Στην κατασκευή του τρούλου της Σάντα Μαρία ντελ Φιόρε, καθεδρικού ναού της Φλωρεντίας, οριζόντια τόξα συνδέουν τις δεκαέξι δευτερεύουσες δομικές νευρώσεις του κεντρικού τρούλου με τις οκτώ κύριες. Οπως αναφέρει και ο αρχιτέκτονας του Ντουόμο, ο Φίλιπο Μπρουνελέσκι, οι κατασκευαστικές πρωτοτυπίες θα του προσδώσουν μεγαλοπρέπεια. Η μέθοδος σχεδιασμού (1436) έκανε το Ντουόμο το πρώτο σημάδι μιας νέας εποχής που αφορά όχι μόνο την αρχιτεκτονική αλλά και τις νοοτροπίες της Ευρώπης του 15ου αιώνα, καθώς τα ουμανιστικά σημάδια της Αναγέννησης αποτυπώθηκαν στις μείζονες και ελάσσονες τέχνες της πόλης-κράτους της Φλωρεντίας.

Με ανάλογα παραδείγματα κριτικής ανάλυσης του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Μάνιος, διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, ξαναδιαβάζει την ιστορία της αρχιτεκτονικής. Με την αρωγή εκτεταμένης βιβλιογραφίας που περιλαμβάνει σημαντικά έργα της σύγχρονης φιλοσοφίας, της γλωσσολογίας, των κοινωνικών επιστημών, της αισθητικής, ακόμη και της βιολογίας επιχειρεί να υποστηρίξει τη θέση του που αποτελεί το θέμα της διδακτορικής του διατριβής. Δηλαδή να εμβαθύνει πάνω σε έννοιες που οδηγούν την αρχιτεκτονική σύνθεση στον καιρό της «προηγμένης τεχνουργίας». Σε αντίθεση με το παρελθόν έτσι όπως μας έρχεται από την αρχιτεκτονική της Αναγέννησης όπου ο σχεδιασμός βασίζεται σε ευρήματα της ανθρώπινης ευφυΐας, ο Δημήτρης Μάνιος ισχυρίζεται ότι η αρχιτεκτονική τού «τώρα» γίνεται μέσω της «προηγμένης τεχνουργίας». Η οποία ξεπερνά την ανθρώπινη κλίμακα απογειώνοντας τις κατασκευές και επιχειρώντας να αντιπαλέψει τις δυνάμεις της βαρύτητας. Σε μια διαδρομή από την Αναγέννηση προς τον Μοντερνισμό και τη σχολή του Μπαουχάους, την αποδόμηση και το σημερινό καθεστώς των κατασκευών που αποκτούν ρευστότητα και φόρμες οι οποίες προσομοιάζουν με μορφές βγαλμένες από τα επιτεύγματα της βιολογίας ή μιμούνται ίχνη γεωφυσικών φαινομένων, ο τόμος αυτός, παρά τα δύσβατα εννοιολογικά του περάσματα δίνει στην ελληνική εξειδικευμένη βιβλιογραφία ένα σύγχρονο εγχειρίδιο.

Δημήτρης Μάνιος

Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός και προηγμένη τεχνουργία

Εκδ. Futura, 2013, Σελ. 365

Τιμή: 24,50 ευρώ