Ο ένας, ο ηγέτης του Κινήματος των Πέντε Αστέρων Μπέπε Γκρίλο, κάλεσε τους πολίτες να «εμποδίσουν αυτή τη σαπίλα». Κάποιος άλλος από το κόμμα δήλωσε ότι «μόνο ο Μουσολίνι είχε κάνει τέτοια πράγματα» και κάλεσε τον πρόεδρο της Δημοκρατίας να «το σκεφτεί χίλιες φορές πριν υπογράψει τον νόμο». Κάπως έτσι φαίνεται θα πορευτεί η Ιταλία μέχρι τις κάλπες: με έναν νέο εκλογικό νόμο που πήρε την προσωνυμία Rosatelum και αναστατώνει το πολιτικό σύμπαν της χώρας.

Τελικά, στο κάλεσμα του Γκρίλο δεν ανταποκρίθηκαν παρά μερικές εκατοντάδες οπαδοί του κόμματός του, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν έξω από το Κοινοβούλιο ανεμίζοντας σημαίες και φωνάζοντας συνθήματα. Η ένστασή τους, όπως και αυτή του αρχηγού τους, είναι ότι ο νέος νόμος τιμωρεί το κόμμα τους, το οποίο –σημειωτέον –προηγείται στις δημοσκοπήσεις. Από την άλλη πλευρά, τον νόμο στήριξαν τρία από τα τέσσερα μεγαλύτερα κόμματα καθώς και αρκετά από τα μικρότερα.

Το κόκκινο πανί για το Κίνημα των Πέντε Αστέρων είναι ότι ο νέος νόμος επιτρέπει την κοινή κάθοδο στις εκλογές κομματικών συμμαχιών. Για ένα κόμμα που απορρίπτει οποιαδήποτε συμμαχία με όλους τους υπόλοιπους, αυτή η διάταξη είναι αρκετή για να του στερήσει την πρώτη θέση –τουλάχιστον πενήντα έδρες εκτιμούν ότι θα στερηθούν οι «γκριλίνοι» σε σχέση με το σημερινό σύστημα. Η άλλη ένσταση, την οποία συμμερίζονται και τα μικρότερα κόμματα της Αριστεράς, είναι ότι ο νόμος δεν ψηφίστηκε με την προβλεπόμενη κοινοβουλευτική διαδικασία, αλλά συνδέθηκε με ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.

Το πρώτο ΟΚ στον Rosatellun δόθηκε από τη Βουλή νωρίς το απόγευμα με 307 ψήφους υπέρ και 90 κατά. Η μέθοδος πάντως δεν άρεσε ούτε στον πρώην πρόεδρο της Δημοκρατίας Τζόρτζο Ναπολιτάνο, ο οποίος διεμήνυσε ότι θα τοποθετηθεί στη Γερουσία όπου πρόκειται να διεξαχθεί η ψηφοφορία για τον νέο εκλογικό νόμο τις προσεχείς ημέρες. Το αντεπιχείρημα των θιασωτών είναι ότι ο Rosatellun υποστηρίζεται από οκτώ ολόκληρα κόμματα. «Η ψήφος εμπιστοσύνης είναι μια δυνατότητα που παρέχει ο νόμος» δήλωσε από την πλευρά του ο ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος και πρώην πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι.

Το πρόβλημα για τον Ρέντσι είναι ότι βρήκε για ακόμη μια φορά όλη την παλιά φρουρά του κόμματός του απέναντί του. Ο Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι, προκάτοχός του στην ηγεσία του κόμματος, δήλωσε απογοητευμένος από τον πρωθυπουργό Πάολο Τζεντιλόνι, ενώ ένας άλλος πρώην, ο πρώην πρωθυπουργός Μάσιμο Ντ’ Αλέμα, χαρακτήρισε τον νόμο «απαράδεκτο». «Για δεύτερη φορά, στην ίδια Βουλή, έχουμε έναν απαράδεκτο νόμο. Είναι δείγμα ανευθυνότητας της ηγεσίας του Δημοκρατικού Κόμματος, η οποία φθείρει τη δημοκρατία και ανοίγει τον δρόμο στον λαϊκισμό διαρρηγνύοντας την ήδη εύθραστη σχέση ανάμεσα στους πολίτες και τους θεσμούς» ανέφερε ο Ντ’ Αλέμα που συμμετείχε σε διαδήλωση της Αριστεράς στο Πάνθεον.

Ο άνθρωπος πάντως στον οποίο οφείλει ο νέος εκλογικός νόμος το όνομά του, ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος Ετορε Ροζάτο, έκανε επίδειξη ενός πιο πρακτικού πνεύματος. «Κανένας δεν εμποδίζει το Κίνημα των Πέντε Αστέρων να προχωρήσει σε προεκλογικές συμμαχίες εφόσον το επιθυμεί. Εάν πάλι δεν θέλει, μπορεί να συνεχίσει να είναι ένα απομονωμένο κόμμα» δήλωσε. Μόνο που μια τέτοια κίνηση στους κήρυκες του αντισυστημισμού θα μπορούσε να στοιχίσει περισσότερες από πενήντα έδρες.

Σε διάθεση προεκλογική

Εκλογές στην Ιταλία δεν έχουν προκηρυχθεί. Τα κόμματα, πάντως, έχουν μπει ήδη σε προεκλογική διάθεση καθώς η θητεία της παρούσας Βουλής λήγει τον Μάιο του 2018. Σε περίπτωση που προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές, είναι πιθανό οι κάλπες να στηθούν τον Φεβρουάριο.