Αναζήτηση
«Ο άνθρωπος στο επίκεντρο –Προσπαθώντας για την ειρήνη και μια αξιοπρεπή ζωή για όλους σε έναν βιώσιμο πλανήτη»: αυτό είναι το κάπως ονειροπόλο θέμα της 72ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ που συνέρχεται επισήμως σήμερα με φόντο έναν χαοτικό κόσμο. Ούτε ο Βλαντίμιρ Πούτιν ούτε ο Σι Τζινπίνγκ αναμένονται φέτος στη Νέα Υόρκη. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται απεναντίας σήμερα οι παρθενικές ομιλίες δύο πολύ διαφορετικών ηγετών, του Ντόναλντ Τραμπ και του Εμανουέλ Μακρόν. Αν και ο αμερικανός πρόεδρος απηύθυνε ήδη χθες μια πρώτη, τετράλεπτη, ομιλία στην έδρα του ΟΗΕ καταγγέλλοντάς τον για υπερβολική γραφειοκρατία και κακοδιαχείριση.
Δεν ήταν, βέβαια, η πρώτη φορά: στο παρελθόν ο Τραμπ περιέγραφε τον ΟΗΕ ως «μια λέσχη όπου οι άνθρωποι μαζεύονται, φλυαρούν και περνάνε καλά». Η χθεσινή κριτική ήταν, αν μη τι άλλο, πιο εποικοδομητική: οι ΗΠΑ έχουν συντάξει μη δεσμευτική πολιτική δήλωση 10 σημείων για τη μεταρρύθμιση του ΟΗΕ, αυτόν τον σκοπό είχε η σύντομη εκδήλωση της οποίας προήδρευσε χθες ο Τραμπ. Προσκεκλημένες ήταν οι 126 χώρες που την έχουν ήδη υπογράψει από τα 193 κράτη-μέλη του ΟΗΕ –ανάμεσά τους η Βρετανία, η Γερμανία την τελευταία στιγμή παρά τους δισταγμούς της και η Γαλλία, αλλά όχι η Κίνα, η Βραζιλία ή η Νότια Αφρική.
«Ο ΟΗΕ ιδρύθηκε με έναν πολύ ευγενή σκοπό. Αλλά τα τελευταία χρόνια δεν αξιοποίησε πλήρως τις δυνατότητές του λόγω της γραφειοκρατίας και της κακοδιαχείρισης. Πρέπει να γίνει περισσότερο αποδοτικός και αποτελεσματικός», δήλωσε ο Τραμπ έχοντας στο πλευρό του την πρεσβευτή των ΗΠΑ στον ΟΗΕ Νίκι Χέιλι και τον νέο γ.γ. του Οργανισμού Αντόνιο Γκουτέρες –ο οποίος, σύμφωνα με διπλωματική πηγή, «ήταν αναγκασμένος να παραστεί». Την ανάγκη μεταρρύθμισης του ΟΗΕ στηρίζει βέβαια και ο ίδιος ο Γκουτέρες, τις προσπάθειές του προωθεί επισήμως η γενικόλογη πολιτική δήλωση που παρουσιάστηκε χθες. Αλλά η οικονομική ως επί το πλείστον προσέγγιση των ΗΠΑ, που θέλουν να μειωθεί δραστικά το λειτουργικό κόστος του Οργανισμού (διαμαρτυρόμενες παράλληλα πως καταβάλλουν δυσανάλογα μεγάλα ποσά στον ΟΗΕ), βρίσκει αντίθετες πολλές χώρες.
Δεν θα είναι, αναμφισβήτητα, η μοναδική διαφωνία που θα έλθει στο φως την ερχόμενη εβδομάδα κατά τις ομιλίες, συζητήσεις και διμερείς συναντήσεις ανάμεσα στις αντιπροσωπείες των κρατών-μελών του ΟΗΕ με επίκεντρο τις μεγάλες κρίσεις και προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο πλανήτης, από τη Βόρεια Κορέα μέχρι την κλιματική αλλαγή. Στη σημερινή του ομιλία ο Τραμπ θα δώσει σύμφωνα με τον Χ. Ρ. ΜακΜάστερ, τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας του, έμφαση σε τρεις στόχους, οι δύο –ειρήνη και ευημερία –είναι κοινότοποι αλλά ο τρίτος επιδέχεται διαφορετικές ερμηνείες: «Η εθνική κυριαρχία και η υπευθυνότητα είναι τα θεμέλια της ειρήνης και της ευημερίας», δηλώνει ο αμερικανός στρατηγός. Οπως επισημαίνει η «Figaro», το επιχείρημα της εθνικής κυριαρχίας είναι συνήθως ίδιον των απολυταρχικών ηγετών, που δεν θέλουν κηρύγματα περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για τον αμερικανό πρόεδρο είναι πρωτίστως μια προειδοποίηση ότι οι διεθνείς πιέσεις δεν θα τον εμποδίσουν να κάνει αυτό που θέλει.
Ο Τραμπ χρειάζεται όμως έναν ενωμένο ΟΗΕ απέναντι στην Πιονγιάνγκ, δεν είναι η κατάλληλη ώρα για να οξύνει την ένταση με τη διεθνή κοινότητα. Και αυτή ακριβώς η ανάγκη είναι που αφήνει στους εταίρους της Ουάσιγκτον ελπίδες να τον επηρεάσουν. Ο γάλλος πρόεδρος ξεκίνησε τις προσπάθειες ήδη από χθες το βράδυ και το τετ α τετ που είχε προγραμματίσει με τον Τραμπ σε ξενοδοχείο του Μανχάταν πριν τις διμερείς επαφές του με τον ιρανό πρόεδρο Χασάν Ροχανί καθώς και τον Ριάντ Χιτζάμπ, συντονιστή της συριακής αντιπολίτευσης. Επεται για τον Εμανουέλ Μακρόν ένας τριήμερος διπλωματικός μαραθώνιος με αλλεπάλληλες συναντήσεις, από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έως τον Μπιλ Γκέιτς.
