Τουλάχιστον 14 άνθρωποι σκοτώθηκαν στην είσοδο του διεθνούς αεροδρομίου της Καμπούλ όταν βομβιστής-καμικάζι πυροδότησε τα εκρηκτικά με τα οποία ήταν ζωσμένος, μερικά λεπτά μετά την άφιξη του αντιπροέδρου Αμπντουλ Ρασίντ Ντόστουμ από την εξορία.

Αλλοι 60 άνθρωποι, ανάμεσά τους πολίτες και στελέχη των σωμάτων ασφαλείας, τραυματίστηκαν, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της αστυνομίας της αφγανικής πρωτεύουσας Χασμάτ Στανικζάι.

Η έκρηξη σημειώθηκε εν μέσω των οπαδών του ουζμπέκου πολέμαρχου που είχαν συγκεντρωθεί για να τον υποδεχθούν μετά τους 14 μήνες που πέρασε εξόριστος στην Τουρκία. Ο αντιπρόεδρος δεν τραυματίστηκε: είχε περάσει ήδη από το σημείο, περίπου 15 λεπτά πριν από τραγικό συμβάν.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών Νατζίμπ Ντανίς δήλωσε ότι ο βομβιστής εντοπίστηκε από αστυνομικούς, αλλά πρόλαβε να πυροδοτήσει τα εκρηκτικά του πριν συλληφθεί. Τουλάχιστον 9 από τους νεκρούς ανήκαν στα αφγανικά σώματα ασφαλείας.

Εφυγε λίγο πριν δικαστεί

Την ευθύνη για την επίθεση ανέλαβε η τζιχαντιστική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) μέσω ενός από τα όργανα προπαγάνδας της, του πρακτορείου «ειδήσεων» Αμακ, σύμφωνα με το SITE Intelligence Group, οργάνωση που ειδικεύεται στην παρακολούθηση ισλαμιστικών ιστοτόπων.

Ο Ντόστουμ εγκατέλειψε το Αφγανιστάν τον Μάιο του 2017, λίγο πριν αρχίσει η εκδίκαση υπόθεσης σε βάρος του: κατηγορείται για την απαγωγή και τον βασανισμό πολιτικού του αντιπάλου. Μεταξύ άλλων, ο Ντόστουμ κατηγορείται ότι βίασε το θύμα, τον Αχμαντ Ιστσί, πρώην κυβερνήτη επαρχίας, χρησιμοποιώντας την κάννη τουφεκιού AK-47.

Τον ουζμπέκο πολέμαρχο υποδέχθηκαν στο αεροδρόμιο ο δεύτερος αντιπρόεδρος Μοχάμαντ Σαρουάρ Ντανίς, ο ισχυρός πρώην κυβερνήτης της βόρειας επαρχίας Μπαλχ, Ατα Μοχάμεντ Νουρ, και ο χαζάρος ηγέτης Μοχάμαντ Μοχάκεκ, μεταξύ άλλων.

Παρών ήταν επίσης ο πρώην αντιπρόεδρος Αχμαντ Ζία Μασούντ, αδελφός του θανόντα Αχμαντ Σαχ Μασούντ, που είχε προδοθεί επανειλημμένα από τον Ντόστουμ.

Ο αντιπρόεδρος σε ομιλία του λίγη ώρα μετά την επίθεση του βομβιστή-καμικάζι ισχυρίστηκε ότι είχε πάει στην Τουρκία για ιατρικούς λόγους, επαναλαμβάνοντας την εκδοχή της αφγανικής προεδρίας. Παρ’ όλ’ αυτά, οι περισσότεροι στο Αφγανιστάν πιστεύουν ότι ο Ντόστουμ πήγε στην Τουρκία για να μην προσαχθεί σε δίκη.

Κατηγορείται για φρικαλεότητες

Ο ουζμπέκος πολέμαρχος, ένας από τους πρωταγωνιστές του πολέμου στο Αφγανιστάν που κρατάει δεκαετίες, απέκτησε στην πορεία των ετών συλλογή κατηγοριών για φρικαλεότητες, όπως οι θάνατοι 2.000 Ταλιμπάν τους οποίους φέρεται να διέταξε να κλειδώσουν σε εμπορευματοκιβώτια.

Εκπρόσωπος της προεδρίας είπε ότι η ανεξάρτητη δικαιοσύνη του Αφγανιστάν θα χειριστεί την υπόθεση όπως ορίζει ο νόμος. Αλλά με δεδομένη τη δύναμη που διατηρεί ο Ντόστουμ, ειδικά στην εθνοτική ομάδα των Ουζμπέκων, και το πόσο μεγάλη αντίδραση αναμένεται να υπάρξει αν δικαστεί, μένει να φανεί πόσο μακριά μπορούν οι δικαστές ή η προεδρία να πάνε.

Η επιστροφή του, λίγους μήνες πριν από τις εκλογές στο Αφγανιστάν, καταγράφεται ενώ η ένταση ανάμεσα στην κυβέρνηση του Ασραφ Γάνι και τη μειονότητα των Ουζμπέκων ανεβαίνει, ειδικά μετά τη σύλληψη ισχυρού οπλαρχηγού προσκείμενου στον αντιπρόεδρο του Νιζαμουντίν Καϊσάρι, στις 2 Ιουλίου. Τις τελευταίες δέκα ημέρες, υποστηρικτές του Ντόστουμ έκαναν διαδηλώσεις σε τέσσερις επαρχίες του βορρά, απαιτώντας την απελευθέρωση του Καϊσάρι και την επιστροφή του Ντόστουμ.

Ο αντιπρόεδρος κάλεσε να τερματιστούν οι διαδηλώσεις και πρόσθεσε ότι θα μιλήσει με τον πρόεδρο για να εξασφαλιστεί η απελευθέρωση του Καϊσάρι. Αναμένεται να συνεχίσει ν’ ασκεί τα καθήκοντα του αντιπροέδρου, παρά τη δικαστική έρευνα σε βάρος του. Είναι εξάλλου ένας από τους ηγέτες συμμαχίας της αντιπολίτευσης, στην οποία συμμετέχουν οι Ατα, Μασούντ και Μοχάκεκ.

Ο Ντόστουμ είναι ο δεύτερος διαβόητος αφγανός πολέμαρχος που επιστρέφει στην πρωτεύουσα με τιμές. Τον Μάιο του 2017, ο Γκουλμπουντίν Χεκματιάρ, τον οποίο μέσα ενημέρωσης βάπτισαν «χασάπη της Καμπούλ» εξαιτίας των ανελέητων βομβαρδισμών που διέταξε εναντίον της πρωτεύουσας τη δεκαετία του 1990, επέστρεψε έπειτα από 20 χρόνια απουσίας αφού έκλεισε συμφωνία με την κυβέρνηση που του εγγυήθηκε απόλυτη ατιμωρησία.