νησί, μεγάλο και μικρό, χωριστά. Το εντυπωσιακό είναι ότι τα περισσότερα τα έγραψε τώρα. Για την ακρίβεια, τα 53 είναι γραμμένα από το 1949 μέχρι το 2013, δημοσιευμένα συνήθως σε περιοδικά ή άλλα βιβλία, ενώ τα υπόλοιπα 67 γράφτηκαν από το καλοκαίρι του 2014 μέχρι τις αρχές του 2015, όταν δηλαδή ο Μανώλης Γλέζος βρισκόταν στην Ευρωβουλή!

Χρειάζεται προφανώς και η μεγάλη απόσταση για να δεις τον τόπο σου καθαρότερα, είναι και που η υγεία του δεν του επέτρεπε να ταξιδεύει για να έρχεται κάθε Σαββατοκύριακο στην Ελλάδα, όπως κάνουν συνήθως οι ευρωβουλευτές. Είναι και η απομόνωση από το αναπόφευκτα πολυάνθρωπο κοινωνικό του περιβάλλον στην Ελλάδα.

Τα ποιήματα αυτά αντανακλούν τη γνωστή του ευρυμάθεια και τη συνήθειά του να καταπιάνεται με απρόβλεπτα γνωστικά πεδία. Και καθόλου δεν υποκύπτουν σε κάποια φολκλορικού ή τουριστικού τύπου περιγραφή των νησιών. Σε βαθμό που να αισθανθεί ο ίδιος ο Γλέζος την ανάγκη να γράψει στο τέλος του βιβλίου, στο επίμετρο: «Σε παρέσυρε ο τίτλος, αγαπητέ αναγνώστη. Να ξεφύγεις ήθελες με μιαν εκδρομή στα Κυκλαδονήσια κι ήρθες ανίδεος για την τρικυμία που σε βρήκε. Λαχταρούσες οράματα και μύθους, ηρεμία και ησυχία. Σε πότισα με το φαρμάκι του πόνου».