ΜΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΠΟΥ ΚΙΝΕΙΤΑΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟ ΛΕΥΚΩΜΑ ΚΑΙ ΤΗΝ
ΡΑR LUΙ ΜΕΜΕ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ, ΔΙΝΕΙ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟ
ΠΟΥ ΜΑΣ ΞΕΝΑΓΕΙ ΣΕ ΠΡΩΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΣΕ ΜΕΓΑΛΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
ΤΗΣ ΠΟΛΥΤΑΡΑΧΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ, ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΟΔΕΙΑ ΠΛΟΥΣΙΟΥ ΚΑΙ ΣΥΧΝΑ ΑΔΗΜΟΣΙΕΥΤΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ
Το Μάιο του 1936, επί Μεταξά αλλά πριν κηρυχτεί δικτατορία, στη μεγάλη απεργία των εργαζομένων στη Θεσσαλονίκη η Χωροφυλακή άνοιξε πυρ και θέρισε τους άοπλους διαδηλωτές. Ο Γιάννης Ρίτσος εμπνεύστηκε από το γεγονός αυτό τον «Επιτάφιο». Είπε χαρακτηριστικά στον «Ανεξάρτητο Τύπο», το 1960: «Εκείνες τις μέρες είδα στις εφημερίδες τη φωτογραφία της μάνας με το αδικοσκοτωμένο της παιδί στην αγκαλιά και συγκλονίστηκα. Μνήμες από τα παιδικά μου χρόνια, η μάνα μου η Μανιάτισσα που ήταν εξοικειωμένη με το μοιρολόι, εικόνες βυζαντινές με τον Χριστό στα πόδια της Παναγίας, οι στίχοι του Βάρναλη, του Σικελιανού, το δημοτικό μας τραγούδι, όλα αυτά αναχωνεύτηκαν μέσα μου και ξέσπασε στην καρδιά μου το κύμα ενός πελώριου θρήνου, ενός πραγματικού Επιταφίου. Επί τρεις μέρες και τρεις νύχτες συνέχεια έγραφα, χωρίς φαΐ, χωρίς ύπνο. Κι όταν τελείωσα και τα είκοσι ποιήματα λιποθύμησα.

Είχα μεταγγίσει στους στίχους

Γιώργος και Ηρώ Σγουράκη

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ

ΕΚΔ. ΑΡΧΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ, ΣΕΛ. 200, ΤΙΜΗ: 50 ΕΥΡΩ, (ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΚΑΙ DVD)

μου την ύστατη ζωική ικμάδα μου».

Το βιβλίο Γιάννης Ρίτσος- Αυτοβιογραφία έχει τη χάρη του ντοκουμέντου. Φυσικά δεν πρόκειται για συγκροτημένη από τον ίδιο τον ποιητή αυτοβιογραφία, όμως ανήκει σε μεγάλο βαθμό στο είδος που οι Γάλλοι αποκαλούν «par lui meme». Μια αρχιτεκτονική δηλαδή κειμένων που έχει γράψει ο ίδιος ο συγγραφέας και που συγκροτούν από μόνα τους ένα είδος βιογράφησης, με άλλες αρετές: την αποθησαύριση σπάνιων κειμένων που ο Ρίτσος κατά καιρούς έγραψε σε έντυπα μικρής κυκλοφορίας, τη δημοσίευ ση συνεντεύξεων, σπάνιων ή και αδημοσίευτων φωτογραφιών, τη φωτογραφική δημοσίευση επιστολών, δημοσιευμάτων, τη σκιαγράφηση εντέλει του ανθρώπου πίσω από τον ποιητή, την περιγραφή της πολυτάραχης ζωής του με μπρίο αλλά και διακριτικότητα. Η έκδοση ακολουθεί χρονολογικά τη ζωή του, μιλάει για τα παιδικά του χρόνια, την πολιτική του στράτευση, τους αγώνες, τις εξορίες αλλά και για την οικογένεια και την καθημερινότητά του καθώς και το πλούσιο εικαστικό του έργο.

Δεν είναι η πρώτη έκδοση αυτής της περιόδου που έχει ως σημείο αναφοράς τον Ρίτσο. Καθώς συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τη γέννησή του, είδαμε ήδη την έκδοση Γιάννης Ρίτσος Τροχιές σε Διασταύρωση (Επιμ. Λίζυ Τσιριμώκου, Εκδ. Άγρα), με την αλληλογραφία Ρίτσου, Καίτης Δρόσου και Άρη Αλεξάνδρου, καθώς και τα 33 μελετήματα Διεθνούς Συνεδρίου του 2005 στο Μουσείο Μπενάκη- συνέκδοση με τον Κέδρο- υπό τον τίτλο O ποιητής και ο πολίτης Γιάννης Ρίτσος.

Το ζεύγος Σγουράκη πάντως διανέμει και το DVD του ντοκιμαντέρ (78΄) που οι ίδιοι γύρισαν το 1984, με τον Ρίτσο να ταξιδεύει στους τόπους που έζησεΜονεμβασιά, Αθήνα, Καρλόβασι- και στους τόπους εξορίας του: Κοντοπούλι Λήμνου, Μακρόνησος, Αϊ-Στράτης και Γυάρος.