Ως τόπος εξορίας οι Βρυξέλλες δεν είναι άνευ σημασίας. Και δεν αναφερόμαστε βεβαίως στην Ευρωβουλή, συνήθη τόπο εξοστρακισμού «προβληματικών» ή και απόστρατων πολιτικών προσώπων. Αναφερόμαστε σε προσωπικότητες όπως ο Βίκτωρ Ουγκώ, που έκανε το λάθος να χρησιμοποιήσει τον όρο «Ναπολέων ο Μικρός» για να χαρακτηρίσει τον Λουδοβίκο – Ναπολέοντα Βοναπάρτη, με αποτέλεσμα το 1851 να υποχρεωθεί σε εθελούσια εξορία στις Βρυξέλλες. Για δυο χρόνια έμεινε στην Γκραν Πλας, η οποία κατά τον μέσο Βέλγο είναι αναμφιβόλως «η ομορφότερη πλατεία στον κόσμο». Στην ίδια πλατεία πάντως, και ενώ του είχε αυστηρώς απαγορευθεί η παραμονή στο Παρίσι και στο Βερολίνο, είχε επιλέξει να μείνει λίγα χρόνια νωρίτερα ο Κάρολος Μαρξ, όπου διαπιστώνοντας πως το φάντασμα του κομμουνισμού πλανάται πάνω από τη γηραιά Ευρώπη εμπνεύστηκε το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο».

Τις πληροφορίες αυτές ενδέχεται να τις γνωρίζει ο –αυτοεξόριστος για κάποιους και φυγάς για άλλους –έκπτωτος πρόεδρος της Καταλωνίας Κάρλες Πουιτζντεμόν, ο οποίος από την προηγούμενη Δευτέρα δηλώνει –και είναι –κάτοικος Βρυξελλών. Είναι φυσικά βέβαιο ότι ο Πουιτζντεμόν κατά τη διάρκεια της παραμονής του στις Βρυξέλλες δεν θα αφήσει συγγραφικό έργο ανάλογης σημασίας με αυτό των προαναφερθέντων. Αυτό όμως που δεν θεωρείται βέβαιο είναι αν τελικώς θα καταφέρει, από πολιτικής απόψεως, να έχει κάπως καλύτερη τύχη από αυτή που είχε ένας άλλος, λιγότερο γνωστός, αλλά επίσης εξόριστος κάποτε στις Βρυξέλλες: ο γάλλος στρατιωτικός και πολιτικός Ζορζ Μπουλανζέ, ο οποίος αφού υποσχέθηκε στον γαλλικό λαό τα πάντα και απέτυχε σε όλα, αυτοκτόνησε το 1891 πάνω στον τάφο της αγαπημένης του στο νεκροταφείο της περιοχής Ιξέλ των Βρυξελλών.

Προς το παρόν φυσικά ο Κάρλες Πουιτζντεμόν γράφει τη δική του ιστορία, το τέλος της οποίας είναι άδηλο. Επέλεξε όπως είπε να έλθει στις Βρυξέλλες επειδή είναι η πρωτεύουσα –όχι του Βελγίου, αλλά της Ευρώπης. Η οποία Ευρώπη, όπως ευελπιστεί, θέλοντας και μη θα εμπλακεί στο καταλανικό ζήτημα.

Από πολιτικής απόψεως ωστόσο, αυτό κάθε άλλο παρά δεδομένο είναι. Τα κράτη – μέλη της ΕΕ δεν φαίνονται διατεθειμένα να εμπλακούν σε ένα ζήτημα εσωτερικής πολιτικής τάξης ενός και μόνο κράτους – μέλους. Από νομικής δε απόψεως είναι υποχρεωμένα να σέβονται το ένα την εδαφική ακεραιότητα του άλλου. Τούτων δοθέντων λοιπόν, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει πως ο Καταλανός τέως πρόεδρος επέλεξε τις Βρυξέλλες πρωτίστως επειδή είναι η πρωτεύουσα του Βελγίου και όχι επειδή είναι η πρωτεύουσα της Ευρώπης. Πόσω μάλλον όταν το πρώτο πράγμα που φρόντισε να κάνει μόλις έφθασε στις Βρυξέλλες, ήταν να ανακοινώσει πως δικηγόρος του είναι ο Πολ Μπεκαέρτ, ένας ολλανδόφωνος βέλγος (δηλαδή Φλαμανδός) νομικός, ο οποίος κατά το παρελθόν είχε αποτρέψει την έκδοση από τις βέλγικες στις ισπανικές Αρχές βάσκων κατηγορουμένων για τρομοκρατικές πράξεις. Και αυτό παρά το γεγονός ότι εδώ και δεκαπέντε χρόνια, που υφίσταται το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης, δεν συνηθίζεται ένα κράτος – μέλος της ΕΕ να αρνείται την έκδοση καταζητούμενου σε άλλο κράτος – μέλος. Η όλη διαδικασία έχει πλέον καθαρά νομικό χαρακτήρα και δεν εμπλέκονται τα υπουργεία Εξωτερικών, όπως συνήθως συνέβαινε στο παρελθόν.

Εν πάση περιπτώσει όμως, από τη στιγμή που ο καθαιρεθείς πρόεδρος της Καταλωνίας αποφάσισε –όπως όλα δείχνουν –να καταφύγει στο Βέλγιο, θεωρείται εξαιρετικά πιθανό, ακόμη και αν στο τέλος οδηγηθεί στη Μαδρίτη η οποία έχει ήδη ανακοινώσει ένταλμα σύλληψης, η έκδοσή του να πραγματοποιηθεί στις αρχές του 2018. Ητοι μετά τις έκτακτες εκλογές που προκήρυξε στην Καταλωνία η κυβέρνηση Ραχόι. Στις εκλογές αυτές όλα τα κόμματα που έχουν ταχθεί υπέρ της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας, συν οι Podemos, έχουν ως πρώτη επιδίωξη στο προεκλογικό τους πρόγραμμα την παροχή αμνηστίας στον Πουιτζντεμόν και τους συνεργάτες του.

Ώς τότε βεβαίως, ο Πουιτζντεμόν γνωρίζει πως θα έχει καλούς φίλους στις Βρυξέλλες, οι οποίοι διόλου τυχαίως ανήκουν στο εθνικιστικό κόμμα της Φλάνδρας N-VA, το πρώτο σε δύναμη κόμμα της ολλανδόφωνης (και πολύ πλούσιας) περιοχής του Βελγίου. Για την πολιτική ηγεσία του N-VA, στην οποία εντάσσεται και ο υπουργός Εσωτερικών και Δικαιοσύνης του Βελγίου Γιάν Ζαμπόν, το εγχείρημα της απόσχισης της σχετικώς εύπορης Καταλωνίας από την Ισπανία είναι τρόπον τινά μια «πρόβα τζενεράλε» για την επόμενη απόσχιση: την απόσχιση της Φλάνδρας από το Βέλγιο. Ετσι δεν είναι τυχαίο ότι ο πρόεδρος της Φλάνδρας Γκιρτ Μπουρζουά, ο οποίος επίσης ανήκει στο N-VA, δήλωσε προχθές «σοκαρισμένος» από την απόφαση της ισπανικής Δικαιοσύνης να εκδώσει ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης για τον Πουιτζντεμόν. «Η φυλάκιση εκλεγμένων προσώπων ξεπερνά τα αποδεκτά όρια» δήλωσε ο φλαμανδός πολιτικός καλώντας ταυτόχρονα την Ευρώπη «να κινητοποιηθεί για να βρεθεί κάποια λύση ανάμεσα στην Καταλωνία και την Ισπανία». Με άλλα λόγια, και με αφορμή την έκβαση της υπόθεσης Πουιτζντεμόν, ο επόμενος κοινός στόχος των εθνικιστών τόσο της Καταλωνίας όσο και της Φλάνδρας θα είναι η Ευρώπη, και δεν το κρύβουν.