Ο πρωταγωνιστής των φοιτητικών και αντιπολεμικών κινημάτων της Αμερικής τη δεκαετία του ΄60 και πρώην σύζυγος της Τζέιν Φόντα αποτελεί σήμερα έναν από τους κυριότερους εκφραστές της Αριστεράς και ένθερμο υποστηρικτή του Ομπάμα. Ο Τομ Χέιντεν υποστηρίζει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ότι η μεγαλύτερη πρόκληση του Μπάρακ Ομπάμα, εάν εκλεγεί στον Λευκό Οίκο, είναι να στηρίξει τις προτάσεις Γκορ για την κλιματική αλλαγή και να ηγηθεί μιας ειρηνευτικής πρωτοβουλίας προς τον μουσουλμανικό κόσμο.


Πριν από 40 χρόνια πρωτοστατούσατε στις διαμαρτυρίες κατά του πολέμου στο Βιετνάμ και σήμερα είστε μία από τις κυρίαρχες φωνές για να λήξει ο- κατά πολλούς αναλυτές παρόμοιος- πόλεμος στο Ιράκ.Δεν έχει μάθει λοιπόν τίποτε η Αμερική από τα λάθη του παρελθόντος;

Εμείς στο αντιπολεμικό κίνημα είμαστε ευγνώμονες για την αρνητική στάση της Ελλάδας και της Ευρώπης στον πόλεμο αυτό. Η αλήθεια είναι ότι πραγματοποιήθηκε λόγω της πειρατείας των προεδρικών εκλογών το 2000 και της εκμετάλλευσης από τον Μπους του τρομοκρατικού χτυπήματος της 11ης Σεπτεμβρίου. Ο πόλεμος σχεδιάστηκε έτσι ώστε να κρατηθούν οι αντιπολεμικές διαμαρτυρίες υπό έλεγχο, καθώς δεν έγινε υποχρεωτική στρατολόγηση, ενώ οι αμερικανικές απώλειες μέχρι στιγμής φθάνουν το 15% σε σχέση με αυτές στο Βιετνάμ. Παρ΄ όλα αυτά, εν μέρει λόγω της μνήμης, το αντιπολεμικό αίσθημα των Αμερικανών αναπτύχθηκε πολύ πιο γρήγορα αυτή τη φορά και ήταν η αιτία που ξαναπήραμε το Κογκρέσο στις εκλογές του 2006. Επίσης, είναι αυτό που δίνει ώθηση στον Ομπάμα να μιλά για αποχώρηση σε 16 μήνες, ενώ οι νεο-συντηρητικοί έχουν απαξιωθεί πλήρως. Είναι φανερό ότι το κίνημα της δεκαετίας του ΄60 άνοιξε κανάλια μέσα στο σύστημα, διευκολύνοντας έτσι τα μεταγενέστερα κινήματα. Ενισχύει το προφίλ Ομπάμα η πρόταση του πρωθυπουργού του Ιράκ Μαλίκι για αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Ιράκ έως το τέλος του 2010;

Σίγουρα τον βοηθά πολύ και τον κάνει να μοιάζει προφητικός, όπως βοηθά και τον ίδιο τον Μαλίκι με την ιρακινή κοινή γνώμη. Ο κίνδυνος όμως από τις θέσεις και των δύο είναι ότι επιτρέπουν σε χιλιάδες αμερικανικές αντιτρομοκρατικές μονάδες και στους εκπαιδευτές τους να μείνουν πίσω, και στους 50.000 φυλακισμένους Ιρακινούς να παραμείνουν στις ίδιες συνθήκες χωρίς δικαιώματα. Ο εστιασμός του Ομπάμα στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν είναι κατανοητός, αλλά αυτές οι δύσκολες καταστάσεις μπορεί να εμπεριέχουν έναν Κόλπο των Χοίρων. Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει ο Ομπάμα στην μάχη για τις προεδρικές εκλογές;

Κάποιοι λένε το χρώμα του, άλλοι η εμπειρία του και άλλοι ο κίνδυνος κάποιου λάθους ή μια «Οκτωβριανή έκπληξη». Εμένα με απασχολεί περισσότερο η εκλεκτορική ψήφος, που βασίζεται στους συμβιβασμούς για τη σκλαβιά που έγιναν στη γέννηση του έθνους μας και η οποία γέρνει σήμερα ελαφρά προς τον ΜακΚέιν. Θα υπάρξει κρίση εάν ο Ομπάμα κερδίσει τη λαϊκή ψήφο και χάσει την προεδρία από τους εκλέκτορες.

Και ποιες είναι οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει αν καταφέρει να εκλεγεί πρόεδρος;

Να βγει επιτυχώς από το Ιράκ και να αποφύγει την καταστροφή στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν. Χρειάζεται στρατηγικές και προγράμματα τόσο ποιοτικά όσο και η ρητορική του. Θα μπορούσε να στηρίξει τον Γκορ για την κλιματική αλλαγή, να πετύχει τους «Στόχους της Χιλιετηρίδας» των Ηνωμένων Εθνών και να θέσει τον στόχο ενός παγκόσμιου κατώτατου μισθού διαβίωσης. Θα μπορούσε τέλος να ηγηθεί μιας ειρηνευτικής πρωτοβουλίας στον μουσουλμανικό κόσμο.

ΕΙΠΕ

Ο Μπάρακ Ομπάμα πρέπει να βγει επιτυχώς από το Ιράκ και να αποφύγει την καταστροφή στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν. Χρειάζεται στρατηγικές και προγράμματα τόσο ποιοτικά όσο και η ρητορική του

Πράγματι,ένας άλλος κίνδυνος για την ειρήνη στην περιοχή είναι η προσπάθεια του Ιράν να εξελιχθεί σε πυρηνική δύναμη.Πώς πρέπει να αντιμετωπίσει αυτή την απειλή η διεθνής κοινότητα;

Για μένα είναι σαν να πληρώνουμε για τις αμαρτίες μας από το 1954 και μετά. Δεν νομίζω ότι είναι ηθικά σωστό και εφικτό να κάνουμε πόλεμο με το Ιράν προληπτικά, αλλά δεν αποκλείεται και να συμβεί. Υπάρχουν όμως πολλές διαπραγματευτικές δυνατότητες μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, ξεκινώντας από την οργάνωση της αποχώρησης από το Ιράκ και τη σταθεροποίηση των συνόρων μεταξύ του Ιράν και του Αφγανιστάν.

Από το Βιετνάμ έως το Ιράκ


Υπήρξε από τους σημαντικότερους ηγέτες του Φοιτητικού Κινήματος, καθώς ήταν ο συνιδρυτής το 1961 του περίφημου SDS (Φοιτητές για μια Δημοκρατική Κοινωνία) και συγγραφέας σε ηλικία μόλις 22 χρόνων της ιδρυτικής διακήρυξής του- γνωστής ως το «Πορτ Χιούρον μανιφέστο»- που αποτέλεσε και τη Βίβλο του φοιτητικού κινήματος των 60΄ς. Σε αυτό το κείμενο αναπτύσσεται για πρώτη φορά η ιδεολογία της Νέας Αριστεράς. Συμμετείχε επίσης στα κινήματα υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κατά του ρατσισμού και κατά του πολέμου στο Βιετνάμ. Το 1973 παντρεύτηκε την επίσης ακτιβίστρια και ηθοποιό Τζειν Φόντα, με την οποία συνέχισε να επισκέπτεται το Βιετνάμ. Ονόμασαν μάλιστα το ένα από τα δύο παιδιά τους Τρόι, προς τιμήν του Νγκιέν Βαν Τρόι, εθνικού μάρτυρα των Βιετκόγκ. Χώρισαν το 1990. Το 1982 μπήκε στην πολιτική, εκλεγόμενος στη Νομοθετική Γερουσία της Καλιφόρνιας, από όπου και παραιτήθηκε το 2000. Σήμερα διδάσκει σε δύο κολέγια της Νότιας Καλιφόρνιας, το Ρitzer και το Οccidental, αρθρογραφεί στο «Νation» και στο «Ηuffington Ρost», γράφει βιβλία (μόλις εξέδωσε το 14ο) και αποτελεί μία από τις κύριες φωνές διαμαρτυρίας για τον τερματισμό των βασανιστηρίων, της παγκοσμιοποίησης και του πολέμου στο Ιράκ.

«Η οικονομική κρίση μας βρήκε απροετοίμαστους»


Η κατάρρευση της αγοράς ακινήτων και στεγαστικών δανείων στην Αμερική σε συνδυασμό με το ράλι στις τιμές του πετρελαίου και των τροφίμων έφεραν στην επιφάνεια τον κίνδυνο μιας παγκόσμιας ύφεσης. Πώς εκτιμάτε το μέγεθος αυτής της κρίσης και ποιος είναι ο τρόπος εξόδου από αυτήν;

Πράγματι, πρόκειται για καταστροφή και μας βρήκε (την Αριστερά) τελείως απροετοίμαστους. Όλοι γαλουχηθήκαμε πιστεύοντας ότι υπάρχει ένα δίχτυ προστασίας και κάποιοι οικονομικοί σταθεροποιητές. Η ελπίδα που έχουμε είναι ότι αυτό θα αποτελέσει σημείο αφετηρίας για μια νέα παγκόσμια οικονομική θεώρηση, βασισμένη σε μια πραγματιστική κενσιανή πολιτική, που όμως θα συμπεριλαμβάνει την περιβαλλοντική διάσταση και δεν θα την αντιμετωπίζει σαν μια «εξωτερικότητα».