Στο Διαδίκτυο δεν λένε όλοι την αλήθεια. Αυτό είναι πασίγνωστο. Πώς μπορεί όμως κανείς να ξεχωρίσει την αλήθεια από το ψέμα; Αυτό είναι άγνωστο και στην προσπάθειά της να βρει απάντηση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε χθες μια πρώτη σειρά μέτρων με απώτερο στόχο την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης στο Διαδίκτυο. Θα ακολουθήσουν και άλλες σειρές μέτρων ώς το τέλος του 2018, αφού ανομολόγητος στόχος των Βρυξελλών είναι στις ευρωεκλογές του 2019 να έχει διαμορφωθεί ένα νέο τοπίο στην Ευρώπη που θα θέτει φραγμούς σε «αποδεδειγμένα ψευδείς ή παραπλανητικές πληροφορίες που δημιουργούνται, παρουσιάζονται και διαδίδονται για οικονομικό όφελος ή για τη σκόπιμη παραπλάνηση του κοινού, και που ενδέχεται να βλάψουν το κοινό συμφέρον».

Κατά την Επιτροπή, ώς τον Ιούλιο, και ως πρώτο βήμα, οι διαδικτυακές πλατφόρμες (Facebook, Twitter, Google κ.ά.) πρέπει να αναπτύξουν και να ακολουθούν έναν κοινό κώδικα ορθής πρακτικής προκειμένου:

1. να εξασφαλίζουν διαφάνεια σχετικά με το χρηματοδοτούμενο με χορηγία περιεχόμενο, ιδίως την πολιτική διαφήμιση,

2. να παρέχουν σαφέστερες πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία των αλγορίθμών τους και να δίνουν τη δυνατότητα επαλήθευσης από τρίτους,

3. να καταστεί ευκολότερη η ανεύρεση και η πρόσβαση των χρηστών σε διάφορες ειδησεογραφικές πηγές που αντιπροσωπεύουν εναλλακτικές απόψεις,

4. να καθιερωθούν μέτρα για τον εντοπισμό και το κλείσιμο των πλαστών λογαριασμών και την αντιμετώπιση των αυτοματοποιημένων προγραμμάτων (bot),

5. να δοθεί η δυνατότητα στους φορείς εξακρίβωσης γεγονότων, στους ερευνητές και στις δημόσιες Αρχές να παρακολουθούν συνεχώς την παραπληροφόρηση στο Διαδίκτυο.

Προβλέπεται επίσης να δημιουργηθεί ένα ανεξάρτητο ευρωπαϊκό δίκτυο φορέων εξακρίβωσης γεγονότων: το δίκτυο αυτό θα καθιερώσει κοινές μεθόδους εργασίας, θα ανταλλάσσει βέλτιστες πρακτικές και θα εργάζεται με στόχο την ευρύτερη δυνατή κάλυψη διορθώσεων ειδήσεων σε ολόκληρη την ΕΕ.

Προβλέπεται ακόμη μια ασφαλής ευρωπαϊκή ηλεκτρονική πλατφόρμα για την παραπληροφόρηση με σκοπό την παροχή υποστήριξης στο δίκτυο των φορέων εξακρίβωσης γεγονότων και των οικείων πανεπιστημιακών ερευνητών, με διασυνοριακή συλλογή και ανάλυση δεδομένων, καθώς και με πρόσβαση σε δεδομένα από ολόκληρη την ΕΕ.

Η Επιτροπή καλεί τέλος τα κράτη-μέλη της ΕΕ να εντείνουν την υποστήριξή τους στην ποιοτική δημοσιογραφία, για να εξασφαλίσουν ένα πολυφωνικό, ποικιλόμορφο και βιώσιμο περιβάλλον στα μέσα ενημέρωσης.

Σημειώνεται πως στο τελευταίο Ευρωβαρόμετρο, το 83 % δήλωσε ότι οι ψευδείς ειδήσεις συνιστούν κίνδυνο για τη δημοκρατία. Προβληματίζει ιδιαίτερα η σκόπιμη παραπληροφόρηση που έχει ως στόχο να επηρεάσει τις εκλογές και τις πολιτικές για τη μετανάστευση. Η έρευνα ανέδειξε επίσης τη σημασία που έχουν τα ποιοτικά μέσα ενημέρωσης: σύμφωνα με τα άτομα που απάντησαν, τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης είναι η πλέον αξιόπιστη πηγή ενημέρωσης (ραδιόφωνο 70 %, τηλεόραση 66 %, Τύπος 63 %). Οι διαδικτυακές πηγές ειδήσεων και οι ιστότοποι όπου δημοσιεύονται βίντεο είναι η λιγότερο αξιόπιστη πηγή ενημέρωσης, με ποσοστά εμπιστοσύνης 26% και 27% αντίστοιχα